Witchstone Review - Hocus Pocus Dominomus

Hocus Pocus, iedereen kan toveren. Maar wie tovert het beste? Om deze vraag te beantwoorden zetten we een potje Witchstone op. En wat we ervan vonden? Dat lees je hieronder.

In Witchstone zijn de spelers elk een heks of tovenaar die wil bewijzen dat hij/zij de beste is. Dit doen ze met de schitterende componenten. Van 'energiestukken' die lijken op snoepjes naar leuke tovenaar/heks (heksenaar) meeples en uiteindelijk met de kleurrijke borden.

De stukken zijn niet alleen mooi, ze verhogen het thema. We hebben het misschien vaker over onze liefde voor houten meeples gehad, maar we blijven het opbrengen. Een klein, houten tovenaartje met een houten punthoed? Ja, graag. Doe mij daar maar een paar dozijn van. Al zijn het eigenlijk de energiestenen die echt opvallen. De spelersborden zijn ketels. En het centrale bord bestaat uit een pentagram, een toverstaf, een kristallen bol en een kast met toveringrediënten. Al moest het spelregelboekje ons even op wijzen op de toverstaf.

Witchstone wordt ook wel heksendomino genoemd. In het begin pak je vijf heksenstenen (die lijken op dominostenen) en legt ze achter je scherm. In jouw beurt leg je een van die stenen in je ketel, en voert dan de acties op de stenen uit. Als jouw heksensteen grotere groepen vormt omdat het aangelegde symbool matcht met aangrenzende symbolen, dan mag je meerdere keren die actie uitvoeren. Dan trek je een nieuwe steen en geef je de beurt door.

De acties verwijzen naar een andere minigame. Met het energiesymbool speel je een versimpelde Ticket to Ride. Met het pentagram ren je lappen om een parcours, met beloningen als je bepaalde punten passeert. Met de heks maak je wandeltochten over de routes die je eerder maakte met energie. De toverstaf laat je deelnemen in de vijfhonderd meter sprint. Je krijgt soms beloningen, en als je voor staat krijg je die beloningen dubbel. Het perkament geeft je kaarten die je meer acties geven of aan het einde van het spel punten opleveren. En met het kristal ga je biljarten.

Deze beschrijvingen hebben we natuurlijk een beetje grappend geschreven. Maar het is ook om een punt te maken. De verschillende acties hebben weinig interne samenhang, en voelen niet echt thematisch. Als je denkt aan een pentagram is rondjes om een cirkel rennen waarschijnlijk niet het eerste dat in je opkomt. En die rondjes doen ook niet denken aan heksen of magie.

Waar de componenten perfect naar het thema verwijzen lijkt Witchstone zelf (met uitzondering van het perkament) het haast te vermijden. En dat is jammer. Andere mechanieken of een ander thema zouden dit spel waarschijnlijk beter uit de verf doen komen.

Maar er zijn genoeg goede spellen waarbij het thema weggewuifd wordt. Niet zo lang geleden hadden wij het over De Crew. En hoewel Wingspan niet in contrast staat met het thema, had de maker er zo een andere skin op kunnen slaan en er een dag van kunnen maken. Witchstone is dus nog niet per se uit de 500-meterrace.

Het heeft zeker punten om over te spreken. Beurten zijn snel, en het is leuk om te zoeken naar manieren om zoveel mogelijk acties uit te voeren in een enkele zet. Als je dat combineert met de vraag welke acties je überhaupt uit wil voeren om punten te vangen zijn er interessante keuzes om gemaakt worden. De toverstaf is het over het algemeen alleen waard als je vooraan staat, zodat de bonussen verdubbeld worden. Dus als je dat haalt met vijf stappen en je ziet de optie voor vier zit de kans er dik in dat je gaat puzzelen om dit te verbeteren.

Witchstone is ook een competitief spel dat directe conflict lijkt te vermijden. Je kan elkaar als je dat echt wil blokkeren in de kristallen bol, maar daar houdt het eigenlijk een beetje op. Vaak schiet je jezelf in de voet als je een zet uitvoert om een ander te hinderen, want meestal is het gewoon beter om iets te doen dat voor jou meer punten oplevert. Dus wordt de sfeer een stuk vriendelijker. Erg fijn voor een jonger publiek. Of voor volk die het minder goed kan hebben als men steeds met geslepen dolk klaar zit voor een moment om toe te slaan.

Het gebrek aan messenstekerij zorgt er ook voor dat je eigenlijk nooit echt vast komt te zitten. Als je Catan speelt met zijn vieren wordt over het algemeen een speler dood gewurgd door de rest, ongeacht de intenties. In Witchstone leg je de heksenstenen in je eigen ketel, waardoor niemand je voor de heksenvingers kan lopen. Het spel komt nooit tot een koude stilstand.

Natuurlijk heeft dit ook een keerzijde. Het is niet mogelijk lekker gemeen te zijn. Ja, soms kan je iemands pad versperren in de kristallen bol. En soms is dat zelfs verstandig. Maar wil je lekker hinderen, dan is dit niet het spel voor jou. In Witchstone doe je vooral je eigen ding.

Wij ervaarden dit als 'een beetje saai', maar we erkennen ook dat anderen het juist rustgevend vinden. Of Witchstone iets voor jou is ligt dus eigenlijk vooral aan het soort speler jij en je medespelers zijn. Als jullie een baksteen van schuld in de maag voelen bij een zet die iemand anders hindert kan dit een goede plek zijn om toch iets competitiefs te spelen.

Dat komt mooi uit, want de regels van Witchstone zijn niet al te ingewikkeld. Er zijn zes verschillende acties, en dat is voor sommigen misschien wat veel. Maar het merendeel van deze acties komen neer op 'zet x stappen', 'plaats y stukken op het bord' of 'kies uit z verschillende kaarten'. Iedere speler krijgt bovendien een referentiekaart. En door het gebruik van symbolen is het spel ook volledig taalonafhankelijk. Speel het dus gerust met je buitenlandse vrienden en/of familie! Wel kan de grote van het bord en de hoeveelheid componenten onervaren spelers doen schrikken. Ze ervan verzekeren dat Witchstone niet ingewikkeld is blijkt dan een beetje uitdagend.

Al met al is Witchstone een leuk spelletje dat er vooral schitterend uitziet. De minigames die het spel vormen vallen een beetje buiten het thema, en dat is jammer. Maar de componenten brengen de smaak juist weer naar boven.

Het gebrek aan complexiteit en de afwezigheid van gemeenheid zal voor sommige spelers een teleurstelling zijn. Maar voor anderen maakt dat dit juist een goed spel om met veel te vriendelijke 'tegenstanders' te spelen.