Dynasties Review (Blu-ray) - Leiderschap in het dierenrijk

Leiderschap zien we overal terug bij de mensheid. Kijk maar eens om je heen. Regeringen maken bijvoorbeeld keuzes die het hele land aangaan. In deze Dynasties review werpen we samen met Sir David Attenborough een blik op het leiderschap in het dierenrijk. Het levert mooie, maar gruwelijke beelden op over onze dierlijke medebewoners op aarde, maar slechts weinig nieuwe inzichten.

In deze vijfdelige documentaire van BBC Earth duiken we elke aflevering een uur in een andere dynastie. Onder andere chimpansees, tijgers en wilde honden komen aan bod met elk een uniek verhaal dat verteld wordt. Telkens is er één rode draad: leiderschap in de groep. De Britse bioloog Sir David Attenborough (Life on Earth, Planet Earth, Life en talloze andere documentaires) verzorgt in iedere aflevering het verhaal.

De eerste aflevering van Dynasties neemt je als kijker mee naar een groep chimpansees. De groep leeft in alsmaar kleiner wordend gebied in de jungle van Senegal. Het territorium wordt namelijk bedreigd door mensen en dit is slechts een van de dreigingen die de chimpansees kennen. De leider van de groep wordt in Dynasties voor het gemak David genoemd (duidelijk naar de verteller van de serie).

Hij staat al ruim drie jaar aan het roer van zijn troep, maar weet dat zijn positie bedreigd wordt. Waar mensen om de paar jaar stemmen op een nieuwe partij of president gaat het er bij apen wel anders aan toe. Al snel volgt er een dramatisch bloedbad, waarin David door zijn rivalen aangevallen wordt met stokken, stenen en blote vuisten. Dit gevecht is niet het enige bloedbad dat de serie je toont.

In elk van de vier andere afleveringen van Dynasties wordt er letterlijk gevochten om de troon. Zo ook in het hartverscheurende verhaal over Tait, de leider van een groep wilde honden. Zij moet de groep leiden op hun zoektocht naar eten, terwijl deze aan alle kanten omsingeld is door leeuwen, hyena’s en een rivaliserende roedel wilde honden. Haar troon wordt bedreigd door één van haar eigen kinderen met vreselijke gevolgen.

Het is niet alleen maar vechten en bloed dat Dynasties je voorschotelt. Er is genoeg ruimte gemaakt voor de nodige prachtige beelden van het land waarin de dieren leven en de dieren zelf. Je leert in het uur dat een aflevering kent de dieren als het ware kennen doordat Attenborough je vertelt wie de dieren zijn en waarom dingen gebeuren.

Daarbij komen de beelden vaak heel dichtbij de dieren, waardoor ieder detail perfect in beeld wordt gebracht. Ongetwijfeld is hiervoor honderden uren aan filmmateriaal gebruikt om zo het beste resultaat af te leveren. Bij iedere aflevering krijg je na het verhaal een soort bonus (want extra features kent de serie niet) te zien wat de makers allemaal gedaan hebben om tot deze resultaten te komen.

Zo worden de nieuwste technieken als drones ingezet voor beelden vanuit de lucht, maar staan mensen soms tussen de dieren te filmen met gevaar voor eigen leven. Er is hiervoor jarenlang door antropologen gewerkt met de dieren om zo hun vertrouwen te winnen, de dieren wat aan mensen te laten wennen en zo het risico te verlagen voor de betrokkenen. Het is simpelweg indrukwekkend. Jammer genoeg levert Dynasties, los van dat de beelden geweldig zijn om te zien, weinig nieuwe inzichten op zoals het Nederlandse project De Wilde Stad van Mark Verkerk dat wel doet. Althans niet voor jou als kijker.

De dieren worden in Dynasties daarbij behoorlijk vermenselijkt. Dit komt niet door de manier waarop ze in beeld gebracht worden, al zijn hier duidelijke keuzes in gemaakt, maar juist door de vertelling. Deze werkt twee kanten op in de serie. Enerzijds is de vertelling van David Attenborough zoals altijd uitmuntend en duidelijk. Hij weet op een rustige manier te vertellen wat er allemaal speelt zodat het voor iedereen als een mooi verhaal overkomt.

Waar Morgan Freeman in series over mensen, zoals religie (denk aan The Story of God) en wetenschap (Through the Wormhole) als dé verteller uitgeroepen is, is Attenborough dat zonder enige twijfel op het gebied van documentaires over dieren en natuur. De vraag is alleen hoe lang hij dat nog is, want de man is inmiddels 92 jaar.

Het verhaal dat Attenborough vertelt is jammer genoeg dusdanig gebracht dat het aanvoelt alsof de dieren vermenselijkt moeten worden. De dieren hebben namen en elke actie die de dieren uitvoeren wordt vertelt alsof Attenborough hun gedachten leest, terwijl hij iets vertelt. Zo is David de chimpanseeleider op een gegeven moment moe, want hij is tenslotte al oud. Dit soort dingen valt op een gegeven moment wat op, maar geen enkele daarvan doet afbreuk aan het geweldige verhaal dat Dynasties je vertelt.

Door Attenboroughs geweldige manier van vertellen, schotelt BBC Earth je in Dynasties vijf uur lang geweldig materiaal voor over de hiërarchieën in het dierenrijk. De serie doet dit door beelden te laten zien die op momenten zowel mooi als vreselijk zijn. Het meest indrukwekkende is nog dat de beelden van zo ontzettend dichtbij gemaakt zijn, waardoor je alles vanaf de eerste rang kunt zien.

Er worden jammer genoeg bijna geen nieuwe inzichten geboden door de serie en de dieren worden wat vermenselijkt door de manier van vertellen. Los hiervan weet Attenborough ons weer urenlang te vermaken met zijn rustgevende stemgeluid. Dynasties ken momenteel slechts een seizoen, maar dit smaakt naar veel meer, hopelijk nog lang met Attenborough als verteller.