Bordspel van de week: Dungeons and Dragons

Een nieuwe zondag, een nieuwe bordspel van de week. Deze week hebben we iets lekker speciaals voor jullie; we gaan het over een heel genre aan spellen hebben. Namelijk RPG's! Maar omdat we het technisch gezien horen te hebben over een spel in deze serie zullen we focussen op de bekendste. Dungeons and Dragons. Zet je leesbril op en pak je dobbelstenen er maar bij, Dan zullen wij jullie vertellen waarom je dit spel absoluut eens de kans moet geven.

Voor de puristen onder ons, ja, we weten dat RPG's technisch gezien geen bordspellen zijn. Het zijn nauwelijks spellen! Maar het ligt tegen de rand van de definitie aan, en we moeten toch ergens onze rant in kwijt kunnen. Niet mee eens? Pech gehad!

Heb jij een wilde fantasie? Hou jij van gekke dobbelstenen? Zoek je iets dat je met je vrienden kan doen, ondanks dat je ze niet mag bezoeken? Hou jij van RPG videogames, en wil je wel eens weten waar ze vandaan komen? Dan is Dungeons and Dragons misschien iets voor jou.

In alle eerlijkheid vinden we dat iedereen die ook maar iets met videogames, bordspellen of creativiteit heeft op zijn allerminst een keer een RPG uit moet proberen. Ze helpen verlegen spelers uit hun schulp te komen. Creatievelingen kunnen personages, verhalen of zelfs hele werelden creëren en delen met de rest. En het is gewoon altijd een goed excuus om elkaar weer even te zien. Het avontuur kan zo spannend, eng of grappig zijn als jullie willen. Alles is mogelijk. En het hele RPG videogamegenre komt eruit voort, dus alleen al uit respect daarvoor zou je het een kijkje mogen geven.

En omdat Dungeons and Dragons zoveel bekender is dan de rest is dat waarschijnlijk het spel waar je wel eens van gehoord hebt. Van beroemde stemacteurs die samen live spelen (waaronder Laura Bailey, Ashley Johnson en Matthew Mercer) en verwijzingen in populaire media zoals in Stranger Things en zelfs Community, is dat ook geen verrassing. Bovendien hoeft een sessie spelen niet meer dan 30 dollar te kosten voor een fysiek boek of een digitale kopie op DnD Beyond. Tegelijkertijd is het ook eeuwig uitbreidbaar.

Wat zeg je? "DnD is toch dat spel voor nerds? Of voor ketters die graag demonen oproepen?" Wat, kom jij uit de jaren '60 ofzo? Het is tijd dat jij je verouderde wereldbeeld eens in de prullenbak gooit. Dungeons and Dragons is een rollenspel of RPG. Spelers maken van tevoren een personage, terwijl de Dungeon Master of 'DM' (de spelbegeleider) ze leidt door een fantasywereld. Deze wereld kan hij zelf gemaakt hebben, maar er zijn ook genoeg modules op de markt om het water mee te testen.

Na de voorbereidingen kan de eerste sessie beginnen. De Dungeon Master schetst een scenario en de spelers reageren op de gebeurtenissen, praten met elkaar of zelfs met NPC's. Ze beschrijven hun acties en vertellen wat ze willen doen. De Dungeon Master zal daar vervolgens op reageren door te vertellen wat er gebeurt, of hij vraagt de speler een dobbelsteen te rollen om te zien of iets lukt.

Eigenlijk is Dungeons and Dragons wat jij wil dat het is. Wil je een over de top avontuur met nonstop gevechten waarin jij en je vrienden praktisch superhelden zijn? Dat kan! Heb je meer zin in een duister avontuur waarin jullie alles op alles zetten om de dag te overleven, laat staan de wereld te redden? Dan doen we dat! Heb je meer zin in spanning en intrige, messen in de rug en vergiftigde wijn? Geen probleem! Of willen jullie de fantasy-versie van Indiana Jones zijn door magische tombes vol puzzels en vallen te verkennen? Het kan allemaal. Daarom willen jullie er wel even op wijzen dat het verstandig is met zijn allen te bespreken wat je wil, zodat de Dungeon Master zijn verhaal erop aan kan passen.

Dus je hebt weinig bordspelervaring en die gekke vormpjes doen je peentjes zweten. Plus ze hebben allemaal van die rare namen. Niet gevreesd, de meeste stenen heb je zelden tot nooit nodig. Het gaat voornamelijk om de twintigzijdige dobbelsteen, of D20.

Die rol je namelijk elke keer dat je iemands zakken rolt, een deur open wil breken of zelfs iemand aan wil vallen. De rest gebruik je vrijwel alleen om te bepalen hoe hard jouw klap nou eigenlijk is. En dan staat er altijd bij je wapen of spreuk vermeld wat je nodig hebt. Het handjevol uitzonderingen komt pas naar boven als spelers al rond de level twaalf zijn. Tegen die tijd heeft iedereen als het goed is al een aardig idee van wat ze aan het doen zijn.

En laten we even eerlijk wezen. Zo'n setje ziet er gewoon leuk uit. Zo'n monopolydobbelsteen is zo ordinair. Het doet wat het moet, maar waar is de stijl? Kijk dan naar die D4. Dat is een piramide! En waarom zijn er twee tienzijdige dobbelstenen? Het nieuwsgierige kind dat jij dacht te zijn verloren begint zijn weg weer naar buiten te vinden. En net op tijd, want nu ga je Dungeons and Dragons spelen. Waar om elke hoek een nieuw mysterie of avontuur kan liggen. Plus, die setjes komen in zoveel leuke kleuren en vormen dat ze heerlijk zijn om te verzamelen.

Ahh, het eeuwenoude probleem. Zelfs de veteranen onder ons lijden eronder. Het is ook niet echt een verrassing. Een speler hoeft enkel zijn eigen personage te bedenken, terwijl de Dungeon Master de hele wereld bestuurt. Elke keer dat je een NPC aanspreekt moet de Dungeon Master bedenken hoe die zal reageren. De gedachte daarvan kan inderdaad menig mens in paniek brengen.

Het lijkt misschien een onmogelijke taak, maar het komt eigenlijk neer op gewoon uitproberen. Uiteindelijk valt het allemaal wel mee. De regels kunnen soms complex worden, maar er is een klein geheimpje: de Dungeon Master bepaalt de regels in Dungeons and Dragons. Maak je een foutje, dan kan je altijd zeggen dat het opzet was. En zelfs als je dat niet doet zien je vrienden dat foutje heus wel door de vingers. Als dit nog steeds als veel klinkt kan je misschien op een forum of Discordserver iemand vinden die wil DM'en voor je groep. Of je kan de smart delen door de mantel van spelleider omstebeurt te dragen.

Oké, dus je bent geïntrigeerd. Maar jij zit thuis opgesloten, want je vriend kreeg een paar dagen geleden Covid. En de kans zit er dik in dat jij er zo ook aan moet geloven. Je zal toch zeker niet een maand willen wachten om te kunnen spelen!

Er zijn tegenwoordig uitstekende websites, apps en andere tools om Dungeons and Dragons gewoon online te spelen. Het spel heeft in principe weinig nodig, dus je kan gewoon via Discord, Meets of andere chatprogramma's spelen. Een webcam kan de ervaring net wat leuker maken, maar zelfs dat is niet strict noodzakelijk. Natuurlijk komt digitaal spelen met de gebruikelijke problemen, zoals dat jullie door die kleine vertraging soms over elkaar heen praten. Maar het is aardig gemakkelijk om deze problemen heen te werken.

We hadden het eerder al even over DnD Beyond. Daar kan iedereen digitaal zijn character sheet bijhouden. Dat kan volledig gratis. En als je toegang wil tot meer opties hoeft slechts een persoon van de groep een digitaal boek te kopen, mits die vervolgens zijn boeken deelt met iedereen in de campagne. Deze site is zo handig dat we het zelfs aanraden voor groepen die offline spelen. De DM kan het namelijk gebruiken om de sheets van zijn spelers concreet te bekijken, en alles digitaal bijhouden gaat zoveel gemakkelijker dan op papier. Daarnaast kan de site dobbelstenen rollen voor de spelers onder jullie die er geen hebben.

Voor de gevechten zijn er sites zoals Roll20 en Dungeonfog. Hier kun je maps importeren en aanpassen, waarna je spelers kan uitnodigen om erop te spelen. Dungeonfog is zelfs een aardige tool om de battle maps in te maken. Er zijn tich andere opties, dus het komt neer op je eigen voorkeur.

Fantasy is breed en divers. Toch kunnen sommige mensen zich niet over het Tolkienachtige imago van het genre heen zetten. Is er voor die groep dan helemaal geen hoop? Zullen zij nooit kunnen genieten van een heerlijke Dungeons and Dragons-campagne?

Wat zijn jullie toch dramatisch. Toegegeven, Dungeons and Dragons heeft een nogal sterke fantasysmaak. Maar als je daar niet zo van bent zijn er genoeg andere RPG's om uit te proberen. Wist je bijvoorbeeld dat Vampire: The Masquerade en het vervolg zijn gebaseerd op een RPG met dezelfde naam? Hetzelfde geldt voor Cyberpunk 2077. En de RPG heeft aanzienlijk minder bugs! Hou je meer van steampunk? In Blades in the Dark vormen spelers een dievengilde in een Victoriaanse setting vol spoken. Deadlands, daarentegen, mixt het Wilde Westen met horrorelementen. Ten Candles knipt het Wilde Westen weg en focust enkel op horror.

Dit blijft niet alleen bij genres, maar ook speelstijlen. Dungeons and Dragons is iets meer combatcentrisch dan sommige andere RPG's, en het is ook gebouwd op een campagne. Wil je een enkel, afgesloten verhaal doen, of heb je helemaal geen zin in vechten? Dan werkt iets anders misschien beter voor jou. Kijk bijvoorbeeld eens naar Dungeon World. En als je na een tijdje het gevoel hebt dat het systeem van Dungeons and Dragons niet werk voor jou, dan kan je zelfs spellen zoals Pathfinder proberen.

Zo kunnen we nog wel even doorgaan, maar dan blijven we bezig. Als er een specifiek genre of setting is waar jij je in wil verkeren, google het. De kans zit er dik in dat er een RPG voor bestaat. En zo niet, dan kunnen RPG-fans op Reddit of andere forums je wijzen naar een manier om iets vergelijkbaars te doen. Is het je allemaal om het even, en wil je gewoon beginnen? Dan is er altijd nog Dungeons and Dragons!

Dat was het weer voor Bordspel van de Week. Heb jij vragen over D&D, andere RPG's of bordspellen over het algemeen? Of heb je een voorstel voor een volgende editie? Laat het dan vooral weten in de comments!