Ni No Kuni: Wrath of the White Witch - Het succes van Ghibli

Als een donderslag bij een heldere hemel kwam Ni No Kuni: Wrath of the White Witch binnen. XGN beoordeelde de kleurrijke rpg van Level 5 met een 9,5 en daarmee is duidelijk dat we hier met één van de beste games van de afgelopen jaren te maken hebben. De verwachting is dat Oliver en zijn knuffel Mr. Drippy als een vuurpijl binnenkomen in de game-verkopen, en geheel verantwoordelijk daarvoor is Studio Ghibli. Een verhaal over het enorme succes van ‘de Japanse versie van Disney’.

Je zou het niet zeggen, maar Ghibli is al bijna 27 jaar een toonaangevende factor op het gebied van Japanse animatiefilms. Gevestigd in het hart van Tokio maakt de studio eens in de zoveel jaar een anime waarvan de gemiddelde Japanner helemaal op hol slaat. Dat bleek eens temeer toen Spirited Away, tot nu toe de grootste hit van Ghibli, in 2001 op het witte doek verscheen. Het werd de best bezochte film ooit in Japan, Titanic achter zich latend. ''Ja, dus?", zou je kunnen zeggen, die Japanners zijn toch helemaal gek op stripjes, tekenfilmpjes en belachelijke, niet-bestaande wezens? Klopt, maar óók westerse critici en filmliefhebbers bleken vrijwel unaniem in hun lof.

De film won in 2002 de Gouden Beer op het festival van Berlijn en ook de Oscar voor 'Beste Animatiefilm'. In ons eigen land waren de commentaren eveneens doorspekt met superlatieven. Het brein achter die film en achter Ghibli in het algemeen, is Hayao Miyazaki, die met zijn eerste film Nausicaä of the Valley of the Wind onmiddellijk de harten van vele animé fans veroverde door zijn schilderachtige tekenstijl en knotsgekke wezens, gecombineerd met verhalen gericht op de volwassen persoon. Verhalen met een boodschap, waarbij Miyazaki vaak de strijd van de mens tegen de natuur bekritiseert – een terugkerend thema in zijn films.

Volwassen verhalen
De films en Ni No Kuni zien er dan wel kinderachtig uit, het script van de gemiddelde Ghiblifilm is dat allesbehalve. De verhalen liggen daarom meestal iets gecompliceerder dan ‘goed tegen kwaad’, en dat geldt ook voor de RPG van Level-5. In de game nemen we de rol op van de dertienjarige Oliver. Hij is kapot van het verlies van zijn moeder, maar er is een mogelijkheid haar terug te krijgen. Door zijn tranen komt zijn knuffel Mr. Drippy tot leven, een knuffel die in de parallelle versie van Olivers universum de leider van De Hoge Elven is. Zoals je kunt lezen, een knotsgek script, dat voor Miyazaki eerder regel dan uitzondering is.

In eigen land wordt Miyazaki beschouwd als de absolute grootmeester onder de animatiefilmmakers. In ons land hebben we dat nog nauwelijks kunnen controleren, het succes van Spirited Away daargelaten. Want zelfs Princess Mononoke uit 1997, dat als een ander topstuk uit zijn rijke oeuvre wordt beschouwd, heeft slechts in een paar Nederlandse bioscopen gedraaid. Een bijzondere film, die het verhaal vertelt van een kwade bosgod die een prins met een dodelijke ziekte infecteert. Vindt hij het geneesmiddel niet op tijd, dan sterft hij een langzame, pijnlijke dood.

Japanse Disney?
Zoals je ziet, verhaaltechnisch is Ghibli totaal niet met Disney te vergelijken. Maar ook in technisch opzicht vallen vooral de subtielere, minder schreeuwende kleuren op, en de wat houterige animaties en verstilde achtergronden, waarschijnlijk een gevolg van een veel lager animatiebudget dan de Disney-films. Sowieso heeft Miyazaki een grote voorliefde voor het tekenen en schilderen met de hand, in tegenstelling tot Amerikaanse filmstudio's die vandaag de dag alleen nog maar met de computer werken. Rest de vraag waarom Ghibli dan de Japanse versie van Disney wordt genoemd. Welnu, dat heeft één simpele reden.

Het feit dat de Ghibli-films in Japan beter bezocht worden en buiten Japan ook nog eens vaak beter gewaardeerd worden dan de Amerikaanse concurrent, is Disney niet ontgaan: ze hebben de rechten van veel toppers van Miyazaki overgekocht, nagesynchroniseerd en onder eigen vlag uitgebracht. Bijvoorbeeld de Studio Ghibli Movie Collection, een verzameling van zestien Ghiblifilms, die allemaal van zogeheten Disney subs zijn voorzien. De meningen daarover lagen uiteen: sommigen vonden het prrima dat twee grootmachten in zee gingen met elkaar, anderen dachten weer dat de magie van Ghibli werd aangetast.

Toch heeft dit verder geen invloed op de toekomst van Ghibli. Deze zomer komt The Wind Rises uit, al weer de twintigste film in de geschiedenis van Ghibli. Wegens het enorme succes van de studio besloot Tokio in 2001, in hetzelfde jaar als het verschijnen van Spirited Away, een museum te openen dat gewijd is aan het artistieke werk vanMiyazaki. Was je vroeger al helemaal weg van Ghibli, of word je dat nu door het aankomende Ni No Kuni: Wrath of the White Witch, vergeet dan niet als je ooit eens in Japan bent, om deze bijzondere plek te bezoeken. Want Ghibli, dames en heren, is verplichte kost voor iedereen die ook maar een beetje van animatiefilms houdt.