Kenau (film) Review

In Nederland hebben we een betrekkelijk groot probleem. Het aantal acteurs en actrices dat namelijk écht goed kan acteren is dusdanig laag dat de meeste grote rollen in Nederlandse films en series door dezelfde acteurs worden gespeeld. De aanwas van ons acteerlandschap wordt echter opgevuld door GTST-acteurs die net van de middelbare school komen gelopen. In Kenau komt dat helaas nog eens extra duidelijk naar voren.

Als er één actrice is in Nederland die het momenteel hot is wat betreft Nederlandse films en series – Carice van Houten met haar internationale successen laten we maar even buiten beschouwing – dan is het wel Monic Hendrickx. Al drie seizoenen lang speelt ze een maffiabaas tegen wil en dank in Penoza, was ze een enorme lastpak in Deadline en zat ze tevens in ongeveer elke grote Nederlandse productie van de afgelopen paar jaar. In Kenau speelt ze zeer overtuigend Kenau Simonsdochter Haesselaar. Iets wat helaas niet over de hele cast gezegd kan worden.

Kenau is een weduwe en zakenvrouw in het Haarlem van 1573, die een goedlopende houthandel runt. Ze heeft aan twee dode echtgenoten twee dochters overgehouden, die beiden aan het puberen zijn, inclusief puberale fratsen. Haar jongste dochter Getruide (Lisa Smit) is verliefd op Pieter (Mathijs van de Sande Bakhuyzen), zoon van Wigbold Ripperda (Barry Atsma). Die laatste is in Haarlem aanwezig om het stadsbestuur er van te overtuigen om in opstand te komen tegen de Spanjaarden en de stad te bekeren tot het protestantisme. De oorlog tegen de Spanjaarden is immers al in volle gang en de steden die achter de Prins van Oranje staan, worden snel in aantal verminderd.

Als een zakenvrouw die niets te winnen en alles te verliezen heeft bij deze situatie, moet Kenau niets hebben van een opstand, maar dat verandert als één van Gertruide haar puberale momenten compleet verkeerd afloopt. Samen met Pieter vernielen ze een katholieke kerk en worden ze afgevoerd naar Utrecht – een stad die al gezwicht is voor de Spanjaarden – en ter dood veroordeeld door de bisschop. Dat deze twee personages al snel sterven zal niet veel kijkers betreuren, want niet alleen waren de personages simpelweg irritant, maar ze waren ook nog eens verschrikkelijk neergezet door de betreffende acteur en actrice.

Deze gebeurtenis geeft echter ook het startschot voor de film, waar Kenau compleet van mening verandert en niets liever wil dan haar dochter wreken. Beetje bij beetje wint ze steeds meer het vertrouwen van Wigbold en bouwt ze een aanzienlijk vrouwenleger op. Het is duidelijk dat de film is gebaseerd op de legende van Simonsdochter, want in werkelijkheid hielp Kenau alleen mee aan de versterking en reparatie van de verdedigingswerken. In de film duurt het echter niet lang voordat Kenau als een volleerd soldaat gaatjes prikt in gebruinde lichamen.

Maar niet alleen Kenau slacht een aanzienlijke hoeveelheid Spanjaarden af, de gehele vrouwelijke divisie van Haarlem is ineens een oorlogsheld. Bovendien worden de soldaten en huurlingen van Ripperda afgeschilderd als een zooitje ongeregeld dat alles fout doet. En dan hebben we het nog niet eens over het stadsbestuur gehad. De film lijkt daarmee soms iets te veel op vrouwenpropaganda, waar in principe niks mis mee is, maar de legende van Kenau Simonsdochter Hasselaer wordt hiermee wel een tikkeltje overdreven.

Aan de andere kant van het veld slaan de Spanjaarden ook niet een al te best figuur. De 18.000 soldaten onder leiding van Don Fadrique Álvarez de Toledo (Pau Cólera), zoon van de hertog van Alva, hebben een enorme overmacht tegenover de Haarlemse rebellen, maar slagen er maar niet in om langs het vrouwenleger van Kenau te komen. Tot overmaat van ramp is Don Fadrigue ook nog eens een vrouwenversierder met een scheutje Spaanse passie, die liever met Nederlandse hoeren in bed ligt in plaats van oorlog te voeren in een koud en besneeuwd Nederland. Als een echte maffiabaas wordt hij ook nog eens afgeschilderd als een beest. Zo martelt en verminkt hij vrouwen bij de vleet en wordt hij er blij van zijn slachtoffers vastgebonden in het water te gooien.

Tezamen met de Spanjaarden komt er ook een hoop buskruit en explosies ten tonele, wat realistisch en met verve wordt weergeven – opvallend, gezien het budget wat de gemiddelde Nederlandse film tot z’n beschikking heeft. Alleen op één moment wordt een echte explosie vervangen met kunstmatige effecten en dat valt gelijk op, helemaal in vergelijking met de overige special effects die wel goed in beeld zijn gebracht. Jammer om te zien, maar ook begrijpelijk. Daarnaast zijn ook de kostuums goed gedaan. Elk personage draagt kleding die ook echt in die tijd gedragen werd, wat niet over elke historische film gezegd kan worden.

Uiteindelijk is Kenau een zeer vermakelijke film, die met name door Monic Hendrickx en Barry Atsma worden gedragen. Daar tegenover staat een tweetal acteerprestaties - te weten die van Lisa Smit en Mathijs van de Sande Bakhuyzen - die snel uit onze collectieve geheugens verwijderd mogen worden. Gelukkig zijn er ook zat bijrollen die goed worden vertolkt, waaronder die van de huurling Dominique (Thomas Ryckewaert) en Kenau’s rechterhand Jacob (Peter Van Den Begin), evenals de Spaanse officieren. Alhoewel het soms riekt naar vrouwenpropaganda, is de film zeker een bezoekje waard, al is het alleen maar om te zien dat Nederland een volwaardige historische film neer kan zetten. Of vanwege het vele vrouwelijk naakt, waar je zelf zin in hebt.