Brexit Review - Wat gebeurde er nou echt?

Iedereen kent de Brexit wel: een referendum over het verlaten van Groot-Brittanië uit de Europese Unie. Dit merkwaardige plan werd in 2016 door de meerderheid van de Britten toegejuicht, alleen de discussie is tot op de dag van vandaag nog steeds gaande zoals je in media vast hebt gezien. HBO-film Brexit probeert het hele spektakel op een dramatische manier uit te leggen, maar is dit gelukt? Je leest het in onze Brexit review.

Deze film is grotendeels gebaseerd op het waargebeurde verhaal achter de campagne van de voorstanders van de Brexit. Van het campagnevoeren via sociale media tot de innerlijke strijd in het hoofd van strateeg Dominic Cummings, alles komt aan bod. Ook worden de serieuze politieke zaken nuchter gebracht en zal de film je laten twijfelen over de hele discussie.

De echt bestaande personages worden in Brexit door acteurs Benedict Cumberbatch, Rory Kinnear, Simon Paisly Day (The Crown) en John Heffernan nagespeeld. De acteurs weten stuk voor stuk op realistische wijze deze figuren na te spelen, met uiteraard Cumberbatch als hoofdrolspeler en vlaggenschip van de film. Deze half-kale Benedict Cumberbatch, ja ook dat staat hem, is de reden dat Brexits verhaal tot leven komt.

Cumberbatch speelt namelijk Dominic Cummings, een man van ongeveer veertig jaar aan wie wordt gevraagd de campagne voor Brexit vorm te geven. Als hij na enige twijfel hiervoor instemt, begint het strategische spel pas echt. Je ziet hoe de oppositie vanuit de schaduwen de anti-Europacampagne opbouwt en hoe er zorgvuldig wordt gespeeld met tactische slogans om het publiek over te halen. Dominic Cummings wordt, zo zou je hem kunnen noemen, gezien als meesterstrateeg en haalt zijn inspiratie uit eeuwenoude boeken over oorlogen tussen Sparta en Athene.

Saaie, politieke correcte mensen in het Britse parlement verklaren hem voor gek, want Cummings is origineel in zijn aanpak en denkt nou eenmaal anders dan de witte mannen in pak. Geleidelijk zie je als kijker dat de campagne vorm krijgt en dat de slogan ‘take back control’ wordt bedacht, een slogan die ook daadwerkelijk is gebruikt in de echte pro-Brexit campagne. Deze slogan blijkt te werken, want er wordt door Britse media en burgers vol passie en haat gediscussieerd over de toekomst van het land. En daar komt de kracht van deze film om de hoek kijken.

Hetgeen waar Brexit namelijk echt in uitblinkt is haar setting. De Londense omgeving waarin de film zich afspeelt, het mysterieuze sfeertje en de riskante scenario’s die zich in het hoofd van Cummings afspelen. Brexit is duister en weet de spanningsboog tot en met het einde goed vast te houden. Je krijgt als kijker constant het gevoel dat iets op losbarsten staat; een gevoel dat aan het einde van de film nogmaals wordt bevestigd.

Als we het dan toch over setting hebben: Dominic Cummings geeft af en toe dialoog gedurende de film en richt zich dan direct naar de kijker terwijl je tegelijkertijd inzicht in zijn brein krijgt. Op deze House of Cards-achtige wijze ga je houden van dit hoofdpersonage, ook al gaat hij niet altijd even zuiver en ethisch verantwoord te werk. Al die serieusheid en spanning zorgen er alleen wel voor dat het vleugje humor achterwege blijft, iets wat deze film tussen alle gekte door wel degelijk had kunnen gebruiken.

Cummings maakt in Brexit gebruik van zogenaamde hackers. Hierdoor komt hij erachter dat er zo’n drie miljoen stemmers in Groot-Brittannië nog niet bereikt zijn door politieke partijen, dat zijn drie miljoen potentiële Brexit-stemmers. Cummings wil deze kans niet laten liggen en besluit hackers in te schakelen om die ‘onzichtbare’ stemmers alsnog te bereiken.

Dit lijkt op het eerste ogenblik niet heel gek, maar later wordt duidelijk dat deze drie miljoen mensen op oneerlijke (en illegale) wijze worden bereikt. Zo worden zij via sociale media misleid door advertenties, druk je op deze advertentie, hebben de hackers je gegevens en zorgen ze ervoor dat er op jouw tijdlijn Brexit-advertenties te zien zijn. Brexit laat je nadenken over hoe gemakkelijk hackers bij je gegevens kunnen komen en je als het ware onbewust kunnen brainwashen om op een bepaalde partij te stemmen, in dit geval voor Brexit. Of dit de juiste manier is, is nog maar de vraag. Cummings zoekt in ieder geval tegen alle kritieken in erg de grens op.

Het acteerwerk van de half-kale Benedict Cumberbatch is in Brexit niet te ontkennen goed, ijzersterk zelfs. Hij kan geweldig het personage en zijn emoties overbrengen. Bovendien weet je wat er zich in zijn hoofd afspeelt door alleen al naar zijn gezichtsuitdrukking te kijken. Cumberbatch slaagt erin perfect de balans tussen zijn hardheid, discipline, gestoordheid en menselijkheid af te beelden.

Dat doet Cumberbatch zelfs zo goed dat je als kijker in de Brexit-gedachte begint te geloven. Je wilt dat zijn plan slaagt, maar tegelijkertijd weet je dat Brexit misschien wel helemaal niet zo’n goed uitgedacht plan is voor Groot-Brittanië. Het enige minpunt is op te merken als het gaat om Cummings’ relatie. Zijn vrouw is namelijk in verwachting van een kind en dat doet emotioneel erg veel met de beste campagnestrateeg, hier wordt alleen (te) weinig aandacht aan geschonken.

Al met al slaagt Brexit erin de werkelijkheid goed vast te leggen. Natuurlijk wordt het verhaal hier en daar wat aangedikt, maar dat is alleen maar logisch voor het leuker maken van de film. Benedict Cumberbatch straalt zoals altijd, de indrukwekkende sfeer is overtuigend en de film zet je aan het denken. Als je wilt weten hoe Brexit nou echt tot stand kwam, is deze HBO-film zeker aan te raden!