Ghost in the Shell Review - Moreel dilemma

Met de komst van het internet en de smartphone is de toegankelijkheid tot een wereld van informatie niet alleen makkelijker geworden, maar ook sneller. In de toekomst die Ghost in the Shell schetst lijkt net of het gat tussen de realiteit en sciencefiction weg is gevallen. Of dat zo is, lees je in deze de Ghost in the Shell review.

In de wereld die door Ghost in the Shell wordt geschetst is het concept van cyborgs - ofwel mensen die half mens en half machine zijn - volledig uitgewerkt. Ondanks dat dit concept meer vragen dan antwoorden oproept, is het ontzettend interessant! In de film wordt er op een zo duidelijke mogelijke manier antwoord gegeven op al deze vragen.

Ghost in the Shell is gebaseerd op de gelijknamige populaire manga die in 1989 in Japan verscheen. Deze manga is geschreven door Masamune Shirow. Naast de manga verscheen er in 1995 al een animatie film van Ghost in the Shell. Nu is het de beurt aan een blockbuster variant met in de hoofdrol Scarlett Johansson!

Het begint met een waar statement: Major Motoko (Scarlett Johansson) ligt op een sterfbed. Daarbij krijgt ze te horen dat haar enige kans op overleving is dat haar hersenen, geest en ziel over worden geplaatst in een cyborg; genaamd ‘Project 2501’.

Met een dergelijke opening laat Scarlett Johansson zien dat ze meer in huis heeft dan een mooi uiterlijk. In Ghost in the Shell komt ze heel volwassen en tijdloos over. Haar ongeëvenaarde acteerprestaties komen zeer goed in het verhaal aan bod. Het is niet de zoveelste chickflick of romantische film zoals The Nanny Diaries en We Bought a Zoo. Wat je voorgeschoteld krijgt is een grauwe, serieuze film waarbij het lijkt of spionage, geweld en moord de normaalste zaken van de wereld zijn.

Hiernaast komt het fenomeen hacken ook veelvuldig terug in het verhaal, zo is geen enkele cyborg veilig van kwaadaardige aanvallen van terroristen. De actie is zo afwisselend en strak geregisseerd dat ieder hand-tot-hand gevecht, iedere kogel en iedere achtervolging een reden heeft.

Deze redenen zijn essentieel voor de rode draad van het verhaal die we uiteraard niet gaan spoilen maar je zelf in de bios mag ervaren. Zo zijn de gevechten reëel en kleinschalig, je voelt daadwerkelijk mee met de Major. Daarnaast volgt de actie elkaar in progressie op. Niets is absurd of over-de-top.

Naast de actie heeft de film ook een belangrijke filosofische zijde. In de wereld van Ghost in the Shell, waarbij informatie immer toegankelijk is voor de mens en in staat is om inhumane mensen te creëren, is het debat om het hebben van een eigen identiteit nog nooit zo belangrijk geweest.

Zo denken machines niet na, maar volgen ze alleen bevelen middels programmering op. Ze maken de keuze gebaseerd op logica ofwel wat op het moment de meest efficiënte en juiste beslissing is om het meeste uit de situatie te halen. Door hun oneindige processorkracht kunnen ze nagenoeg alles verwerken behalve emoties.

Hoe gaat Ghost in the Shell hiermee om? Emoties zijn de volgende stap in de evolutie van machines. Een consensus tussen mens en machine leidt tot een hogere stap in het leven, dit levert voor enkele personages in de film een moreel dilemma op. Zo vraagt Major zich af tijdens de film wat haar verleden is en wat ze kan doen om andere mensen voor dit morele dilemma te behoeden.

Ghost in the Shell heeft een compleet eigen stijl die de emoties van Major op een nagenoeg klinische wijze uitbeeldt. Zo is er veelvuldig gebruik gemaakt van veel grauwe kleuren waaronder paars, bruin, grijs en zwart. Door deze bijna eentonige kleuren lijken de karakters in de film mysterieus.

De gebruikte grijsfilter maakt de gebouwen saai en eentonig; een contrast van de mogelijkheden van de machines. Ook is de stemming door het veelvuldig gebruik van regen nogal zuur en onvergeeflijk.

Deze film stijl is duidelijk gebaseerd op het camerawerk en de cinematografie van regisseur Stanley Kubrick. Zo zijn alle shots in de film perfect gecentreerd en zo doordacht uitgewerkt waarbij je telkens het gevoel krijgt dat er iets niet klopt in de wereld die Ghost in the Shell schetst. Bijvoorbeeld de openingsscène waarbij alle shots centreren om Major en wat haar nieuwe doel wordt in het verhaal.

Naast de cinematografie komen er in dit verhaal twee sleutelkarakters veelvuldig naar voren. Major en de mysterieuze tweede protagonist genaamd Kuze, die gespeeld wordt door Michael Pitt. Gezamenlijk zoeken ze naar de rationele betekenis van het leven waarbij ze het op zullen nemen tegen de antagonist.

De karakters zijn goed uitgedacht, maar niet volledig goed uitgewerkt. In de zin dat je meerdere stukken van de transitie mist om het verhaal volledig te begrijpen. Daarnaast is de antagonist in dit verhaal ook niet volledig uitgewerkt, hij komt te weinig in beeld om een krachtig statement te maken in de film. Waardoor je jezelf niet goed kunt relateren met de karakters in dit verhaal.

Het absoluut meest fascinerende onderdeel van deze film is hoe weinig geluid noch muziek er wordt gebruikt. Zonder dat de gebruikte muziek haar waarde hierbij verliest. Zo hoor je meermaals eenzelfde muzieknummer terug tijdens het verhaal. Dit enige nummer, Utai IV: Reawakening, wordt op meerdere manieren toegepast. De langzame drum, het enge gezang en gebruik van bepaalde ambient geluiden maakt van dit nummer de perfect weergave van de Japanse science fiction stijl van de film.

Naast de soundtrack zijn de geluidseffecten van alle mogelijke bewegingen ook belachelijk goed toegepast. Je hoort tot in detail; de kogels voorbij vliegen, herladen van de wapens, voetstappen door het water en de speciale camouflage van Major aangaan. Zo wordt de film uniek in haar opzet.

Ondanks de unieke opzet is Ghost in the Shell in haar huidige vorm net te kort om het hele verhaal en bijbehorende morele dilemma duidelijk over te brengen. Als de film een uur langer zou duren en de regisseur de karakters beter uitgewerkt zou (mogen) hebben, zou je zelf het concept van de consensus tussen mens en machine hebben kunnen beantwoorden, en dat is jammer!

Ghost in the Shell is een film die twee concepten introduceert: een futuristische wereld die door computers wordt beheerd en de filosofische vraagstelling wat deze wereld betekent voor de mens. Met haar degelijk uitgewerkte verhaal, film stijl, interessante doch niet volledig uitgewerkte karakters en toepassing van stilte is dit een van de weinige films die relevant blijft na verloop van tijd!

Ondanks het goed uitgewerkte verhaal en de interessante karakters zijn bepaalde karakters helaas niet diep genoeg uitgewerkt. Je kunt je heel moeilijk relateren met bepaalde personen omdat sommige personages overduidelijk meer cyborg dan mens zijn. De film mist op bepaalde punten helaas de balans tussen de realiteit van het verhaal en science fiction.