Tropico 5 Review

Cuba Libres! Oude mensen die in nog oudere Chevrolets rondscheuren en een dikke sigaar roken! Beeldschone señorita's die de nacht zwoel wegdansen in kleine authentieke clubs! Zo ging het vroeger en zo gaat het nu nog steeds in Cuba én in Toprico 5.

Het leven van een dictator gaat niet over rozen. Dit kon al worden opgemaakt in de recensie van Tropico 4, een paar jaar geleden. Een echte heerser moet namelijk met talloze cruciale details rekening houden. Het welzijn van het volk bepaalt immers hoe een stad kan floreren; het resultaat kan worden van een succesvol heerschap.

De beloning is groot, maar de valkuil wordt steeds dieper naarmate een stad groeit en de verantwoordelijkheden zich opstapelen. Honger, entertainment, import, export, milieuzaken, religie, oorlog en zelfs natuurrampen zijn maar enkele zaken waar je in eerdere delen constant rekening mee moest houden. En dat is nu weer het geval.

Ontwikkelaar Haemimont Games vond deze blauwdruk alleen niet realistisch genoeg en heeft de handleiding in de speldoos aanzienlijk uitgebreid. Tropico 5 is misschien wel de meest uitdagende game in de reeks tot nu toe, maar tegelijkertijd voelt de gehele spelbeleving weer ouderwets vertrouwd aan. Misschien zelfs een beetje té. Maar op welke manier?

Een ontevreden volk, daar wil je als nieuwe dictator die net om de hoek komt kijken natuurlijk korte metten mee maken. De inwoners van jouw eigen paradijs willen eten, werken en zo nu en dan ook lekker uit hun dak kunnen gaan bij een plaatselijk operahuis of casino waar entertainment voorop staat. Lekker simpel, horen we je nu al denken. Niets is minder waar.

Naarmate Tropico groeit en de bevolking groter wordt, wordt het logischerwijs steeds moeilijker om iedereen tevreden te houden. Wat een zeikvolk af en toe, maar goed. Bikkelharde keuzes zullen daarom soms gemaakt moeten worden om doelen te bereiken, al moeten er partijen omgekocht worden of een mannetje of twee - of twintig - voor geëxecuteerd worden. Geen probleem natuurlijk, want jij bent El Presidente!

Wat meteen opvalt is dat de besturing en interface van de menu's in Tropico 5 een stuk meer gestroomlijnd en versimpeld zijn dan in Tropico 4, waarin je best een hoop overbodige toeters en bellen op jouw bord had om de meest simpele taken uit te kunnen voeren. Dat is in Tropico 5 gelukkig verleden tijd.

De belangrijkste opdrachticonen om nieuwe zaken te bouwen, te onderzoeken of statistieken op te zoeken staan steevast onderin het scherm, klaar om uitvoerig bekeken te worden. Ander voorbeeld is het managen van de loon- en huurbudgetten in Tropico, die ditmaal niet meer via een onhandige slider gaat, maar via een vijftal 'dollartekens', die de kosteneffectiviteitsratio van jouw acties bepaalt. Ideaal; het scheelt echt een hele hoop onhandig priegelwerk.

In Tropico 5 beweeg je je, net als in de Civilization games, gaandeweg door verschillende tijdsperioden heen, met als begin het koloniale tijdperk waarin de toekomstige El Presidente nog maar een doodnormale gouverneur is en hij uiteindelijk eindigt in de moderne tijden.

Monarchie kent in het begin weliswaar zijn voordelen, maar het leidt ertoe dat nieuwe heersers niet al te veel opties hebben. Je bent immers een marionet die danst voor de hogere macht. Gelukkig is vrijheid te koop, mits het volk sterk genoeg achter je staat.

Maar wees alert: vrijheid komt met een hoop verantwoordelijkheden en zullen soms zullen sommige facties zich soms tegen je kunnen keren, met als mogelijke uitkomst dat Tropico in een bloederig paradijs zal veranderen.

Ieder opeenvolgend tijdperk staat garant voor nieuwe en unieke uitdagingen en zijn ook alle faciliteiten compleet vernieuwd die je in Tropico kunt neerzetten. Indirect is dit ook een slimme designkeuze geweest, want in het begin zijn er een hoop mogelijkheden nog onbereikbaar, waardoor de kleine keuze min of meer de moeilijkheidsgraad bepaalt, en steeds iets moeilijker wordt naarmate de tijd vordert.

Verandering van spijs doet eten, zegt men wel eens. En dat klopt in dit geval, want de wisseling van tijdperken houdt de gameplay verrassend fris.

Wees gerust als alles een beetje te veel wordt soms, want daar komt de campaign modus bij kijken, die jouw dictatorschap met iedere nieuwe missie steeds iets uitbreidt en complexer maakt. Waar de beginnende missies je vooral druk laten maken over het voeden en onderhouden van het volk, staat de president van een ander land al snel op de deurmat om vermaakt te worden.

Er gebeurt dus een hoop, maar de progressie verloopt stapje voor stapje en op hele luchtige en humoristische wijze. Het tempo hierin is in ieder geval aangenaam genoeg om nieuwe El Presidentes van alle soorten en maten op een fijne manier wegwijs te laten worden in de corrupte onderwereld.

Variatie in de gameplay zit in de vele opdrachten die zich voordoen tijdens missies. Afgevaardigden van de Koningin zien bijvoorbeeld graag een toename in bananenplantages zodat die geëxporteerd kunnen worden naar het koninkrijk. Als beloning kan het mandaat die de periode van jouw heerschap beïnvloedt weer worden verlengd, of als een zak geld een welkomere beloning is dan kan dat natuurlijk ook. Voor ieder wat wils.

Ook heeft El Presidente het eeuwige leven niet meer en wordt hij oud, om uiteindelijk onder zijn prachtige stad begraven te worden. Is hij een beetje een actieveling in bed, dan is de kans aanwezig dat de stamboom wordt uitgebreid en er een familie ontstaat.

De dictatordynastie die zo wordt opgebouwd kan een hoop voordelen hebben. Een kind van de grote leider kan namelijk als manager een gebouw beheersen voor de nodige extra motivatie - of angst - op de werkvloer. Of als deze naar een peperdure universiteit wordt gestuurd dan kun jij je kind gebruiken om diplomatieke contacten te verbeteren met andere landen. Keuzes genoeg weer, maar van deze game zou je niet anders verwachten.

Tropico 5 zou Tropico 5 niet zijn zonder die typische humoristische opmerkingen en vermakelijke keuzes die gemaakt moeten worden. Wordt het geld dat je verdient zorgvuldig besteed aan uitbreidingsinvesteringen die het volk tegemoet komen, of gaat een groot deel daarvan naar jouw eigen Zwitserse bankrekening, om daar later lekker van te rentenieren?

En stel je managers aan die de productie positief beïnvloeden, of wordt er een mannetje aan de top aangesteld dat heel subtiel een deel van de omzet wegsluist naar jouw eigen schatkist? Je maakt de ene partij weliswaar blij, maar tegengas van tegenhangende partijen is dan een logisch gevolg. Keuzes, keuzes..

Gelukkig brengen jouw adviseurs de nodige komische noot als je nog aan het bekomen bent van de zoveelste zware doorgehakte knoop. Beeld je opmerkingen als: "El Presidente, groot onderzoek toont aan dat het volk een stuk blijer met diplomaten zou zijn als ze minder scheten zouden laten, of boeren aan tafel," in en je hebt een aardig beeld over de werksfeer in het paleis van Tropico.

Het maken van moeilijke keuzes is een bekend verhaal voor ervaren dictators, maar Tropico 5 doet er nog een schepje bovenop door je de keuze te geven een constitutie op te maken voor wanneer eindelijk Tropico 5 zijn vrijheid heeft verdiend.

Wordt de stad namelijk een theocratie waarin de Kerk de macht heeft? Ga je liever voor een democratie, waarin iedereen mag stemmen? Of mogen alleen mannen naar de stembus gaan? Of zie je liever dat enkel de rijkere Tropicoërs hun mening geven? Het kan echt allemaal, maar let er wel op dat iedere keuze weer bijpassende gevolgen heeft. Om het enige recht van de vrouw het 'aanrecht' te laten zijn, kan bij sommigen namelijk in het verkeerde keelgat schieten.

Degenen die zich lekker willen afreageren, zullen dan wel verheugd zijn over het feit dat de invoering van kinderarbeid gewoon mogelijk is. Best wel uniek in een game, eigenlijk. Wees in dat geval echter bereid op een hoop tegengas van andere kanten. Het moge in ieder geval duidelijk zijn dat Tropico 5 weer heerlijk complex van aard is. Het lijkt nota bene het echte leven wel.

Hoe fijn het ook is om het geheugen weer op te frissen en de spelmechanieken opnieuw door te krijgen via het verhaal, is het fijn om zo nu en dan ook de touwtjes in eigen handen te nemen. Niemand die tegen je schreeuwt wat je wel en niet moet doen en welke richting je het best in kunt slaan.

Dat voelt goed om dat soms ook even niet te hoeven, toch? Geen probleem als je daar geen zin in hebt! Leg het verhaal even lekker aan de kant en ga los in de uitgebreide 'Sandbox' modus, die de fanatieke Tropico speler zo langzamerhand wel kan dromen.

In Sandbox bepaal je zelf met wie je speelt, op welk eiland je de (ijzeren) vuist laat gelden en wat wat er precies nodig is om jouw eigen in elkaar gezette scenario tot een goed einde te kunnen brengen. Zie het maar als een plek om de nodige uitspattingen van creativiteit in gameformaat om te zetten en lekker los te gaan met verschillende regels en andere foefjes.

Waar voorgaande Tropico games de innerlijke heerser in je naar boven haalden in de singleplayer modus, introduceert Tropico 5 voor het eerst ook multiplayer. Ditmaal is er de mogelijkheid om samen te werken met andere spelers en Tropico hand in hand te laten floreren tot een prachtig paradijs.

Wie liever de strijd aangaat omdat hij denkt het allemaal toch beter te weten, kan het ook tegen anderen opnemen in Player versus Player. Tropico 5 leent zich hier bij uitstek perfect voor, maar tijdens onze speelsessies was er nog niemand beschikbaar die de confrontatie aandurfde. Daarom valt er jammer genoeg nog niets te zeggen over Tropico's online element.

Hoe dan ook, Haemimont Games' nieuwste game voelt vertrouwd aan. Vertrouwd, als in 'herkenbaar', en dan niet op de goede manier. De assets die Tropico 5 gebruikt lijken namelijk rechtstreeks uit die van Tropico 4 te zijn gepakt met slechts een minimaal grafisch verfje er overheen, waardoor je soms het gevoel hebt eerder een (zeer volwaardige) uitbreiding te spelen dan een nieuwe game.

Niet dat dat erg hoeft te zijn, want Tropico 4 stak simpelweg geweldig in elkaar. Maar toch ontgaat het gevoel niet dat er verdacht veel op 'safe' is gespeeld en er niet gedurfd is om risico's te nemen. Zie Tropico 5 daarom maar als een game die heel voorzichtig verder borduurt op de geweldige blauwdruk die de reeks typeert.

Dus is Tropico 5 een compleet nieuwe game? Neen, verwacht geen revolutie. Eerder een groteske uitbreiding op Tropico 4. Een verdomd sterke, welteverstaan. Speelt Tropico 5 lekker weg? Absoluut! En dat is waar het aan het eind van de dag allemaal om draait.

Het uitgebreide managementsysteem is er gewoon weer bijgepakt en steekt in Haemimont Games' nieuwste God game zelfs stukken complexer in elkaar, met de introductie van verschillende tijdperken en unieke politieke systemen die Tropico drastisch beïnvloeden. Ieder avontuur voelt aan als een unieke beleving. Viva Tropico! Viva El Presidente!