IT Chapter One Review (Blu-ray) - Niet je van Het

In 1990 kwam de miniserie gebaseerd op Stephen King’s IT uit 1986 uit. De serie gaat over een entiteit genaamd Pennywise die het fictieve stadje Derry terroriseert. De miniserie had zichtbaar een miniscuul budget (12 miljoen), maar mede dankzij Tim Curry’s performance werd het toch een razend succes. In deze IT Chapter One review krijgen we een nieuwe versie voorgeschoteld.

Voor veel Stephen King fans is de miniserie IT nog steeds een van de engste boekverfilmingen. Het verhaal in het boek (en dus ook in de verfilmingen) draait om een groepje kinderen in Derry. Ze leren elkaar kennen doordat ze stuk voor stuk gepest worden door Henry Bowers (Nicholas Hamilton) en uiteindelijk vormen ze een hecht groepje vrienden, beter bekend als The Losers Club. Intussen blijkt dat de kinderen allemaal meer gemeen hadden dan ze dachten.

Ze hebben namelijk allemaal een of meerdere aanvaringen met dingen gehad uit hun ergste nachtmerries. En dat terwijl ze toch echt gewoon wakker waren. Hun angsten worden benut door Pennywise the Dancing Clown, die eigenlijk gewoon een demonische entiteit is die het (vooral) op kinderen voorzien heeft. Hij heeft Georgie, het kleine broertje van Bill al verslonden op een gruwelijke manier en zit nu dus achter de rest aan.

En Pennywise, neergezet door Bill Skarsgard, is absoluut een enge verschijning die loenst, kwijlt en flink wat enge trekjes heeft. En dan hebben we het nog niet eens over zijn angstaanjagende stemgebruik, wat Skarsgard echt wel goed voor elkaar heeft. Maar het is wel een clown met een kanttekening in deze versie.

Waar Tim Curry in 1986 namelijk een echte boosaardige clown neer wist te zetten, maakt Skarsgard er een heel ander personage van. Het is een meer hedendaagse versie, maar het clowneske is wat minder aanwezig. Skarsgard legt in de special feature Pennywise Lives! uit dat hij een wezen speelt die zich vermomt als clown die zich weer vermomt als de angsten van de kinderen.

In zijn ‘standaard’ vorm is hij dus de clown, waarmee hij inspeelt op een gezamelijke angst van alle kinderen, namelijk coulrofobie. In principe klopt de benadering van Skarsgard dus, maar het sluit niet echt aan met de gebeurtenissen die gevolgd worden.

De film van regisseur Andrés Muschietti volgt namelijk meer de miniserie dan het boek. En daardoor voelt dit meer als een remake als een nieuwe verfilming. Wat dit betreft bevat IT 2017 echt een aantal gemiste kansen, hoewel er toch wat elementen wat gruwelijker in beeld worden gebracht dan in de eerste versie.

Je ziet bijvoorbeeld hoe Georgie te grazen wordt genomen en wat er is overgebleven van het eerder verdwenen meisje Betty Ripley. Allebei flink schokkende dingen in de film. Verder komt er in de angsten van de kinderen nog een en ander voorbij, wat eng moet zijn. Alleen is dit absoluut niet eng in de meeste gevallen.

De animaties van deze angsten zijn nogal kinderachtig vormgegeven en worden niet goed overgebracht. Het is dan wel een angst vanuit het perspectief vanuit een kind, maar het past met de gekozen stijl niet goed binnen het horror genre. Nu voelt het meer als een enge versie van Percy Jackson aan dan de klassieke horrorfilm IT van horrorkoning Stephen King.

Sterker nog, de angsten van de kinderen zijn minder eng dan de ouders zelf. Die gedragen zich de hele film over het algemeen zo vreemd dat het eng is. Dit is een onderdeel van het verhaal dat wel op een volwassen en eigenlijk best storende manier overkomt. En dat had met de angsten en Pennywise ook ieder moment zo moeten zijn, maar dat is jammer genoeg bij lange na niet altijd zo.

Gelukkig doen het camerawerk en de soundtrack van IT wel wonderen op het horrorgebied, want daarin slaagt de film bijna altijd om je mee te sleuren in de juiste sfeer. IT: Chapter One kent een aantal momenten waarbij de spanning lekker opgebouwd wordt en dat is in de soundtrack te merken. Op de achtergrond komen dan bijvoorbeeld ineens zachtjes geluiden van spelende kinderen. Het camerawerk is daarbij te allen tijden stabiel wat erg prettig kijkt.

En door verschillende hoeken te gebruiken wordt er een bepaalde sfeer neergezet die toch weer wat ongemoedelijk is. Precies goed dus. Het feit dat de acteurs zich vaak ook precies gedragen zoals je zou verwachten, helpt ook aan de sfeer mee. Ze zijn oprecht bang voor Skarsgard.

En juist daar ligt de grootste kracht van IT: de kinderen zagen de clown pas voor het eerst op de set terwijl een enge scène opgenomen werd. Het zorgt in die scène, maar ook in de rest van de film tijdens de wat meer spannende stukken voor een authentiek gevoel.

De verdere acteerprestaties van de kinderen zijn ook zeker niet slecht, maar de focus ligt in (dit eerste hoofdstuk van) IT verkeerd. In de meeste stukken ligt die op de kinderen en hun dagelijkse beslommeringen tijdens de zomer. Zoals een ontluikende liefde en jaloezie in een vriendengroep. En waar dat in 1989 ook zo was, zat er daar altijd een donkere ondertoon onder.

Alsof het kwaad écht altijd op de loer lag en de kinderen zich er ook echt telkens bewust van waren. En dat mis je in deze versie, waardoor tijdens deze stukken het nooit gevoel ontstaat dat je naar een horrorfilm aan het kijken bent.

Dit is het gevolg van enkele bewuste keuzes zoals het wat meer vanuit een kinderlijk perspectief kijken en een laag tempo van vertelling. Een keuze die in de features uitgelegd wordt. Het resultaat is dat de remake van IT, of in ieder geval dit eerste hoofdstuk, een stuk minder eng is. En dat wordt in de verwijderde scènes op de Blu-ray ook niet beter uitgewerkt.

Onder aan de streep weet IT Chapter One niet de remake te zijn die het had moeten zijn: Eng, beklemmend en memorabel. Pennywise wordt op zich prima vertolkt door Skarsgard en ook de kinderen presteren over het algemeen prima. Alleen de gemanifesteerde angsten van de kinderen zijn niet goed genoeg uitgewerkt om het volwassen horrorpubliek te verwennen.

Dat betekent niet dat IT geen vermakelijke film is, integendeel. Ondanks dat de film een laag tempo heeft, niet de typische King sfeer ademt en minder sterk op zijn horrorniveau overkomt, is de film zeker eens een kijkje waard. Alleen is het wel te hopen dat voor het tweede deel de horror net als de kinderen opgegroeid is.