Photosynthesis Review - Bomen zijn relaxt

Op de middelbare school was biologie het enige vak waar deze bordspelauteur enigszins interesse in had. Hoe levende dingen werken, dat was toch wat bijzonder. Hoe wij op een redactie terecht kwamen over bordspellen en videogames is een heel ander verhaal...

Maar soms mag de persoon die in de boomgaard werkt eruit eten. Zo kregen wij op Spiel van Blue Orange Games Photosynthesis mee om te reviewen. Nu kunnen we een bordspel spelen dat draait om de manier waarop bomen zonlicht opvangen, opslaan en groeien.

Houd jij van spellen van middelmatige complexiteit, en ben je er wel fan van als bordspelmakers die paar extra stapjes hebben genomen om het écht mooi te maken? Dan is deze review wat voor jou. Het is een spel van Hjalmar Hach, die je misschien ook wel kent van The King's Dilemma, Dragon's Castle of Railroad Ink.

In Photosynthesis ben je een boom. Nou ja, je speelt een soort boom. Het doel is om jouw bomen zo goed mogelijk te laten groeien in het bos, zodat ze veel zonlicht vangen. Wat je vast niet wist is dat bomen heel gemeen zijn. Ze zijn actief op zoek naar plekken waar ze andere bomen in de weg staan, zodat die geen zonlicht krijgen maar zij zelf lekker wel. Je moet je vastklampen aan de bomen en zeker niet onder de verkeerde boom gaan blaffen.

Photosynthesis is een strategisch spel, waarin je rekening houdt met de posities van jouw bomen, die van je tegenstander en van de zon. Want net als in de echte wereld roteren we daar omheen, wat vanaf ons gezien lijkt alsof de zon om ons draait. Denk vooruit, kijk naar de hoeken waar zonlicht naar binnen komt en bedenk de beste manier om zoveel mogelijk zon op jouw bladeren te vangen.

Dit klinkt heel ingewikkeld, maar het valt allemaal best mee. Nou ja, dat zeggen we wel. Photosynthesis is in zijn kern misschien iets ingewikkelder dan spellen die we tot noch toe gereviewd hebben. Maar gek genoeg voelt dat niet zo. Bedenker Hjalmar Hach maakt namelijk goed gebruik van wat wij al weten van de natuur om ervoor te zorgen dat wij het spel snappen. En daarvoor zet hij het thema in.

Photosynthesis draait namelijk om bomen groeien. Om te groeien heeft een boom zonlicht nodig. De positie van de zon roteert. Bomen werpen schaduwen, en als je in de schaduw staat vang je geen licht op. Hogere bomen werpen langere schaduwen, en torenen ook boven anderen uit om alsnog zon te vangen. Bomen kunnen niet lopen, dus moet je een zaadje planten en die laten groeien als je ergens een boom wil. Dit zijn allemaal dingen die we al weten, En het is ook een groot gedeelte van de uitleg voor Photosynthesis. Dit is thema gebruiken tot de max, en bordspelontwerp dat best een applausje verdient.

Natuurlijk zijn er een paar dingen die 'raar' zijn in Photosynthesis. Dat moet nou eenmaal, anders heb je geen spel. Er is bijvoorbeeld geen 'noordkant' waar de zon nooit komt. En als je ook maar een beetje in de schaduw staat vang je helemaal geen licht op. Maar dat zijn, naast wat kleine, mechanische dingen, eigenlijk alles wat je uit hoeft te leggen. De rest gaat vanzelf. En dat is toch mooi!

Als jullie onze reviews en bordspel van de week artikelen lezen weten jullie dat 'simpele' regels niet per se betekenen dat er geen strategie is. In Photosynthesis is dat ook zo. Je keuzes zijn simpel. Gebruik ik mijn zon om deze boom groter te groeien of ergens een zaadje te plaatsen? Daar houdt het eigenlijk al mee op. Maar wannéér je iets groter maakt, en wáár je jouw zaadjes plaatst is essentieel. Je moet zonlicht opvangen, jezelf niet voor de voeten lopen en liefst ook je tegenstander blokkeren.

Met twee spelers gaat het spel volop de gemene kant op. Je tegenstander zonlicht ontkennen is net zo goed als zelf meer opvangen. Dus wil je voor elk plan een takje steken. Met drie, en zeker vier ben je eerder bezig met zoeken naar die laatste paar stralen zonlicht die je mee kan pakken. Als je die stralen van iemand anders steelt is het gewoon een leuk extratje. Wij vinden Photosynthesis leuk met twee, drie én vier, dus dat is ook zeker een plus.

Nu komen we wel aan bij het enige echte minpunt. Elke boom mag in een ronde maar een keer geactiveerd worden. Van een technisch punt is dit een uitstekende keuze, en het voelt ergens ook logisch. Je kan niet een zaad planten en die vervolgens laten groeien tot een torenhoge boom voor de dag voorbij is. En het geeft andere spelers ook de tijd om erop te reageren. Het nadeel is dat er niets is om bij te houden welke bomen (of zaadjes) je al geactiveerd hebt. In langere rondes ben je zo door de bomen het bos kwijt. Dat is toch jammer.

Photosynthesis weet ook de pracht van de natuur naar boven te halen. Tijdens het spel zie je namelijk het bord langzaam veranderen van een lege weiland tot een kleurrijk bos. Met allerlei verschillende soorten bomen. Het spel trekt het oog. Als iemand langs loopt zal die waarschijnlijk even vragen wat je aan het doen bent, omdat het bord er zo leuk uit ziet.

Hiervoor zijn de 3D bomen essentieel. Ze zijn simpel, twee stukken karton die je in elkaar schuift. Maar dat is alles dat je nodig hebt. Van een technisch perspectief had het spel net zo goed gewerkt als de bomen gewoon tokens waren. Misschien zelfs een tikkeltje beter. Maar met de verschillende kleuren en verschillende hoogtes zie je heel gauw waarom ze hiervoor gekozen hebben.

En de doos van Photosynthesis is erop aangepast. Die is wat groter dan strict nodig is, zodat je de bomen niet steeds uit elkaar hoeft te halen. Ze passen in hun geheel in verpakking. Wij hebben zelfs, met een beetje box lift, de uitbreiding erin gepropt. Maar daar komen we op terug met een andere review!

Photosynthesis is een schitterend spel met een interessante strategie. Het maakt slim gebruik van het thema om de regels aan je uit te leggen, waardoor het minder complex aanvoelt dan het daadwerkelijk is. Soms is het lastig bij te houden wat je nog mag doen. Maar naast dat is er weinig op Photosynthesis aan te merken.