The Last Vermeer Review - Een oorlogsfilm over kunst

Kan een oorlogsfilm over kunst, zonder gevechten en geweld boeien? The Last Vermeer probeert dat in ieder geval wel. Of dat gelukt is lees je in onze review.

De oorlog is gewonnen, de Duitsers verslagen. Het is tijd om te feesten, de rommel op te ruimen en af te rekenen met de voormalige bezetters, en allen die daar mee gecollaboreerd hebben. Onder deze setting speelt The Last Vermeer zich af. Ex verzetsstrijder Joseph Piller onderzoekt namens de geallieerden de handel en wandel van een van kunstschilder Han van Meegeren (gespeeld door Guy Pearce). Alles draait daarbij om een schilderij van Vermeer, dat voor grof geld aan Hermann Göring verkocht is. Het spoor van de verkoop leidt al snel naar Van Meegeren.

Wat volgt is een interessante zoektocht naar de waarheid. Waarom heeft Van Meegeren het schilderij aan Göring verkocht? Waarom voor zoveel geld, heeft Van Meegeren soms samengewerkt met de Duitsers? Naast het onderzoek zelf lopen er diverse verhaallijnen door elkaar. Zo is de thuissituatie van Piller allesbehalve stabiel. Zijn vrouw infiltreerde bij de Duitsers en speelde belangrijke informatie door, maar hoe ver moest ze daarvoor gaan? Was Van Meegeren gewoon een slimme handelaar die gebruik maakte van de situatie, of is er meer aan de hand?

Dit alles speelt zich af in een tijd waarin er grote behoefte is aan duidelijkheid. Er wordt driftig naar helden en zondebokken gezocht, je was óf goed, óf heulde met de vijand, en was dus fout. Ruimte voor nuance was er eigenlijk niet.

Interessant is dat The Last Vermeer juist wél die nuance opzoekt. De film werpt interessante vragen op over de waarde van kunstvoorwerpen. Waarom is een Vermeer zo veel meer waard dan een even mooi schilderij van een tijdgenoot met misschien wel evenveel talent? Het is deze nuance die het meest interessante is aan The Last Vermeer.

Van de diverse rollen is die van de excentrieke Van Meegeren bij uitstek de meest interessante. Het is jammer dat, hoewel de film om hem zou moeten draaien, hij beduidend minder schermtijd krijgt dan Joseph Piller.

Bijzonder is ook dat de film geheel in het (Amerikaans) Engels is opgenomen, terwijl hij voornamelijk in Nederland gesitueerd en gefilmd is. Het mengsel van Engels en de vele Nederlandse (persoons- en locatie-) namen doet de inleving in de film geen goed. Wellicht was het beter geweest de film gewoon in het Nederlands op te nemen, dan wel een mengeling van beide, aangezien Piller Engelstalig is, maar de overgrote meerderheid van de cast verder niet.

Wat cast betreft is vooral de vertegenwoordiger van de Nederlandse overheid die Van Meegeren aanklaagt volledig mislukt. Met zwartleren lange jas en te grote hoed is hij het prototype Gestapo-figuur, wat hij hier dus juist NIET speelt.

Wat verhaallijn betreft is The Last Vermeer niet echt schokkend met een twist die je van mijlenver aan ziet komen. Interessanter zijn de verhalen die daar omheen verteld en getoond worden en die je ook na de aftiteling nog aan het denken zullen houden.

The Last Vermeer is niet in de Nederlandse bioscopen verschenen, maar zal nu alsnog op DVD uitgebracht worden. De DVD die wij ter review ontvingen bevatte geen extra’s of achtergrondinformatie. De logo’s en leaders waren van matige kwaliteit (lage resolutie en vaag), maar dat was gelukkig geen voorbode voor de film zelf, die was van prima
kwaliteit.

The Last Vermeer is een onderhoudende, hoewel enigszins voorspelbare film die een aantal interessante thema’s aansnijdt die ook nu nog van toepassing zijn. Waarom heeft iets waarde en wie bepaalt dat? Zijn zaken altijd zo zwart/wit als menigeen vooral op social media graag ziet, of moet er ruimte zijn voor nuance? Het zijn juist deze onderwerpen die na afloop blijven hangen.