Captain America: The Winter Soldier Review

Nadat het kwaadaardige wetenschapsprogramma Hydra, onder leiding van de nazi Johann Schmidt, in het bezette Noorwegen ten tijde van de Tweede Wereldoorlog was verslagen, raakte Steve ‘Captain America’ Rogers (gespeeld door Chris Evans) door zijn reddingsactie in een diep coma. Zeventig jaar later wordt het ruimteschip, dat destijds de door Captain America vernietigde kwaadwillende nazi-technologie huisvestte, opgegraven uit een gletsjer.

Wanneer Rogers ontwaakt uit zijn decennialange ‘cryoslaap’, staat niemand minder dan Nick Fury (Samuel L. Jackson) van de fictieve Amerikaanse veiligheidsinstantie S.H.I.E.L.D. (Supreme Headquarters International Espionage Law-enforcement Division) voor zijn neus. Captain America heeft niet lang nodig om zich te realiseren dat hij - inmiddels 95 jaar oud maar nog steeds even jong en gespierd als tijdens de Tweede Wereldoorlog - in de 21^e eeuw is beland. En ook in dat tijdperk lopen er genoeg slechteriken rond die verslagen dienen te worden.

Rogers heeft weinig tijd om zich in de periode van het internet en andere moderne technologieën te storten. Evenmin beschikt hij over de mogelijkheid om ruimschoots te reflecteren op de tientallen jaren lange tijdspanne die hij door zijn coma heeft moeten missen, noch om zijn daaruitvolgende identiteitscrisis te ontworstelen. Nee, Captain America: The Winter Soldier is geen existentialistisch of filosofisch getinte film; ook in het tweede deel van het epos over ‘The First Avenger’ wordt er geknokt en geschoten alsof je leven er van afhangt.

Wanneer Captain America’s meerdere Nick Fury in Rogers’ huis wordt neergeschoten door een mysterieuze huurmoordenaar, wordt de ‘Captain’ door S.H.I.E.L.D.-baas Alexander Pierce (Robert Redford) verdacht van het verbergen van de ware toedracht van Fury’s noodlot. Een spannende en spectaculaire klopjacht op Captain America door zijn eigen werkgever volgt; gelukkig wordt de rood-wit-blauwe krijger bijgestaan door de sexy antiheldin Natasha Romanoff a.k.a. Black Widow (Scarlett Johansson), en ook de gevleugelde Sam Wilson alias The Falcon (Anthony Mackie) en de S.H.I.E.L.D.-agenten Maria Hill (Cobie Smulders) en Sharon Carter (Emily VanCamp) scharen zich aan de zijde van Captain America.

Onder andere dankzij zijn schild - gemaakt van het zeldzame metaal ‘Vibranium’ door de vader van mede-S.H.I.E.L.D.-lid Tony ‘Iron Man’ Stark – slaagt de Captain erin om zijn ‘vijanden’ op niet-dodelijke maar des te gewelddadigere wijze te slim af te zijn. Het hoogtepunt van deze actiescènes: een claustrofobisch gevecht tussen Captain America en een stuk of twintig tot de tanden bewapende huurlingen in een glazen lift van het S.H.I.E.L.D.-complex.

Op een gegeven moment komen ‘Cap’ en Black Widow de mogelijke aanvaller van Nick Fury op het spoor. Tijdens een hilarische scène in een Apple Store, inclusief een bemoeizuchtige medewerker van het Amerikaanse bedrijf, lukt het Romanoff om de locatie van de sporen van de mysterieuze hitman te traceren. Dat spoor leidt naar een locatie die bij Rogers zeventig jaar na dato nog steeds op zijn netvlies staat gebrand.

Eenmaal aankomen op het ‘plaats delict’, ontdekt het superheldenduo dat niet alleen de locatie, maar ook het grotere geheel zich ontvouwt als zijnde een totaalverpakking van Steve Rogers’ begindagen als Captain America. Zijn moederorganisatie S.H.I.E.L.D. blijkt in groot gevaar, en de dreiging is dichterbij dan in eerste instantie werd aangenomen. Tot overmaat van ramp speelt een bekende van Rogers – toen hij nog een kleine hulpeloze slungel was en hij nog niet had deelgenomen aan het wetenschappelijke programma dat hem tot Captain America zou ‘kronen’ - een hoofdrol in deze reeks rampzalige gebeurtenissen, intriges en vertrouwenskwesties.

Captain America: The Winter Soldier is in eerste instantie een degelijke actiefilm. Beeldvullende explosies, spectaculaire man-tot-mangevechten en raketaanvallen, geavanceerde special effects, een sloot aan hilarische en goed getimede oneliners zoals we die kennen uit de Marvel-films, een sterke cast aan superhelden en -schurken: The Winter Soldier is in principe een werkende cocktail in de wereld der superheldenfilms.

Toch moet The Winter Soldier, net als het eerste deel ‘The First Avenger’ het vooral hebben van zijn uiterlijk vertoon: de niet bepaald hoogdravende dialogen bevatten voornamelijk de uitleg van de plot, wat achtergrondinformatie en zo nu en dan – weliswaar goed in de context passende – rake uitspraken van ‘Cap’ en zijn crew. Nu is een beetje uitleg natuurlijk altijd fijn om de achtergrond en de gebeurtenissen in de film beter te kunnen bevatten, maar in The Winter Soldier wordt vrijwel elke stap wel erg uitvoerig uiteengezet.

Gelukkig maken de actievolle scènes heel veel goed: de rake klappen en trappen van het Marvel-icoon kun je bijna voelen als kijker, en tegelijkertijd probeert Steve Rogers - als rasechte Amerikaan, met zijn blauwe ogen en blonde haar en vredelievend als hij is – zoveel mogelijk levens te besparen in zijn talrijke man-tot-mangevechten.

Ook The Falcon doet zijn ding, daar hij in dynamische scènes in de lucht zijn vijanden genadeloos te slim af weet te zijn en om de zoveel tijd zijn machinepistolen vol overgave leegt op zijn vijanden. Misschien wel de tofste rol in The Winter Soldier is weggelegd voor Black Widow: haar zwoele, hese stem enerzijds en haar roekeloze maar geslaagde, brute vechtstijl anderzijds zorgen steevast voor een audiovisueel spektakel in deze superheldenfilm.

Met de komst van Captain America: The Winter Soldier worden we als kijkers weer een hoop wijzer van de perikelen waarmee Steve Rogers in de moderne tijd te maken krijgt. Organisaties als S.H.I.E.L.D. zullen altijd nodig blijven om de veiligheid in de wereld te kunnen blijven waarborgen, zo luidt het devies. En zelfs indien dergelijke veiligheidsapparaten van binnen of buiten worden bedreigd, is het aan zij die voor vrede en veiligheid staan – ofwel: Captain America bij uitstek – om zo’n situatie onder controle te krijgen en ook die corruptie op zijn beurt uit te bannen; alles in het belang van national security.

Desondanks blijft deze sequel toch voornamelijk steken in - voor een superheldenfilm weliswaar degelijke - conventies, en lijkt deze film toch voor een deel bedoeld als 'bruggetje' naar deel 3, waarin naar alle waarschijnlijkheid wordt voortgeborduurd op de ogenschijnlijk onuitroeibare rivalen uit dit tweede Captain America-deel. Een trilogie à la collega Iron Man - en waarschijnlijk ook Thor - kan vrijwel niet uitblijven voor deze met een offensief én defensief schild bewapende Avenger. Blijf na afloop van de film dan ook vooral even zitten om de eerste hints naar het derde deel van Steve Rogers' epos uit de doeken gedaan te zien worden.

Eén ding is in ieder geval zeker: ook na The Winter Soldier is het nog lang niet gedaan met al het kwaad in de wereld van Captain America. En wat betreft het feit dat Rogers’ geschiedenis hem constant blijft inhalen: ook dat zal in The Winter Soldier nog niet aan het eind van zijn Latijn zijn. Want, zoals de lijfspreuk van de nazistische organisatie Hydra luidde: voor elke kop die je afhakt, groeien er weer twee terug. Dat weet Captain America als geen ander.