5 redenen om The Americans te kijken

Een van de meest onderbelichte series van de afgelopen vijf jaar is zonder meer The Americans. Het spionagedrama van FX met twee Sovjetspionnen die een bestaan opbouwen in Amerika is spannend, historisch accuraat en doet soms zelfs denken aan Breaking Bad. Wij geven je 5 redenen om The Americans te kijken.

Spionagewerk vraagt om veel offers. Je bent nooit vrij, je kinderen gaan zich afvragen wat voor werk je doet en zo nu en dan moet je intiem zijn met wildvreemden om informatie los te peuteren. Het Russische stel Philip (Matthew Rhys) en Elizabeth (Keri Russell) Jennings krijgt het met de jaren steeds moeilijker met alle klussen die ze van hun werkgever, de Russische geheime dienst KGB, moeten klaren op Amerikaanse bodem. Collega’s en bronnen komen gruwelijk om het leven in The Americans. Maar ook zelf moeten ze nekken breken en kogels door onschuldige getuigen jagen.

De manier waarop Philip en Elizabeth dit soort zaken bespreken – en daar vaak moeite mee hebben – doet denken aan de gesprekken die Frank en Claire Underwood in House of Cards voeren, met een sigaret bij het slaapkamerraam. Ironisch genoeg gaat Philip in latere seizoenen naar een zelfhulpcursus genaamd EST: een ultiem voorbeeld van hoe hij steeds Amerikaanser wordt. Want hoe blijf je loyaal aan de Sovjet-Unie terwijl je in de VS een mooie auto hebt, in een luxe huis woont en een goed salaris verdient?

The Americans speelt zich voor een groot deel af in het jaar 1983. De Koude Oorlog tussen de VS en de Sovjet-Unie woedt hevig: op ieder moment kan een van beide partijen een nucleaire oorlog ontketenen. Om dat te voorkomen zetten de geheime diensten van beide landen spionnen in: die moeten blauwdrukken, virussen en andere middelen stelen, zodat beide landen over dezelfde technologie beschikken. Alleen dan zullen de landen elkaar niet durven aanvallen, is het argument.

De familie Jennings woont in een typische Amerikaanse suburb, Falls Church, vlakbij hoofdstad Washington D.C. President Ronald Reagan is aan de macht. Op televisie bezigt hij regelmatig sterke taal tegenover de Russen, dus soms zie je een verontwaardigde Elizabeth een blik werpen op de televisie als haar kinderen Paige (Holly Taylor) en Henry (Keidrich Sellati) naar Reagans speeches kijken.

Showrunner Joe Weisberg heeft zijn research voor de serie met vier seizoenen (er komen er nog twee aan) goed gedaan. De Russische spionnen krijgen te maken met de CIA die in het geheim opereert in Nicaragua en Pakistan, het apartheidsregime in Zuid-Afrika en de zwaarbewaakte Muur in Berlijn. De KGB opereert vanuit de Rezidentura, de Russische ambassade in Washington. De VS zit continu met een dilemma: hoe hard pakken we de Russen aan?

Ook de muziek sluit goed aan bij het decennium waarin Brezjnev en Andropov de Sovjet-Unie leidden. Artiesten als Fleetwood Mac, The Who en Pink Floyd worden op fraaie wijze met het verhaal gecombineerd. Leuk is dat de Russen in de serie de Amerikaanse cultuur leren waarderen: van het eten tot de sigaretten. Zoals een medewerker van de Rezidentura opmerkt: ‘Zij hebben betere tabak, wij betere wodka.’

Amerikaanse drama’s hebben er nog wel eens een handje van om de Engelse taal te implementeren in verhalen waar die niet thuishoort. De Netflix Original-serie Narcos gaf twee jaar geleden al het goede voorbeeld, door de Colombianen Spaans te laten spreken. The Americans begon daar in 2013 al mee: de Russen spreken Russisch. Behalve de Jenningsen dan: die hebben tijdens hun training gezworen om nooit hun moedertaal te spreken als zij zich in Amerika bevinden.

Vooral in het eerste seizoen zien we indrukwekkende flashbacks naar de jeugd van Mischa (Philips echte naam) en Nadezhda (Elizabeths geboortenaam) in Smolensk en Siberië. De vader van Elizabeth stierf in de Tweede Wereldoorlog en haar moeder moest bikkelhard voor haar zijn om te overleven. Mischa werd jarenlang beroofd van het kostbare voedsel dat hij voor zijn familie haalde. Op tienjarige leeftijd sloeg hij de schedel van een pestkop in.

De harde, genadeloze opvoeding die de spionnen in hun thuisland hebben gehad, contrasteert schitterend met het luxe leven dat hun kinderen in de VS leiden. Het grootste probleem waar puberdochter Paige mee kampt, is het zoeken naar identiteit. Die vindt ze uiteindelijk in een kerk, waar haar communistische ouders vanzelfsprekend niet blij mee zijn. En Henry? Die is zo wanhopig om een nieuwe spelcomputer uit te proberen, dat hij inbreekt bij de buren. Heerlijk, deze reality check.

Een van de tofste rollen in The Americans is weggelegd voor FBI-agent Stan Beeman (Noah Emmerich). Die komt stomtoevallig schuin tegenover het Jennings-stel wonen. Om geen vermoedens op te wekken, worden Philip en Elizabeth dikke maten met Stan. Een van de spannendste elementen is dan ook de vraag: hoe en wanneer komt Stan de KGB-agenten op het spoor? Fans zullen niet rusten totdat de serie met het antwoord komt.

Een misdaadbestrijder die dicht bij de antiheld staat: het lijkt zo overgewaaid te zijn uit Breaking Bad. De overeenkomsten tussen FBI-agent Stan en DEA-agent Hank Schrader in de misdaadserie met drugsbaron Walter White zijn duidelijk. De goedlachse, doorgewinterde agent die alles en iedereen wantrouwt, maar toch niet ziet wat recht voor zijn neus ligt. De aflevering waarin Hank het alterego van zijn schoonbroer ontfutselt, was legendarisch. We zijn benieuwd wat The Americans voor ons in petto heeft.

Bij een Amerikaanse serie over spionage verwacht je een Amerikaans perspectief. Het goede aan The Americans is juist dat we als kijker het land zien door de ogen van twee buitenstaanders. Amerikanen weten niet hoe goed ze het hebben, lijkt hun overtuiging. Hun levens in een kapitalistische maatschappij waarin kinderen alles krijgen wat ze begeren, staan diametraal tegenover hun eigen opvattingen uit het koude Rusland.

Toch ontdooit het duo beetje bij beetje. Het koppel beseft dat Amerika ook niet altijd de slechtste bedoelingen heeft. En ook hun eigen land is verre van perfect. De belangrijkste les van allemaal, zo lijkt The Americans te willen zeggen: de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie willen elkaar helemaal niet vernietigen. Al is het maar omdat ze zoveel van elkaar kunnen leren. De ‘vriendschap’ die ontstaat tussen FBI-agent Stan en de Russische wetenschapper Oleg Burov (Costa Ronin) laat zien dat mensen ondanks twee verschillende culturen elkaar kunnen overbruggen.