Final Fantasy X/X-2 Remaster Review

Gamers voeren al jaren felle discussies over welke Final Fantasy titel een remake verdient. Deel VII is zonder twijfel de meest gehoorde game in de chaos, en ontwikkelaar Square-Enix lijkt ons er soms een beetje mee te plagen. Maar het lijkt erop dat met der tijd alle klassieke Final Fantasy games een nieuw jasje krijgen. Nu is het de beurt aan deel X en de spin-off X-2, die respectievelijk twaalf en tien jaar geleden het levenslicht zaten. Het is daarom ook een fantastische prestatie dat beide avonturen in de magische wereld van Spira zich met gemak staande weten te houden tussen role-playing games van vandaag de dag.

Final Fantasy X was de eerste Final Fantasy titel die in 2002 voor de PlayStation 2 verscheen. Het was een euforisch moment toen Square Enix' nieuwste role-playing game voor het eerst opstartte en de beeldschone doch sombere wereld van Spira je meenam naar alle facetten die het te bieden heeft. De mens heeft te lang gezondigd met de sterke progressie van technologie en als antwoord daarop kwam Sin, een gigantische entiteit die de gehele wereld bijna wist te vernietigen. Vele jaren later leeft de wereld onder de duim van dit wezen, terwijl kleine groepen summoners ternauwernood proberen om Sin te onderdrukken en de inwoners in Spira tijdelijk een rustgevend bestaan te geven.

Wie oplet tijdens het avontuur in Spira, merkt een overheersende ondertoon van wanhopigheid, met hier en daar een vleugje hoop die de mens de kracht geeft om te vechten; de worsteling tegen Sin niet op te geven. Dit maakt het verhaal in Final Fantasy X net zo interessant als meeslepend en kent soms duidelijke, subtiele verwijzingen naar de gebeurtenissen uit onze eigen wereld. Want ook hier wordt de mens duidelijk onderdrukt door grote entiteiten, al dan niet in de vorm van corrupte overheden en (toekomstige) wereldleiders. En wij kunnen alleen maar toekijken wat de uitkomsten zijn.

Final Fantasy X vertelt het verhaal van Tidus, die samen met een grote groep vechters de summoner Yuna naar het heilige Zanarkand moet zien te brengen, de laatste rustplaats om je voor te kunnen bereiden voor het ultieme gevecht met Sin. Al vanaf het begin lijkt dit avontuur recht-toe-recht-aan van aard, maar de game kent talloze plotwendingen die je gedachtegang constant weer op een ander spoor zetten. De pelgrimstocht neemt je mee naar talloze gebieden die ieder compleet uniek zijn. Van het tropische eiland Besaid en de mysterieuze nachtbossen van Macalania, tot de hete woestijnen van Bikanel. Iedere omgeving kent weer nieuwe schatten, dodelijke monsters en mysteries die ontrafeld kunnen worden. Deze afwisseling van omgevingen én de luchtige sfeer die in de groep van Yuna hangt, zorgen ervoor dat Final Fantasy X constant interessant blijft om verder te verkennen.

Het zijn elementen die PlayStation gamers destijds als een gegeven mochten zien, want tegenwoordig is het een terecht punt van kritiek als games de eentonigheid al na een paar uur presenteren. Sommige gamers zagen Final Fantasy X als een onheilspellend teken, simpelweg omdat de game tot een bepaald punt in de game vrij lineair is. Dit is inderdaad waar, maar het is meteen een van de weinige punten van kritiek die Final Fantasy X draagt, al werkte dit bij ons geenszins storend.

Toentertijd zag Final Fantasy X er al fantastisch uit om naar te kijken én naar te luisteren, want zowel op grafisch als muzikaal vlak liet de game zien aan de top van de role-playing voedselketen te staan. De remaster heeft op deze twee pluspunten verder gebouwd en zet Spira in een compleet nieuw licht: grafisch ziet de game er ontzettend strak en gedetailleerd uit, waar er met name een hoop liefde is besteed aan het uiterlijk van de personages. Opvallend genoeg zijn lelijke textures bijna niet te vinden en is het kleurgebruik een stuk intenser dan het origineel, wat leidt tot een hele aangename game om naar te kijken. Jammer genoeg zorgt het nieuwe grafische jasje er meteen voor dat de teleurstellende lip-syncing, die ook al een beetje aanwezig was in het origineel, extra goed zichtbaar is. Het is niet gamebrekend, maar het doet de immersie wel iets teniet. Dat terzijde, voelt het net alsof we Final Fantasy X vorige maand in volle glorie nog te lijf gingen en dát bewijst maar weer wat een veelbetekende RPG dit is geweest in twaalf jaar tijd.

De soundtrack is in Final Fantasy X echter een vreemde eend in de bijt. Het gezamenlijke werk van de legendarische componist Nobuo Uematsu en veelbelovende nieuwkomer Masashi Hamauzu was in het origineel echt subliem en nodigde zelfs jaren daarna nog uit om uitvoerig naar de luisteren en je weer even mee te nemen naar de gebeurtenissen uit Final Fantasy X. De remaster kent echter een hoop vernieuwde varianten van de nummers op de soundtrack. De muziek tijdens gevechten met normale monsters kent weliswaar dezelfde melodie, maar het gebruik van de instrumenten is veel meer gesynthesized en kent een aanzienlijk zwakkere beat waardoor de nieuwe versie nét even wat minder impact heeft dan het origineel. Een probleem dat helaas geldt voor vrij veel nummers.

Maar wat opvalt is dat naarmate sommige nummers vaker en langer worden gehoord, hoe makkelijker ze te omarmen zijn. Het nummer 'Challenge' dat zich bij sommige baasgevechten op de achtergrond afspeelt is bijvoorbeeld vrijwel compleet omgegooid, waardoor het even goed wennen is tot je echt in de sfeer komt om het ijzersterke monster tegenover je compleet te verpulveren. Maar misschien is het de nostalgie die spreekt. Er is in ieder geval een hoop liefde aan het nieuwe werk verricht, al was een optie om naar de originele soundtrack te kunnen luisteren een hele grote aanwinst geweest. Misschien een idee om dit via een toekomstige update te doen, Square-Enix?

Het brengt ons meteen naar Final Fantasy X-2, die ook in de remaster zit en net als Final Fantasy X een uitvoerige make-over heeft gekregen. Deze game vertelt het verhaal van Yuna en het uitbundige leven van Sphere Hunter, dat ze heeft opgepakt na de gebeurtenissen uit X. X-2 is duidelijk een stuk luchtiger in de omgang en moet je met de talloze humoristische momenten niet al te serieus nemen. Absoluut een fijne afwisseling na het emotioneel zware verhaal dat je zojuist met Tidus hebt gevolgd.

Maar waar Final Fantasy X je voornamelijk een recht pad geeft om te volgen, biedt X-2 je weer alle vrijheid die je wilt hebben. Al vanaf het begin ligt het grootste deel van Spira open om te verkennen, al zul je naar sommige locaties moeten afreizen om het plot verder te laten verlopen.

Onderschat de luchtige ondertoon overigens niet, want het vechtsysteem is een stuk dynamischer dan die van zijn voorganger. Je moet erg goed timen om zowel de aanvallen van jouw team als die van de vijand zo voordelig mogelijk te laten uitvoeren. Binnen een paar seconden zou het tij namelijk al kunnen zijn gekeerd en moet je een compleet nieuwe strategie verzinnen. Dit doe je door Yuna en haar twee vrouwelijke metgezellen te voorzien van een uitgebreide garderobe aan jurken, ofwel 'Dresspheres'. De dames veranderen bijvoorbeeld met een druk op de knop in een Black Mage of een Thief door een nieuw outfit aan te trekken. Door flink te experimenteren met hun kledingkast, zul je al snel een bevredigende speelstijl kunnen vinden die echt bij je past.

Op grafisch vlak heeft Final Fantasy X-2 dezelfde mate van liefde en aandacht gekregen als X en doet anno 2014 zeker niet onder voor menig ander game dat nu uitkomt. De nieuwe en consistente verflaag maakt het meteen een stuk interessanter om in X-2 weer terug te keren naar de gebieden waar je nog niet al te lang geleden bent geweest in X. Opvallend genoeg is de audio hetzelfde gebleven als het origineel in de PlayStation 2 versie, al is de kwaliteit ervan wat verbeterd. En dat is prima, want het origineel was al overtuigend genoeg. Vandaar ook de vraagtekens waarom Final Fantasy X de optie niet heeft om de originele soundtrack te gebruiken. Toch een belangrijk stukje nostalgie voor de fan.

Hoe fijn het vernieuwde audiovisuele jasje ook moge zijn, is de aanwezigheid van nieuwe content in beide games ook niet onbelangrijk om aan te halen. Nieuw voor sommigen is bijvoorbeeld de introductie van Super Bosses, die je later in Final Fantasy X kunt bevechten. Deze zaten al in de Europese versie van het origineel, maar de enthousiaste importerende gamers die de game destijds uit Amerika haalden om er eerder mee aan de slag te kunnen, moesten het doen zonder deze content. Final Fantasy X-2 kent echter de meeste toevoegingen, zoals nieuwe dresspheres, een Creature Hunter waarmee je vijanden in heel Spira kunt vangen voor jouw eigen leedvermaak en de Fiend Arena om jouw bloedlust te stillen. Het waren zaken die gewoon in de Japanse versie te vinden waren, maar de rest van de wereld moest het destijds zonder doen. Hetzelfde geldt voor een exclusieve dungeon, die wij nu allemaal kunnen bedwingen. Simpel gezegd zal alleen deze extra content al rustig dertig tot veertig uur extra gameplay opleveren; iets waar de fan absoluut naar uit kan kijken.

Zoals het een echte PlayStation ervaring betaamt, worden zowel Final Fantasy X als Final Fantasy X-2 ondersteund door trophies. Van het winnen van een Blitzball match tot het ontwijken van een paar honderd bliksemschichten in de Thunder Plains: deze trophies vormen misschien een subtiele toevoeging, maar echte perfectionisten zullen op deze manier rustig vele tientallen extra uren uit beide RPG's kunnen halen. In het hoofdmenu van de remaster kun je tevens kiezen om een dertig minuten durend audiodrama te beluisteren die de gebeurtenissen vertelt na Final Fantasy X. Ook heb je toegang tot een extra missie die het verhaal van X-2 verder voortzet. Een aangename extra voor degenen die alle lore van Spira tot zich willen nemen, maar het voegt verder weinig gameplay toe.

Cruciale toevoeging is echter het feit dat je nu jouw save files zonder enige moeite kunt wisselen tussen de PlayStation 3- en Vita-versie van de Final Fantasy X/X-2 remaster, zodat je zelfs onderweg verder kunt spelen vanaf het punt waar je thuis gebleven was. Een fantastische insteek van Square-Enix, een die de fan absoluut zal waarderen. Spreekwoordelijke adder onder het gras is dat beide versies los verkocht worden, dus je zult in dat geval dubbel in de buidel moeten tasten. Gelukkig kent Final Fantasy X/X-2 een schappelijke prijs die vrij ver onder de adviesprijs van een normale game ligt, dus vanuit dat oogpunt valt het allemaal mee. De honderden uren aan content die je eruit zult krijgen zullen de keuze alleen maar makkelijker maken.

"So what's our goal?" vraagt Tidus aan zijn mede-Blitzballer Wakka, terwijl ze zich voorbereiden voor het grote sporttoernooi waarin heel Spira betrokken is. "To do our best", luidt het antwoord. "No. We play to win! Our goal is victory!" schreeuwt Tidus vervolgens enthousiast tegen het onzekere Blitzball team dat altijd maar verliest. Memorabele woorden. Woorden die indirect de perfecte toon uitslaan voor de Final Fantasy X/X-2 Remaster. Want deze nieuwe versie is het perfecte eerbetoon aan het feit dat de oude Final Fantasy games nog steeds adembenemend sterke ervaringen zijn die iedere fan van role-playing games minstens één keer in zijn leven moet hebben meegemaakt.