Bordspel van de week: Everdell

We mogen eindelijk weer vrienden over de vloer hebben. En we weten allemaal wat dat betekent. Jawel, de bordspellen komen weer uit de kast. Je blaast en schiet door alle stof spontaan in een machtige niesbui. Je veegt het laatste laagje weg, en wat zie je? Niets minder dan Everdell, natuurlijk. Welkom bij Bordspel van de week.

Hou jij van worker placement spellen? Wil jij een spel dat je ogen én je vingers streelt? Ben jij wel een fan van fabeldieren en het bos waar ze in leven? Vind jij ook dat meeples leuker zijn in verschillende, leuke vormpjes? Dan is Everdell misschien wel iets voor jou.

De ontwikkelaars van Everdell hebben een strategisch spel gemaakt waar een beurt of twee vooruit plannen belangrijk is, maar je ook met regelmaat van koers moet veranderen. Daarnaast hebben de makers geen ander ervoor gezorgd dat het spel niet alleen leuk is, het oogt goed en de stukken voelen fijn in de vingers. En dat voegt meer toe dan je misschien denkt.

Spelers zijn allemaal oprichters van hun eigen fabelstad in Everdell. Het is zaak fabeldieren in te huren om te komen wonen en werken, en je moet gebouwen plaatsen zodat het wonen en werken gedaan kan worden. Wie aan het einde de meest succesvolle stad heeft wint. Geluk kun je niet meten (behalve in Gloom), dus wordt het succes bepaald door je welvaart.

Everdell is een worker placement spel. Dat houdt in dat iedereen werkers heeft en acties neemt door deze te plaatsen. Is een vakje al bezet door een werker, dan kan je die actie niet nemen. Dit zorgt voor een hoop passieve agressie, omdat spelers deze mechaniek kunnen gebruiken om elkaar te blokkeren.

Maar in Everdell kan je meer dan alleen een werker plaatsen. Je kan namelijk ook een kaart spelen door de bauw- of huurkosten te betalen en de kaart dan in je tableau te leggen. Deze kaarten mogen uit je hand komen, maar er is ook een groep van acht kaarten in het midden van het bord die iedereen mag gebruiken. Gebouwkaarten laten je eenmalig gratis een fabeldier inhuren, dus met een beetje geluk en goed plannen kan je zo flink wat kosten omzeilen.

Laten we het even over de vormgeving van dit spel hebben. Een paar weken geleden bespraken de schitterende miniaturen van Starcadia Quest. Maar dat is niet de enige manier om een bordspel op te laten vallen. Everdell doet het met prachtige plaatjes in warme kleuren. Ook is er een grote, en toegegeven vrijwel nutteloze boom bovenaan het speelveld. Nutteloos, maar het ziet er wel leuk uit. Daarnaast zijn de meeples niet gewoon de iconische driehoekige mannetjes die we wel kennen van Carcasonne, maar egeltjes, muisjes en meer.

Maar de makers van Everdell weten net als die van Azul dat het genot ook in het gevoel zit. De grondstoffen zijn allemaal van ander materiaal gemaakt, zodat je vingers je meteen kunnen vertellen waar je mee te maken hebt. Het hout is gemaakt van hout, steen van hard plastic en de bessen van zacht rubber. Knijpen in die kleine, roze balletjes heeft een aangenaam gevoel! En zelfs een de houten meeples voelen veel prettiger aan dan plastic speelstukken.

Wij zijn allemaal naar school geweest, dus we weten hoe het gaat. De toetsweek komt eraan en je moet leren. Maar dat kan ook morgen. Of de dag daarna. Of nog later. En voor je het weet ben je al halverwege je wiskundetentamen, maar heb je nog steeds niet geleerd. We kunnen er niets aan doen, het zit in onze aard.

Maar in Everdell leidt uitstel niet tot afstel, het leidt tot meer punten. Als je voor de vierde keer past stopt het spel voor jou, maar de rest mag doorspelen tot zij dat ook doen. Slimme spelers zullen daarom allerlei creatieve manieren vinden om hun spel te verlengen. En uistellen, dat hebben wij Nederlanders allemaal ruim en breed geoefend!

Als je geen actie meer kan nemen moet je passen. Maar om een kaart te spelen hoef je geen meeple te plaatsen, dus dat kan je doen tot in het oneindige. Zolang je het kan betalen! En een rechter inhuren is gratis, mits je een gerechthuis hebt. Zijn loon komt namelijk pas na het potje, dus daar hoef je je voor nu geen zorgen om te maken. Door deze mechaniek kan je flink op zoek gaan naar combo's die ervoor zorgen dat je door blijft gaan.

Maar dat betekent niet dat er geen voordelen zijn aan haast maken. Als je past ontvang je voordelen van de kaarten in je tableau, je krijgt je meeples terug en je krijgt er zelfs een of twee extra bij! In de latere rondes kan je aanzienlijk meer, dus zijn er zekere voordelen aan eerder in deze ronden belanden. De extra meeples zorgen er bovendien voor dat je je tegenstanders lekker in de weg kan lopen.

Het is daarom het beste als je een bepaalde balans vindt tussen uitstellen en je haasten. Hou de gang van zaken goed in de gaten en vind het juiste moment om op de rem te trappen. Misschien kan je nog wel een paar beurten doorspelen deze ronde, maar alleen door fabeldieren in te huren die weinig punten opleveren. En in je tableau mag je maar vijftien kaarten hebben, dus soms is het misschien verstandiger wat plekjes over te houden voor een koningin of koning. Want een stad is geen succes zonder blauw bloed.

Dit was een kijkje naar de worker placement en tableau builder Everdell. Heb je vragen of opmerkingen? Of heb je een voorstel voor een volgende editie? Laat het dan vooral weten in de comments!