10 jaar Instagram: van fotosite naar enorm sociaal medium

Één van de meeste populaire sociale media bestaat tien jaar. We hebben het natuurlijk over Instagram. Wat ooit begon als een onschuldige fotosite zit inmiddels tegen de 1,5 miljard gebruikers per maand. Maar wat zijn we onder de streep echt opgeschoten met Instagram?

Laten we eerst even terugblikken op de geschiedenis van Instagram. Waar komen die 1,5 miljard gebruikers vandaag? Instagram is in oktober 2010 opgericht en had twee jaar later ‘slechts’ 30 miljoen gebruikers toen het machtige Facebook het sociale platform overnam. Zes jaar later, in 2018, ging Instagram over de magische grens van 1 miljard gebruikers en afgelopen jaar had het tussen de 1,2 en 1,4 miljard gebruikers per jaar. Daarnaast groeit het platform ook nog eens met 5% per kwartaal, een stuk sneller dan bijvoorbeeld Facebook (3,14%) en Snapchat (2,1%).

Het is geen geheim dat Instagram vooral onder jongeren erg goed scoort. In de groep 15 tot 19 jaar heeft ruim driekwart van de mensen een account. Totaal zijn er in Nederland zo’n 5,5 miljoen mensen met een Instagram-account. Erg veel, maar als je dit vergelijkt met de 14 miljoen Facebook-gebruikers valt het enorm mee.

In 2012 kocht Facebook de app voor 1 miljard dollar (omgerekend ruim 853 miljoen euro). Op dat moment verklaarde ongeveer iedereen Facebook voor gek, maar acht jaar later kunnen toch concluderen dat het financieel een goede investering was. Niet alleen Facebook weet een leuk zakcentje te verdienen aan Instagram, ook veel influencers weten een eigen podium te creëren en hiermee een goede boterham te verdienen.

Om aan te geven hoe snel dit kan gaan: deze maand wist Sir David Attenborough nog een wereldrecord neer te zetten. Binnen vier uur wist hij 1 miljoen volgers te krijgen, een week later zit hij op 5,6 miljoen en z’n eerste video werd ruim 17 miljoen keer bekeken.

Overigens is het maar de vroeg hoelang Instagram eigendom blijft van Facebook. De Amerikaanse overheid is een voorstander van het afsplitsen van het platform, omdat Facebook te veel macht heeft en misbruik zou maken van die monopolie positie. Facebook heeft zelf aangegeven dat dit bijna onmogelijk is en eventuele kosten van een afspliting in de miljarden zullen lopen.

Naast dat het leuk kan zijn om je vakantiefoto’s met de vrienden te delen, te kijken wat je idool doet en gekke filmpjes te bekijken, zit er helaas ook een keerzijde aan het sociale medium. Dit komt pijnlijk aan het licht in de documentaire The Social Dilemma. In de Netflix-documentaire vertellen mensen die vroeger hoge functies hadden bij onder andere Facebook dat sociale media drie kerndoelen heeft:

Sociale media fungeren dus niet alleen als leuk platform om contact te onderhouden met mensen, maar zorgen er ook voor dat je bewust en onbewust beïnvloed wordt om dingen te kopen en bepaalde keuzes te maken. Enerzijds is het natuurlijk erg leuk dat het allemaal gratis is, maar vaak als het product gratis is, is de gebruiker het product.

Daarnaast ligt het aantal zelfdodingen, met name onder jongeren, vele malen hoger de laatste tijd. Het perfect beeld dat onder andere Instagram schept heeft hier een groot aandeel in. De keerzijde van Instagram is dus behoorlijk duister als je bedenkt dat mensen er depressief van kunnen worden en zelfs zelfmoord kunnen plegen door het ideaalbeeld wat op dit soort platformen geschept wordt.