De trots van de (Hollandse) game-industrie: Guerrilla

Guerrilla is de grootste game-ontwikkelaar van Nederland en daar mag Nederland best wel trots op zijn. De studio bestaat al flink wat jaren, maar is na de release van Horizon Zero Dawn in 2017 flink in aanzien gestegen. Inmiddels wordt de studio gezien als één van de beste studio’s in de game-industrie. In aanloop na de release van het vervolg, Horizon Forbidden West, is het tijd om de Nederlandse studio wat nauwer te bekijken. Wat maakt Guerrilla nou eigenlijk de trots van de Nederlandse game-industrie?

Om die vraag te beantwoorden gaan we in gesprek met verschillende experts. We spraken Len Maessen, tech- en gamesjournalist voor NRC, Bright, NU.nl en AD, Jan Meijroos, hoofdredacteur van Mashable Benelux en YouTuber JorRaptor (Jordan van Andel). Allemaal hebben ze hun eigen expertise rondom Guerrilla en haar games, waarbij JorRaptor direct opvalt. Hij doet al jaren verslag van Horizon Zero Dawn en nu het vervolg, Horizon Forbidden West.

Daar begint het succesverhaal van Guerrilla alleen niet. Dat begint namelijk bij Killzone, al haalden die titels nooit het niveau van Horizon. JorRaptor legt uit: “Wat Guerrilla tekent is dat ze vroeg in het leven zijn overgenomen door Sony, maar de grootste verandering is natuurlijk dat ze naar Horizon zijn overgestapt.”

Van Killzone schakelde de studio naar een open-world game en dat was geen gemakkelijke stap. Bij de studio zorgde de overstap voor veel enthousiasme, maar al zijn er ook wat ontwikkelaars weggegaan. “Van shooter naar open-world en vervolgens kleurrijker, groter en 3rd-person”, aldus JorRaptor.

Overwegend werd Horizon binnen de studio gezien als de nodige frisse wind. Het is kenmerkend voor de studio volgens Maessen. “Guerrilla toonde zich tot nog toe een bedrijf dat er niet van houdt om stil te staan en zichzelf graag voor een uitdaging stelt.”

Het nieuwe concept viel dan ook het meeste op. “Horizon was iets totaal nieuws”, begint de journalist. “Het hele concept van die robotdieren die samenleven met een tribale samenwerking was erg bijzonder.” Dat concept vertaalde uiteindelijk naar een fantastische game.

Met een Metacritic-score van 89 uit 100 werd duidelijk dat critici zeer te spreken waren over de game. Ook in onze Horizon Zero Dawn review waren we lovend en gaven we de game zelfs een 9,7. Het succes is te danken aan meerdere aspecten, zoals de gameplay. Toch mag het verhaal volgens Maessen niet onderschat worden.

Dat de Horizon-reeks überhaupt door een Nederlandse studio wordt gemaakt is uniek. Nederland kent in tegenstelling tot Japan of de Verenigde Staten weinig game-studio’s die games van dit formaat maken. Eigenlijk is Guerrilla daarin de enige.

Met de overname in 2005 kwamen ineens veel meer mogelijkheden. "Sony heeft Guerrilla uiteraard versterkt en ook voor meer financiële middelen gezorgd", begint Meijroos. "Daardoor kon weer meer talent werken in Amsterdam. Daar kun je ook nog eens meer marketingpower bij op tellen, want het is nu één van Sony's eigen studio's." De hulp van Sony heeft de Hollandse studio over de jaren goed kunnen benutten.

Wat volgens Maessen meehelpt is dat Guerrilla bereid is om altijd mee te helpen. “Ze zijn altijd bereid om wat zij ‘goed Sony-burgerschap’ noemen te tonen en andere Sony-dochters te helpen. De studio is eigenlijk de kern van PlayStation.”

Dat goede burgerschap valt de laatste jaren steeds beter terug te zien dankzij de zelfgemaakte Decima-engine. Hierop bouwt de studio al jaren haar games, maar de engine is niet meer exclusief in gebruik in Amsterdam (waar het hoofdkantoor van Guerrilla zit). De studio leende deze namelijk uit aan Kojima Productions voor Death Stranding.

Dat de engine gedeeld wordt, is overigens niet heel bijzonder. Binnen de PlayStation-familie wordt wel vaker technologie gedeeld. Maessen: “Met de middelen van Sony heeft Guerrilla rustig door kunnen bouwen aan grote AAA-titels en kunnen uitdijen tot een bedrijf met honderden medewerkers.”

Die explosieve groei bracht de afgelopen jaren alleen wel een probleempje mee voor Guerrilla. De studio moest verhuizen. “Het heeft lang geduurd, maar uiteindelijk zijn ze naar het Telegraaf-gebouw gegaan”, vertelt JorRaptor. “In de tussentijd hebben ze nog een gebouw gehuurd omdat ze zoveel ontwikkelaars hadden.”

Die ontwikkelaars komen uit alle hoeken van de wereld. Intern is de voertaal dan ook aangepast. Die is niet langer Nederlands, maar Engels en dat is voor de grote gamestudio’s wereldwijd heel normaal. Toch heeft de studio wel haar Nederlandse wortelen behouden.

Maessen is het eens, maar stelt wel dat de studio bijzonder internationaal is geworden. “Tegelijkertijd moet je je beseffen dat je meer Nederlandse namen op de aftiteling van Forbidden West zal zien dan in welke andere game ook dit jaar.” Je kunt het zien als een internationale studio, gebouwd op een zeer Nederlandse fundament.

Met het Nederlandse karakter duidelijk zichtbaar, is het alleen wel opvallend dat anno 2022 de game-studio niet zo aangemoedigd wordt als Nederlandse sporters of films die internationaal succes behalen. Volgens Maessen zijn er meerdere factoren die ervoor zorgen dat de Hollandse glorie van Guerrilla redelijk onopgemerkt blijft.

“In Nederland bagatelliseren we de game-industrie nog steeds”, vertelt Maessen. “Mensen hebben vaak geen idee dat een game ook een sterk verhaal kan hebben, laat staan dat er meerwaarde kan zitten in een hoogwaardig combatsysteem of hoe rustgevend het kan zijn om een uurtje in een virtuele wereld rond te lopen.” Daar komt nog de blinde vlek bij dat gaming de grootste entertainmentindustrie ter wereld is.

Het is een probleem dat volgens Maessen niet speelt in de Nederlandse filmindustrie. Daar valt het succes van een Nederlandse film doorgaans wel op als deze internationale roem vergaard. “Technisch gezien is Hannah Hoekstra, het face model van Aloy, één van de bekendste Nederlandse gezichten ter wereld en daar hebben Nederlanders echt geen idee van,” aldus Maessen. Daarmee staat de actrice technisch gezien in hetzelfde rijtje als Carice van Houten en Michiel Huisman die in Game of Thrones jarenlang een rol hadden.

JorRaptor stelt wel dat de mainstream media langzaam maar zeker meer aandacht aan de game-industrie geeft. Zo werd bij Horizon Zero Dawn al duidelijk. Verhalen voor een mainstream publiek kwamen voor Horizon Zero Dawn, maar die gingen veelal over dat de game de grootste Nederlandse productie was.

“Hoeveel de game heeft gekost. Die vragen zag je veel”, vertelt JorRaptor. “Dat gaat Sony natuurlijk niet zeggen, maar je hoorde dan dat de game in een paar dagen al zijn budget had terugverdiend.” Toch denkt de YouTuber dat er een andere reden is waarom het Nederlandse publiek misschien niet zo snel het succes van Guerrilla opmerkt.

“Het is niet dat we fan zijn doordat de game van een Nederlandse studio komt,” vertelt JorRapotor. “Misschien kijken we als gaming community eerst naar of een game tof wordt en daarna pas naar de studio. Dat is juist een compliment voor Guerrilla, want dat spreekt alleen maar over de kwaliteit van de games.”

Als Nederlanders hoeven we niet bang te zijn dat de studio na Horizon Forbidden West haar glans verliest. JorRaptor vermoedt dat de explosieve groei van de studio snel voor meer nieuwe games uit de stal van Guerrilla kan zorgen. Er komen namelijk steeds meer mensen bij.

“Sinds 2018 lijken ze ook een tweede team te hebben”, legt de YouTuber uit. “Een oud-werknemer van Rainbow Six is daar ook Game Director en dat zal dus voor een nieuwe game zijn.” Of het daadwerkelijk om een nieuwe game gaat, moeten we nog zien, maar de logica is er wel. Mathijs de Jonge is namelijk de Game Director van Horizon Forbidden West.

Maessen sluit zich aan bij de YouTuber en licht alvast een tipje van de sluier. “Ze werken op dit moment aan meerdere games achter de schermen.” De journalist is van mening dat het een goede stap is, want een hit náást Horizon zal de studio wel goed doen.

Gelukkig hebben we geen glazen bol nodig om te zien wat er snel aankomt. Horizon Forbidden West komt namelijk op 18 februari 2022 uit voor de PlayStation 4 en PlayStation 5. Of je de game moet gaan spelen, kun je alvast lezen in onze Horizon Forbidden West review!