Column: Stop racisme in FIFA games!

In de voetbalwereld is weer duidelijk geworden dat racisme een hardnekkig probleem is. Helaas komt racisme niet alleen op het veld voor, maar ook virtueel in de populaire voetbalgame FIFA. Is er eigenlijk wel iets wat we kunnen doen om het te voorkomen?

Eerder deze week zat ik weer met verbazing naar social media te kijken. Engelse fans waren na de verloren EK 2020 finale tegen Italië helemaal los aan het gaan op de drie Engelse spelers die een penalty gemist hadden, namelijk Marcus Rashford, Jadon Sancho en Bukayo Saka. Nou is kritiek op voetballers volkomen terecht, maar het wordt wel problematisch wanneer er gebruik gemaakt wordt van racistische bejegingen en uitspraken.

Het zette me eigenlijk een beetje aan het denken, want racisme komt niet alleen voor op het veld of op social media, maar ook in de populaire voetbalgame FIFA kom je regelmatig racisme tegen. EA Sports, de ontwikkelaar van de voetbalgame, doet wel wat dingen om tegen racisme te vechten, maar de vraag is eigenlijk of het wel voldoende is. De meeste acties die de ontwikkelaar nu opzet reiken namelijk niet echt verder dan wat simpele symboolpolitiek.

Het racisme in FIFA zie je vooral terug in de namen van teams. Spelers krijgen in Ultimate Team namelijk vrije keuze over hoe ze hun team willen noemen. Nou zijn er wel filters die moeten beschermen tegen het gebruik van racistische termen, maar veel spelers hebben toch hun maniertjes gevonden om die filters te omzeilen. De gamemodus waar racisme nog prominenter aanwezig is dan in Ultimate Team, is het ontzettend geliefde Pro Clubs en daar gaat het racisme ook nog een stapje verder.

Pro Clubs is misschien wel mijn favoriete gamemodus aller tijden in FIFA en ik kan hier een volledige rant afsteken over dat er nooit wat nieuws wordt gedaan voor de modus, maar mijn grootste ergernis is toch eigenlijk vooral het racisme wat zo overduidelijk aanwezig is in de modus. Zo heb ik al meerdere keren gespeeld tegen een 'Neger FC' waar alle voetballers de naam droegen van verschillende soorten apen of moest ik het met mijn vrienden opnemen tegen 'Auschwitz FC' waar het spitsenduo van Anne Frank en Adolf Hitler het grote gevaar was.

Het ergste is nog dat ik deze teams meerdere keren ben tegengekomen en dat ik kan zien dat de spelers hoge levels hebben. Dat betekent dat deze spelers nooit geband zijn of ook maar een klein beetje straf hebben gekregen voor het racisme wat ze tonen, terwijl ik wel gewoon altijd melding maak van dit soort uitgesproken racisme. Dat EA Sports geen bans uitdeelt aan dit soort spelers, terwijl het wel zegt heel actief te zijn in het tegengaan van racisme in FIFA, is voor mij een zorgwekkend teken.

Het voelt heel erg alsof EA Sports meer bezig is met symboolpolitiek dan het daadwerkelijk tegengaan van racisme in FIFA. De ontwikkelaar voegt bijvoorbeeld wel nieuwe tenue's en banners voor in je stadion toe die samenhangen met de No Room For Racism campagne van de Engelse Premier League, maar het is niet alsof een racist ineens gaat nadenken over het gebruik van racisme. Racisten zullen namelijk altijd racisten blijven totdat je ze daadwerkelijk straft.

Dat konden we eerder dit jaar eigenlijk zien toen een FIFA-speler levenslang geband werd van de game voor het racistisch bejegenen van de legendarische Engelse spits Ian Wright. Het was de eerste keer dat ik EA Sports echt hard zag ingrijpen tegen racisme en het was voor mij eigenlijk ergens ook weer schokkend. Een kleine speler als dit werd hard aangepakt, wat uiteraard volkomen terecht was, maar ik kan me herinneren dat er een paar jaar geleden een streamer was, genaamd Nick28T, die gewoon midden in een stream één van zijn spelers, Eric Bailly, omschreef met het N-woord.

Die streamer heeft wel een tik op de vingers gehad, maar er zaten geen serieuze consequenties aan. De vraag is dan wat voor signaal dat geeft naar andere FIFA-spelers. Dit soort racisme in FIFA moet je namelijk gewoon gelijk hard aanpakken, want anders gaan mensen een loopje met je nemen.

De oplossing om racisme tegen te gaan in FIFA is eigenlijk ook vrij simpel. Het is namelijk gewoon een kwestie van hard optreden, zonder genade, en iedereen bannen die ook maar een klein beetje de neiging heeft om racistische bagger in de game te pompen. Dat is natuurlijk altijd makkelijker gezegd dan gedaan, maar niemand heeft ooit gezegd dat het uitroeien van onrecht een makkelijke taak is.

Je hebt als bedrijf een verantwoordelijkheid naar je consument toe om in te grijpen wanneer dat nodig is en meldingen die gebruikers doen serieus te nemen. Naamfilters die nu al in de game zitten zijn niet genoeg en zijn doodsimpel om te omzeilen. Neem het een keer daadwerkelijk serieus zonder je maar krampachtig vast te klampen aan loze symboolpolitiek zoals tenue's en banners. Maak een singleplayer campagne waarbij je racisten confronteert met racisme, ban iedereen die racistische uitingen doet en neem je eigen spelers serieus.

Het enige wat we nu weten is dat er waarschijnlijk een nieuw technologisch systeem gebruikt zal worden voor FIFA 22, maar dit soort dingen zijn mensenwerk. Iemand moet hier dag en nacht naar kijken en het handmatig aanpakken, want technologie is leuk, maar het kan geen genuanceerd racisme herkennen. Betekenisvolle verandering ga je in ieder geval niet krijgen door maar op je reet te zitten en niks te doen, maar dat is waarschijnlijk wel wat gaat gebeuren.