Alles wat je moet weten over het chipdrama van ASML

ASML haalt de afgelopen weken de krantenkoppen wegens de chips die het bedrijf maakt. De export van de gewilde chips richting China zorgt voor een groot, internationaal conflict, maar wat is er nu eigenlijk allemaal aan de hand. Dit is alles wat je moet weten over het chipdrama van ASML.

ASML is geen onbekende naam in de Nederlandse industrie. Het bedrijf uit Veldhoven bestaat al sinds 1984. Het bijna 40 jaar-oude bedrijf is gespecialiseerd in de ontwikkeling en levering van gespecialiseerde machines die gebruikt worden om halfgeleiderchips mee te maken.

Dat is de kern van het drama dat zich momenteel ontvouwt rondom de chipmachinemaker. De export van deze machines richting China wordt verder afgevlakt en daar is de Oosterse supermacht niet blij mee. Dit is hoe de vork in de steel zit.

We trappen af eind januari. Toen lekte een rapport uit waaruit bleek Nederland een overeenkomst heeft getekend met de Verenigde Staten om de verkoop van ASML-chipmachines aan China te beperken. Wegens gevoeligheid van de zaken is niet precies duidelijk wat de deal tussen de twee landen inhoudt, maar dat er minder machines gaan naar China is duidelijk.

Ook Japan werd betrokken bij de deal. Het land van de rijzende zon verkoopt namelijk ook chipmachines aan China. De drie landen moesten vanaf dat moment nog overleggen om de deal rond te krijgen en dat kon nog wel eens maanden gaan duren.

Op 8 maart bevestigde het Nederlandse kabinet dat de overeenkomst inderdaad is gesloten. Volgens Minister Schreinemacher van Buitenlandse Handel is de overeenkomst nodig voor de '(inter)nationale veiligheid'. Het gaat om 'zeer specifieke technologieën in de productiecyclus van halfgeleiders waarop Nederland een unieke en leidende positie heeft, zoals de meest geavanceerde Deep Ultraviolet (DUV) immersie lithografie en depositie', aldus de minister van Buitenlandse Handel.

De reden voor het inperken van de verkoop van de chipmachines van de Veldhovense high-techgigant ligt gevoelig. Veel landen vrezen dat China met de machines geavanceerde chips kan ontwikkelen die onderdeel worden van de Chinese defensie. Hierbij kun je denken aan drones die vervolgens voor militaire doeleinden gebruikt kunnen worden door de Oosterse grootmacht.

Zelf heeft de Verenigde Staten haar export richting China al verkleind en sinds eind januari voert het land de druk ook op richting Nederland om de export te verminderen, waarbij ASML wegens haar machines de belangrijkste rol speelt. Eerder was er al een verbod op de verkoop van de Extreme Ultaviolet-machines. Daar komt nu verkoopbeperking van de Deep Ultraviolet-machines bij.

In China wordt kwaad gereageerd op de plannen om de export van ASML’s machines naar het land verder in te perken. De supermacht uit het Oosten tekent daarom een protest aan bij de Nederlandse regering met als reden dat Nederland zich niet moet laten beïnvloeden door andere landen. Er zou naar eigen belang gehandeld moeten worden volgens China.

“Wij zijn resoluut tegen het Nederlandse besluit om het normale economische verkeer tussen Chinese en Nederlandse bedrijven te beperken en hebben protest ingediend bij Nederland”, aldus een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken. “Natuurlijk zal China alle maatregelen nemen om onze legitieme rechten en belangen te beschermen.”

Op het nationalistische socialemediaplatform van China, Weibo, wordt ook fel gereageerd op de maatregelen van Nederland. Een vertaling via De Telegraaf laat zien dat gebruikers boos zijn. “Chinezen hebben nooit de intentie gehad om de nationale veiligheid van Nederland te bedreigen, maar we zijn nu wel vastberaden om hen in de toekomst te laten bedelen voor voedsel”, reageert één van de gebruikers op het Chinese platform.