The Fifth Estate (film) Review

Wikileaks, Julian Assange, klokkenluiders, Collateral Murder, Daniel Schmitt. Het zijn zaken of personen die de wereld de afgelopen jaren in zijn greep hebben gehouden. Boeit de verfilming van dit verhaal ons net zo?

Wikileaks is een website die de halve wereld woedend heeft gemaakt. Het is dan ook enigszins grappig dat de film over Wikileaks juist woede opwekt bij Wikileaks. Julian Assange himself had zelfs een mailtje naar de hoofdrolspeler in deze film gestuurd om te vragen of ze alsjeblieft niet aan de film wilde meewerken. In september heeft Wikileaks het script gepubliceerd van de film, omdat “de film, vanuit het perspectief van Wikileaks onverantwoord, contraproductief en schadelijk is”.

Waarschijnlijk is die negatieve publiciteit voor de makers van de film alleen maar handig, want meer aandacht betekent vaak meer rinkelende kassa’s. Toch kunnen we ons voorstellen dat regisseur Bill Condon (The Twilight Saga: Breaking Dawn part 1 & 2) niet zo blij was met de negatieve recensies. Ze varieerden van: “Het voelt als een kleine, veilige film” en “het verhaal is ontzettend saai” tot “dit is afval”. Niet zo vriendelijk, maar door deze lage verwachtingen vonden wij de film best meevallen.

Benedict Cumberbatch is een van de heetste acteurs van dit moment. Daarmee bedoelen we voornamelijk qua goede serie- en filmkeuzes, want in The Fifth Estate laat Cumberbatch in de rol van Julian Assange zien dat hij ontzettend lelijk kan zijn. Cumberbatch ziet er als Sherlock heel stoer uit, maar als hij lacht (en dat doet hij verdacht veel als Assange) dan lijkt hij een soort maniak. Ook zijn vettige, witte haar dat in zijn nek hangt in sliertjes is fascinerend te noemen.

Knap irritant mannetje
Op zich heel slim van de acteur om in deze film zoveel te lachen, want Julian schijnt enigszins autistisch op mensen over te komen. Sowieso hebben we het gevoel dat Cumberbatch de rol erg overtuigend speelt. Tenminste, als Assange in het echt een knap irritant mannetje is dat steeds hele diepe dingen probeert te zeggen en totaal niet goed is in intermenselijk contact. Dat is namelijk wie hij is in deze prent en dat is één van de redenen waarom deze film niet zo leuk is om naar te kijken. Je irriteert je kapot aan die gedreven gast die op diverse fronten niet van ophouden weet.

Een andere grote rol in deze film is die van Daniel Schmitt, vertolkt door Daniel Brühl (Rush). Eigenlijk wordt het verhaal voornamelijk vanuit zijn standpunt vertelt en dat is een goede keuze geweest. Zo gaat het niet alleen maar om Assange, maar ook om die andere belangrijke pion binnen Wikileaks. Opvallend genoeg kent deze film niet echt een love interest. Schmitt heeft weliswaar een vriendin op een bepaald moment, maar deze film draait echt om Wikileaks en bij het maken van die website is geen tijd voor liefde. Iets wat extra wordt benadrukt in de film.

Niet dat er geen vrouwen in spelen, want ‘onze’ eigen Carice van Houten is in deze film te zien als een IJslandse politica die het opneemt voor Wikileaks. Een enorm grote rol is het niet, maar ze is wel officieel deel van het team. Wat echter niet veel mensen weten, is dat er nog een Nederlandse actrice in The Fifth Estate speelt. Mimi Ferrer (Aisha uit Onderweg naar Morgen) speelt de vrouw van Dr. Tarek Haliseh, een belangrijk contact van de Amerikaanse overheid in het Midden-Oosten.

De underground leidt af
Op zich zitten er veel personages in de film en zijn ze allemaal best goed neergezet. Toch weet The Fifth Estate ons niet in zijn greep te houden zoals het hele Wikileaks-schandaal dat wel deed. Dat kan natuurlijk zijn omdat er ontzettend uitgebreid verslag is gedaan in de media van de hele affaire met meneer Assange, maar er schort ook echt iets aan deze film waardoor de boodschap niet overkomt. Ten eerste is de regisseur zo zijn best aan het doen om een soort hippe undergroundscene in Duitsland neer te zetten, dat je als kijker vooral daarop let, in plaats van wat er eigenlijk gezegd wordt. Het leidt ontzettend af. Ook wordt de film op het begin juist veel te flitsend neergezet, waardoor het niet snel daarna bergafwaarts gaat met je aandachtsspanne. Van flitsende beeldovergangen ga je ineens naar een film waarin veel gepraat wordt en niet alles even gemakkelijk te begrijpen is.

Op zich is de manier waarop wordt getoond dat de mannen zich in ‘cyberspace’ bevinden wel goed gedaan. Ze zitten dan namelijk in een verlaten kantoor en tegen het einde van de film vindt in die wereld een mooie climax plaats. Sowieso komt in The Fifth Estate heel goed naar voren met welke ethische vraagstukken de mannen te kampen hadden en wat de gevolgen van hun daden zijn. Die zaken worden helaas wat in de weg gezeten door wat rommelige verhaalvertellingen tussendoor, die er achteraf helemaal niet toe doen.

Saai als entertainment, interessant als informatie
The Fifth Estate kan een interessante film zijn als je nog nooit echt van Wikileaks hebt gehoord. Weet je echter al alle in's en outs, dan kun je deze film beter links laten liggen. Het verhaal komt erg gemaakt over door het ‘pimpen’ van de hackerswereld en het meeleven met personages wordt niet alleen moeilijk gemaakt door de vreemde eigenschappen van de karakters, maar ook door alle ruis (gekke manieren van filmen, rare uitsnedes, etcetera). The Fifth Estate is zo’n film die je waarschijnlijk niet voor je plezier opzet, maar wel best met plezier zou kunnen kijken als het moet voor school of werk.