X+Y Review (DVD) - Een ontroerend inzicht in autisme

X+Y vertelt het verhaal van een autistische jongen met een voorliefde voor wiskunde. Tijdens de film krijg je een idee hoe iemand met autisme naar de wereld kijkt en hoe mensen uit zijn omgeving daar verplicht mee om moeten gaan.

Het verhaal van X+Y is geïnspireerd op de documentaire Beautiful Young Minds van Morgan Matthews. Na het filmen van deze documentaire zag Matthews een mogelijkheid om er een verhaal van te maken voor een speelfilm. Normaal gesproken filmt Matthews enkel documentaires, maar X+Y is een uitzondering en tevens zijn regiedebuut voor een speelfilm. Wij zijn overigens achter deze informatie gekomen, dankzij de in totaal één uur durende interviews met producers, regisseur en acteurs die te vinden zijn op de DVD.

De hoofdrol van Nathan, de autistische jongen in kwestie wordt gespeeld door Asa Butterfield, bekend van grote rollen in Hugo en Ender’s Game. Door de gehele film weet Butterfield op sterke wijze de rol van een autistische jongen te vertolken en dat komt deels door zijn voorbereiding. Zo kreeg Butterfield de mogelijkheid om te praten met de deelnemers van de documentaire Beautiful Young Minds en dat moet heeft zeker geholpen in het neerzetten van de rol.

Nathan komt uit een gebroken gezin en woont daardoor samen met enkel zijn moeder Julie (Sally Hawkins). Een vrouw die enkel een band wil vormen met haar zoon, maar door het autisme is dit erg moeilijk voor haar. De relatie tussen moeder en zoon heeft een centrale rol in het verhaal, maar voor Nathan blijft wiskunde op de eerste plaats staan.

Review" class="img-responsive" src="https://cdn.xgn.nl/upload/201510/t/x-y-review.jpg" />

Doordat wiskunde zo belangrijk is voor Nathan, krijgt hij op jonge leeftijd te maken met de wiskundeleraar Martin (Rafe Spall) die hem bijles geeft. Martin is een bijzonder karakter, gezien hij multiple sclerose heeft, maar ook omdat hij als kind heeft meegedaan aan de International Mathemetical Olympiad (IMO). Voor Nathan klinkt dit als een prachtige droom om naar te streven en gezamenlijk werkt het tweetal naar het doel om Nathan de Britse selectie te laten halen voor de IMO.

Door de gedeelde interesse in wiskunde weten Nathan en Martin een sterke relatie op te bouwen ondanks het autisme van Nathan. Daarbij zorgt Martin of eigenlijk meer Rafe Spall voor de komische noot in een film die veelal gericht is op drama. Verder wordt Martin als karakter ook verder uitgebouwd in de film, door nadruk te leggen op zijn vele problemen naast zijn ziekte MS, zoals een pillenverslaving en gokken. Dit geeft het karakter wat kleur, maar het dient verder geen enkel doel in de film en dat is gewoon zonde.

Het verhaal is meer gefocust op het leven van Nathan en dat neemt ons mee naar het trainingskamp voor de IMO in Taiwan. Hier krijgt Nathan plotseling te maken met andere mensen, waaronder andere autisten, slimme pestkoppen en de enorm competitieve coach Richard (Eddie Marsan). Buiten al deze mensen om is Zhang Mei (Jo Yang) van het Chinese wiskundige team het belangrijkst voor Nathan, want dankzij Zhang Mei ontdekt Nathan hoe je van een persoon kan houden.

De film X+Y toont op een mooie manier hoe een autistisch persoon omgaat met verschillende situaties. Dit kunnen positieve dingen zijn, zoals het gemakkelijk oppakken van Chinees als taal of het spelen van piano. Maar ook negatieve zaken zoals angst voor intimiteit, zelfverminking en hoe teveel invloeden in de wereld effect op je hebben. Dat laatste is op een mooie visuele manier vormgegeven in de film, zeker tijdens het bezoek in Taiwan, want dan komen de lichten van alle reclameborden op je af.

Naast een mooie visuele vormgeving, heeft X+Y ook een hele sterke ondersteunende soundtrack. De gekozen muziek weet de juiste toon te raken en daardoor het verhaal en bijbehorende emoties te versterken. Deze emoties zullen uiteindelijk ook wel opspelen bij het verrassende einde van de film. Normaal gesproken zijn wij geen grote huilebalken bij dramatische of romantische films, maar nu moesten wij toch ook een klein traantje wegpinken.

Het einde weet op een juiste manier de verschillende elementen te verenigen die in de film naar voren kwamen. Alleen blijf je als kijker wel achter met heel veel vragen wat betreft de toekomst van andere karakters. Wij zullen deze vragen niet voor je opsommen, maar als je X+Y kijkt dan blijf je aan het einde wat onverzadigd achter.

X+Y is een film, waarin je als neutrale kijker een bijzonder inzicht krijgt in het leven met autisme. Dit inzicht wordt aangesterkt door een hele sterke soundtrack, mooie visualisatie van teveel indrukken en goede acteerprestaties van onder andere Asa Butterfield en Sally Hawkins. Het is alleen jammer dat het best interessante verhaal achter het personage van Martin niet echt een doel dient en dat je als kijker bovendien achterblijft met veel vragen nadat de credits over het scherm rollen.