Telltale Games wiki - XGN Biografie

Bij de laatste XGN Biografie stond de maker van de laatste Halo-titels, 343 Industries, centraal. Deze week is het een studio die al een paar weken in het nieuws is en wel door zijn aangekondigde sluiting: Telltale Games. Lees over de studio en zijn projecten in de Telltale Games wiki special.

Net zoals bij de vorige twee studio’s is Telltale Games dit decennium ontstaan en wel door de ingezette koers van ontwikkelaar LucasArts. In de jaren 90 was LucasArts één van de grootste gamemakers en bekend door een scala aan titels dat zich vooral afspeelde in het Star Wars-universum. Maar voor veel opgroeiende gamers waren het de dagen van de point-and-click avonturen games.

Sam & Max: Hit the Road, Full Throttle, Day of the Tentacle, The Curse of Monkey Island, Grim Fandango en Escape from Monkey Island. Games waarin je als speler met personages praat om meer informatie te vergaren, objecten verzamelt en eventueel combineert om zo puzzels op te lossen. Vaak was een raadsel de rode lijn in het verhaal, terwijl de vele vezels in jouw lijf je probeerden te overtuigen om door de games te rennen.

Voor LucasArts is het een voortvarend begin van het nieuwe decennium met de vele titels achter zich, maar de ontwikkelaar annex uitgever ziet de markt en vooral de aandacht voor point-and-click avonturentitels slinken. Mede door de groei van de vele Star Wars-titels, de eerste Knights of the Old Republic wordt op dat moment al ontwikkeld door BioWare, besluit de studio enkele games te annuleren.

De slachtoffers zijn de vervolgen op Sam & Max: Hit the Road en Full Throttle. LucasArts laat in een statement in maart 2004 weten dat “door een nauwe evaluatie van de huidige markt en economische overwegingen het niet het juiste moment is om een grafisch avontuur op de PC te lanceren.”

Eén maand na het annuleren van de twee titels gaat de bezem door LucasArts. Van de 450 werknemers vliegen er 260 uit en blijven er 190 mensen over en worden er ook andere aangekondigde games gecanceld. LucasArts, de maker van vele jeugdherinneringen door titels als The Curse of Monkey Island en Grim Fandango stopt met de avonturengames.

Toch is er een groepje van drie man die de avonturengamedroom in leven willen houden: Kevin Bruner, Dan Connors en Troy Molander vormen met zijn drieën een nieuwe studio in juli van 2004: Telltale Games.

Via een aankondiging laat de studio weten dat zij perspectief zien in de avonturengame:

Het eerste doel van de nieuwe studio is voornamelijk om een nieuwe Sam & Max game te maken, maar die verschilt nogal van zijn voorlopers. De titel moet episodisch worden en om de zoveel maanden moeten spelers een nieuw gedeelte of aflevering van de game krijgen. Het is het begin van het model waar Telltale ook bij het sluiten van de studio nog gebruik van maakte.

Voor die nieuwe titel is er wel iets belangrijks nodig: een eigen game-engine. De studio werkt en schaaft aan haar eigen engine die de studio voor haar titels wil gebruiken. De Telltale Tool wordt al snel na de oprichting van de studio in gebruik genomen, maar niet voor Sam & Max. De drie heren achter Telltale hebben de licentie van de hond en konijn nog niet te pakken en richten zich eerst op een andere titel, die je niet snel van Telltale verwacht: poker.

Telltale Texas Hold’em wordt in februari van 2005 stilletjes uitgebracht en geldt voor de ontwikkelaar vooral als test voor de engine. Tegelijkertijd weet Telltale de rechten op de strip Bone te verkrijgen en begint de studio te groeien en te werken aan haar eerste episodische game. Van Bone komen er niettemin slechts twee afleveringen uit, waarna de serie een stille dood sterft. Het project staat zelfs niet eens genoteerd op de website van Telltale.

Op dat moment duurt het nog een tijdje voordat Telltale de licentie van Sam & Max in haar bezit heeft en de studio gaat dan ook aan de slag met andere projecten, zoals een samenwerking met Ubisoft gebaseerd op de CSI-televisieserie. De voornaamste reden hiervoor is om het hoofd boven water te houden als beginnende studio en de ‘hoofdprijs’ in zicht houden: die Sam & Max-licentie.

In de zomer van 2005 verloopt de licentie voor de detectivegames rondom de hond en het knuffelige konijn en Steve Purcell, de bedenker van Sam & Max, twijfelt geen moment en biedt de licentie aan Telltale aan. De heilige graal voor de werknemers van Telltale is binnen, tijd om aan de slag te gaan.

Eén jaar na de annulering van Sam & Max: Freelance Police wordt een nieuwe titel binnen de reeks aangekondigd en veel oudgedienden van de reeks, en van LucasArts, werken mee. Brendan Q. Ferguson, die als programmeur werkte aan Freelance Police, Dave Grossman, één van de projectleiders bij Day of the Tentacle en zelfs Purcell, de bedenker van Sam & Max, helpt mee.

Het idee achter de game episodisch maken en de afleveringen kort na elkaar uitbrengen, was om de ontwikkelingstijd te verminderen en gamers niet té lang laten wachten op content. Iets wat goed te zien is bij het eerste seizoen van Sam & Max, wat later Sam & Max Save the World gaat heten: elke maand is er een nieuwe episode van het detective duo te vinden en verkrijgbaar.

Binnen zes maanden zijn de zes afleveringen uit en drie maanden nadat de laatste episode verschijnt, kondigt Telltale aan dat Sam & Max hun opwachting zullen maken op de Nintendo Wii. De serie is een succes op commercieel vlak, maar ook kritisch. Fans zijn dolblij dat een nieuwe Sam & Max überhaupt is uitgekomen, terwijl critici de puzzels en personages prijzen.

In een interview met GamaSutra zegt lead designer Dave Grossman dat hij het succes van Sam & Max Save the World wel enigszins begrijpt:

Na het succes van Sam & Max Save the World kon een vervolg logischerwijs niet uitblijven en binnen vijf maanden ziet de eerste aflevering van Sam & Max Beyond Time and Space het levenslicht, waarna er nog vier episodes volgen. Telltale ziet trots hoe het bedrijfsmodel zijn vruchten afwerpt; niet alleen kritisch gezien, maar zeker commercieel.

Een verklaring voor dat succes is de markt en de game-industrie die aan het veranderen zijn. Niet langer zijn de hangrekken bij de lokale gamewinkel de doelwitten voor gamers, maar online neemt een flinke vlucht. De Xbox Live Marketplace liet zien dat zo’n rek ook digitaal kan zijn en dat je ook zo aan jouw games kon komen. Zoals Brooks Brown, een producer bij LucasArts, in een interview met IGN beaamt:

De episodische formule wordt dan ook snel toegepast bij andere games, zoals Strong Bad’s Cool Game for Attractive People en Wallace & Gromit’s Grand Adventures. De studio is een bezig bijtje en zoeft en zweeft van project naar project en weet zelfs met de goedkeuring van LucasArts een nieuwe Monkey Island-game te maken, Tales of Monkey Island. Het lijkt wel alsof de studio bijna de hele wereld aan haar voeten heeft liggen. Al duurt dat ook niet lang meer.

Mede door het succes van Sam & Max durft de studio meer risico aan. In 2010 gaat Telltale een samenwerking aan met Universal Pictures om twee titels te creëren gebaseerd op twee grote franchisen: Back to the Future en Jurassic Park. Die eerste game wordt een point-and-click avonturentitel die veel kenmerken heeft van de LucasArts-games: puzzelen en met personages praten om vervolgens items te combineren om zo de puzzels op te lossen.

Jurassic Park is een grotere titel voor Telltale en wel mede door de features die aanwezig zijn in de game. Niet alleen spelen quicktime events (QTE’s) een grote rol in het spel, iets wat later bijna voorkomt in zo ongeveer elke Telltale-titel, ook de keuzes die jij maakt met je personage hebben gevolgen. Zo is het mogelijk dat jouw personage in Jurassic Park sterft door jouw keuzes, maar Telltale weet op dat moment al dat zoiets nog wel vaker gaat gebeuren.

Executive director Kevin Boyle laat in een interview met Game Informer weten dat Heavy Rain van Quantic Dream een grote impact had op de ontwikkeling van Jurassic Park:

In 2011, het jaar dat Back to the Future en Jurassic Park uitkomen, laat Telltale weten wederom een deals te hebben gesloten. De eerste is met Warner Bros over de rechten van de Fables-serie, terwijl de tweede afspraak met AMC was over The Walking Dead en dan vooral met The Walking Dead-schrijver Robert Kirkman.

Kirkman laat weten dat hij geïnteresseerd was in een The Walking Dead game nadat hij Strong Bad’s Cool Game for Attractive People had gespeeld, zoals hij zelf aangeeft in een interview met Game Informer:

Die keuzes die je krijgt voorgeschoteld en de beslissingen en diens consequenties worden een handelsmerk van Telltale. Kies je er in de eerste aflevering voor om Shawn of Duck te redden of help je Kenny met het vermoorden van Larry in de tweede episode? Het was jouw stem en keuze die de knoop doorhakte en zorgde voor één dode of misschien zelfs meerdere.

Dit systeem is, hedendaags, best normaal geworden. Studio’s als BioWare en het eerdergenoemde Quantic Dream focussen zich op de consequenties van jouw keuzes. Maar doodgaan was een grote stap. Helemaal als je je bedenkt dat in vele LucasArts-games je geeneens dood kon gaan. En nu waren de oud-werknemers van die studio games aan het ontwerpen, waarin jouw keuze je afgang kon betekenen? Het was een bijzondere ontwikkeling, licht ook studiohoofd Kevin Bruner toe in een interview met Giant Bomb:

Iets anders wat je altijd na de afleveringen te zien kreeg van The Walking Dead waren de keuzes van andere spelers. Zo kon je zien hoeveel procent van de gemeenschap dezelfde beslissing had genomen als jou op enkele hachelijke momenten. Dit systeem was ook handig voor de schrijvers van de game, aangezien zij het konden gebruiken om het verhaal voort te stuwen in een richting waar ze nog niet eerder aan hadden gedacht.

Het blijkt uiteindelijk een gouden combinatie te zijn, Telltale en The Walking Dead. De eerste episode, A New Day, komt op 24 april 2012 uit voor de PC, Xbox 360 en PlayStation 3. Critici en fans komen superlatieven te kort voor het verhaal, de keuzes en vooral de relatie tussen Lee en Clementine. Het eerste seizoen krijgt dan ook meerder Game of the Year awards. Ook wij zijn enthousiast over de titel, geven het seizoen een 8.5 en schrijven het volgende:

Na het eerste seizoen volgen ook het fenomenale tweede seizoen, wat van ons een 9.5 krijgt, en het matig ontvangen drieluik Michonne, wat gemiddeld niet hoger dan 6 scoort. Seizoen drie krijgt de ondertitel New Frontier en wordt positief ontvangen, maar niet lovend zoals de eerste twee seizoenen. Telltale was bezig met het laatste seizoen en de laatste twee afleveringen, maar door het sluiten is het nog steeds niet bekend of die afleveringen ooit de werkplaats gaan verlaten.

Mede door het gigantische succes van The Walking Dead werd Telltale een gevestigde naam in de game-industrie. De grote licenties lagen aan de voeten van de studio, die ze één voor één kon uitpikken. Niet alleen de deal over een Fables-game, later Wolf Among Us, maar ook andere grote namen worden geTelltale-d: Batman, Minecraft, Borderlands en Guardians of the Galaxy.

Het leverde diverse games op, waarin de kwaliteit niet altijd het voornaamste doel leek te zijn. Telltale had zoveel keuze en wilde misschien wel té veel games tegelijkertijd ontwikkelen: binnen oktober 2013 en december 2016 verschijnen er maar liefst zeven (?!) titels van de studio.

Volgens studio-oprichter Kevin Bruner was dit wel de intentie, zoals hij vertelt in een interview met Raygun Brown in 2016:

Het aantal werknemers is op dat moment al flink gegroeid; waar Telltale in 2004 begon als een driemansstudio, daar heeft het in 2013 al pak en beet 140 personeelsleden rondlopen en op haar hoogtepunt in 2017 zelfs 400. Die constante ontwikkelingstijd, het huppelen van project naar project zorgt voor veel problemen bij het bedrijf.

Eén anonieme bron vertelt tegenover USgamer dat het herschrijven van het verhaal erg vaak gebeurde, ook ver in de ontwikkeling, en dat de feedback van het management en andere stakeholders vaak inconsistent was. “Deze problemen hadden kunnen worden vermeden als er betere beslissingen waren genomen in het verleden”, vertelt de bron nadat een groot gedeelte van het personeel in 2017 wordt ontslagen.

Ondanks de interne problemen, die veelal geheim blijven voor de buitenwereld, worden er aan de lopende band games uitgebracht. Het enerverende en filmnoir-achtige The Wolf Among Us werd geprezen en scoorde bij ons ook erg goed: een dikke 9.0. Hetzelfde ging op voor het humoristische en bizarre wereld van Borderlands in Tales from the Borderlands, waar de interessante personages en het verhaal zorgden voor een 9.2 in de seizoensafsluiter.

Andere titels zoals Game of Thrones: A Telltale Series, Minecraft: Story Mode, Guardians of the Galaxy: The Telltale Series en Batman: The Enemy Within worden ook wel goed ontvangen, maar soms ook wisselend. Game of Thrones haalt prima cijfers, maar Minecraft: Story Mode en Guardians of the Galaxy vallen tegen en krijgen mondjesmaat een 6. Voor vele gamers is de rek er op dat moment al uit.

Er komt meer en meer kritiek op de verouderde engine, de hoeveelheid glitches en het feit dat een game jouw keuze wel in beschouwing neemt, maar uiteindelijk toch best lineair blijkt te zijn.

Al dit nieuws blijft veelal binnen het bedrijf en de zonnige kant wordt aan de buitenwereld getoond. Op de E3 2018 kondigt de studio nog vrolijk een samenwerking met Netflix aan voor een interactief Minecraft-project en een game gebaseerd op de hitserie Stranger Things. Telltale kijkt vooruit naar de toekomst met een nieuwe CEO, Pete Hawley, nadat Kevin Bruner in 2017 bij het bedrijf wegging.

The Walking Dead: The Final Season moet de laatste game in de Telltale-stal zijn met de huidige Telltale Tool als engine, waarna de ontwikkelaar overstapt op de Unity-engine. Helaas gaat het nooit zover komen als eind september het bericht komt dat minstens 225 werknemers van Telltale zijn ontslagen en de studio gaat sluiten. Er blijft een zogeheten skeleton crew achter die werkt aan de Minecraft-deal, waarna de studio gaat sluiten.

Zo ondergaat Telltale Games bijna hetzelfde lot als LucasArts vijftien jaar geleden. Personeel wat op straat staat, geannuleerde games zoals het tweede seizoen van Game of Thrones en Wolf Among Us en een project wat half af is: The Walking Dead: The Final Season. Of de laatste twee afleveringen ooit gaan uitkomen, is nog steeds de vraag. Al heeft Telltale wel laten weten dat zij dolgraag met andere studio’s samenwerkt om het hoofdstuk voor de fans af te sluiten.

Het is en blijft bijzonder hoe een kleine studio kon uitgroeien tot een miljoenenbedrijf met gevestigde titels die door velen enthousiast werden onthaald. Telltale’s verhaal lijkt verteld, maar misschien dat er nog iets verandert in de toekomst. Volgende keer staat het verhaal van Criterion Games centraal. Tot dan!