XCOM Enemy Unknown Preview

Voor de oudere gamers onder ons is het een nostalgische tijd. Syndicate, SimCity, Deus Ex: Human Revolution: het is slechts een greep uit de vele franchises waar na jaren van algehele stilte weer leven in wordt geblazen. Een serie die eveneens vrij lang meegaat, maar waarvan de naamsbekendheid discutabel is, is XCOM. Het origineel, UFO: Enemy Unknown, kwam in 1994 op de markt en sindsdien is er een aantal vervolgdelen gemaakt. Met het dit jaar te verschijnen XCOM: Enemy Unknown keert Firaxis, de ontwikkelaar van Civilization, weer terug naar de basis.

Wat die basis precies is, is zelfs na onze speelsessie op de Gamescom moeilijk uit te leggen. Firaxis stopt voor Enemy Unknown misschien wel vijf verschillende genres in de blender. Dat maakt het spel tot een turn-based/strategy/squad-based-game. Een hele mond vol, en kort gezegd zou je het gewoon kunnen omschrijven als een strategiespel dat gespeeld wordt via een isometrisch perspectief. Maar daarmee doe je de reboot tekort. Want als er één ding zeker is, is dat die enorme overdaad aan genres niet schaadt in Enemy Unknown.

Dat is voor een groot deel te danken aan Firaxis. De Amerikaanse studio heeft natuurlijk veel kaas gegeten van de vele Civilization-games, maar belangrijker is dat zij XCOM in zijn waarde heeft gelaten. Diegenen die een blik werpen op de vorige games zullen her en der op bekende elementen stuiten. De tweedimensionale levels zijn dan wel volledig vervangen door een 3D-wereld, maar de alieninvasie is bijvoorbeeld terug van weggeweest. De serie heeft het echter nooit moeten hebben van een diepgaand verhaal met plottwists en climaxes, en daarop moet je Enemy Unknown dan ook niet afrekenen. Wederom nemen de aliens de aarde over en het is aan XCOM hen te stoppen.

Dood is dood
De geheime paramilitaire organisatie heeft tal van verschillende soldaten in dienst, die jij in jouw strijd kunt gebruiken. De makers vertelden op de Gamescom dat ze het meeste weg hebben van actiefiguren als G.I. Joe, een vergelijking die naar onze mening wat overdreven is. Toen wij de opgepompte soldaten met belachelijk grote geweren zagen, dachten wij eerder aan cartooneske figuren als in Team Fortress 2. Weliswaar niet zo origineel, maar Enemy Unknown weet hiermee ondanks zijn lugubere uitstraling alsnog luchtig voor de dag te komen.

Natuurlijk blijft XCOM gewoon XCOM en dat betekent dat emotie en het maken van moeilijke beslissingen weer de boventoon voeren. Over diepgaande en veelzijdige personages beschikt het niet, maar dit wordt ruimschoots goed gemaakt door wellicht het beste gedeelte uit Enemy Unknown: het zelf opbouwen van je squad. Iedere soldaat kun je een eigen naam, outfit en uitrusting meegeven, waarna je vervolgens met hem of haar op pad kunt en ervaring kunt op doen. Klinkt niet zo bijzonder, ware het niet dat je ze voorgoed kwijt bent als zij het loodje leggen in de strijd. Dat is behoorlijk vervelend als je veel geld en tijd in de betreffende soldaat hebt gestopt.

Schaken in topsnelheid
Het kwam op de Gamescom regelmatig voor dat we afscheid moesten nemen van iemand die in drie missies van grote waarde bleek. Ook maar één verkeerde keuze kan grote consequenties hebben op het slagveld en dat zorgt ervoor dat Enemy Unknown zelden inkakt. Voor een turn-based strategiespel – waarbij je dus moet wachten op de zet van je tegenstander – is dat ontzettend knap. De makers zien hun spel als speed chess: je moet veel wachten, maar de actie en alles wat eromheen gebeurt blijft door middel van mini-cinematics en vernietigbare omgevingen dynamisch en levendig.

Het speelveld, grotendeels bedekt door mist, is bij het verplaatsen van je soldaten verdeeld in vierkante tegels. Je hebt maximaal zes eenheden onder je hoede, die je aan het begin van je missie zelf kunt uitkiezen. Afhankelijk van hun mobiliteit kan elk personage zich per beurt een bepaalde afstand verplaatsen en daarna nog het aliengespuis onder schot nemen. Er zijn vier soorten soldaten: een voor mêlee-aanvallen, een voor zwaar geschut, een voor ondersteuning en een voor sluipschutteraanvallen. Belangrijk is om een balans te maken, zodat je straks niet met zes Rambo's rondloopt. Tijdens een beurt kan elke unit twee acties uitvoeren. Zorg er in ieder geval voor dat je dekking gaat zoeken. Dit kan door achter een muurtje te schuilen of door een huis binnen te dringen.

Een geslaagde multiplayer
In onze speelsessie gingen we aan de slag met de verhaalmodus. Hierin bleek dat Firaxis een paar levels nodig heeft om je stapsgewijs alle mechanieken van Enemy Unknown uit te leggen. Dit proces kwam wat traag op gang, hetgeen voor inkakmomenten zorgde. Het is te hopen dat we in de volledige versie deze levels kunnen overslaan, anders kan men pas verderop in de game optimaal genieten van de tactische, verslavende turn-based actie die deze XCOM-titel te bieden heeft. Wat overigens opvalt is dat het spel zowel met de PS3- als de Xbox 360-controller verrassend goed bestuurt.

Een dag voor de Gamescom werd bekend dat Enemy Unknown een online deathmatch bevat. Speciaal voor de pers was deze multiplayermodus in zijn geheel al speelbaar. In tegenstelling tot veel andere titels kun je hier geen speciale opties vrijspelen en stijg je niet in rang. Kortom, er is geen progressiesysteem. Hierdoor begint elk potje met in principe dezelfde eenheden, wapens en upgrades en is het aan jou om een juiste afweging te maken. Leuk detail is dat de aliens voor het eerst in de XCOM-geschiedenis speelbaar zijn.

Wat deathmatch in dit spel zo goed maakt, is het spannende eraan. Net als in de campagne zijn de gevechten turn-based, waardoor ook hier elke beslissing uitmaakt. Bovendien geeft Fireaxis je de alle vrijheid om zelf een zo gebalanceerd mogelijk team te maken. Buiten een maximaal te spenderen punten zijn er geen restricties, dus in feite kun je met zes soldaten op pad. Los van het gegeven dat dit niet bepaald slim is valt dit de game zeer aan te prijzen. Enemy Unknown laat ook online de betere strategen naar boven komen en dat maakt deze modus tot een verslavende.

Frisse herstart van de serie
XCOM: Enemy Unknown is een echte Firaxis-game en daarom moet iedere strategiefan bij voorbaat deze buitenaardse titel in de gaten houden. Sid Meier en zijn mannen blijven dicht bij het origineel, maar dankzij een aantal moderne elementen worden ook de casual gamers niet vergeten. Dit maakt Enemy Unknown tot een makkelijk op te pikken spelletje dat zich puur en alleen richt op vermaak. We hebben nog niet heel veel met de game kunnen spelen, maar de missies en de multiplayer smaken naar meer.