Gran Turismo 5 Review

De ontwikkeling van Gran Turismo 5 is niet bepaald in de hoogste versnelling gegaan. Na zes jaar ontwikkelen heeft Polyphony Digital eindelijk haar nieuwste troef af. Is het uiteindelijk een glimmend racemonster geworden of moeten we het doen met een afgedankt tweedehandsje?

De Gran Turismo franchise staat bekend om het realistisch racen met auto's, een echte racesimulator. Het begon allemaal met de allereerste Gran Turismo game die op 23 december 1997 het levenslicht zag. In de tussentijd zijn er vier volwaardige GT-games verschenen, allen exclusief voor een PlayStation spelcomputer. Na zes jaar ontwikkelen kunnen we Gran Turismo 5 dan eindelijk in onze PlayStation 3 stoppen, en het moet gezegd worden: het voelt meteen goed.

Mijn huis
Je wordt verwelkomd door een gave intro, waarna je in een eenvoudig maar sfeervol menu aankomt met een relaxt muziekje op de achtergrond, typisch Gran Turismo. Veel opties kom je hier niet tegen, er kan enkel gekozen worden voor de zogenaamde GT-modus, Arcade modus, Circuit ontwerper en GT-TV. Als er echter gekozen wordt voor GT-modus, gaat er een wereld open. Hier beland je op onze eigen pagina, ook wel "Mijn huis" genoemd, waar van alles te doen is. Van hieruit kun je alles controleren, van het kopen van een auto tot het aanpassen ervan, van het racen met supersnelle bolides tot het halen van je eigen rijbewijs.

Je eerste auto
Voordat je het circuit op kunt heb je uiteraard eerst een auto nodig. Met het startbedrag van 20.000 credits moet je jouw allereerste auto zien te kopen, maar de vraag is of het een spiksplinternieuwe of een tweedehandse auto wordt. Bij het dealer menu heb je de keuze uit 51 fabrikanten die elk de nieuwste modellen klaar hebben staan.

Omdat 20.000 credits niet echt veel is om uit te geven aan een nieuwe auto, kun je ook bij de occasiondealer terecht. Deze auto's hebben dan wel duizenden kilometers erop zitten, maar wat power betreft krijg je hier meer voor je geld. Aan tweedehandse auto's zitten natuurlijk wel enkele nadelen, zo staat de kleur vast en heeft de auto waarschijnlijk een grote beurt nodig om optimaal te presteren. Het aanbod bij de occasiondealer kan overigens elk moment verschillen. Als er het ene moment niets spannends tussen zit, kan er het andere moment wel een aantrekkelijke auto bij zitten.

De auto perfectioneren
Eenmaal een auto gekozen kan deze naar hartenlust getuned worden in de Tuningshop. Gaat de auto net wat te traag, kijk dan eens naar bijvoorbeeld een andere uitlaat waarmee je het vermogen met circa twintig pk opkrikt. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld de turbo, de ophanging en de banden. Alles wat onder de motorkap zit kan hier aangepast worden. Het uiterlijk kan ook in beperkte mate naar eigen hand worden gezet. Dit gebeurt allemaal in het GT Auto menu, waar nieuwe velgen en een motorkap met luchtinlaat gekocht kunnen worden.

Lachen naar het vogeltje!
Is de auto helemaal naar wens, dan kan deze op de gevoelige plaat worden vastgelegd. Met de Reisfoto optie heb je enkele toplocaties voor het kiezen waarin de auto vrij gepositioneerd kan worden. Is de plek goed, dan kan er nog het één en ander aan de camera ingesteld worden waarna de foto gemaakt kan worden. Deze foto kan vervolgens gedeeld worden met vrienden of ingesteld worden als achtergrond op je PlayStation 3.

Naar de rijschool
Nu is het dan eindelijk tijd om plaats te nemen achter het stuur, waarvoor in de realiteit uiteraard een rijbewijs benodigd is. Hoewel er in GT5 een rijschool aanwezig is, hoef je deze niet eerst te doorlopen om de circuits te betreden. Toch pakken we deze er wel eerst bij, want hier leer je de basisstappen van het racen. Er worden niet veel instructies gegeven, je moet zelf uitzoeken hoe je bijvoorbeeld een bocht het beste kunt nemen.

Hoe sneller je dit doet, hoe beter de tijd wordt en hoe mooier de prijs is: een bronzen, zilveren of gouden beker. De behaalde beker telt op zijn beurt weer mee met het level. In totaal zijn er zes licenties te behalen, met elk tien opdrachten. De bronzen en zilveren beker zijn nog wel te doen, maar voor de gouden beker moet de auto helemaal goed afgesteld zijn als je in de buurt wilt komen van de tijd waar deze prachtige beker aan gekoppeld is.

Zelf racen in A-Spec
Deze bekers zie je terug in elke race, zo ook bij A-Spec, waarin geracet wordt op de mooiste locaties van de wereld. Hier kom je voor het eerst de computergestuurde auto's tegen waarvan gewonnen moet worden. In de eerste paar evenementen, die meestal onderverdeeld zijn in drie races, elk op een andere locatie, valt de AI nogal tegen. Alleen op rechte stukken kunnen ze, met een snellere auto, lastig worden. In de bochten trappen ze vaak op de rem, waardoor je met één beweging een hele lading auto's kan inhalen. Simpel gezegd zijn ze verre van brutaal, maar dit verandert gelukkig wel mee met het steeds hogere level wat behaald wordt met het winnen van races en halen van opdrachten.

Iemand coachen in B-Spec
Als je eens geen zin hebt om zelf het stuur vast te pakken, kun je dit ook laten doen door een zelfgemaakte coureur, die je enkele instructies kunt geven. Dit gebeurt in B-Spec, waarin de coureur gecoacht moet worden op het geven van snelheid en het inhalen van een tegenstander. Natuurlijk kan er gekozen worden om de coureur steeds sneller te laten rijden, maar dit helpt niet echt mee om zijn kalmte te bewaren, waardoor er fouten gemaakt kunnen worden. Dit is leuk voor de afwisseling, maar echt warm werden we hier niet van.

Speciale evenementen
Daarom zochten we al snel de volgende modus op, de Speciale Events, waar je onder andere met kartwagentjes en rally auto's aan de gang kunt. Dit is leuk voor de verandering, al kon Polyphony Digital zich beter bezig houden met andere punten in deze game waar het één en ander aan schort. Gran Turismo kan zich beter richten op de realistische rijervaring op circuits met snelle auto's, dan op deze kleine toevoegingen waarvan de betekenis niet heel erg groot is.

Als het gerace in tijdverband de spuigaten uitloopt, dan kan er in de Arcade modus gekozen worden voor een enkele race, tijdrit, driftproef en een duel tegen een vriend. Hier kan het circuit en het weertype zelf bepaald worden waarin geracet gaat worden.

Je eigen circuit
Niet tevreden met een circuit? Maak dan zelf een circuit waarin als eerst een thema gekozen moet worden, denk bijvoorbeeld aan de bergen, in een stad of ergens in de onbewoonde wereld met een dik pak sneeuw. Hierna kan het aantal secties vergroot worden waarna de bochten gecreëerd kunnen worden. Deze bochten kunnen vervolgens aangepast worden op scherpte en delen van de weg kunnen dunner of dikker gemaakt worden. Dit is geen uren werk, waardoor het plezier erin blijft zitten.

Realistisch, zoals we gewend zijn
Nu hebben we bijna alle opties opgenoemd die GT5 te bieden heeft, maar hoe zit het eigenlijk met het besturen van al die mooie en snelle auto's? De woorden Real Driving Simulator maakt de game in ieder geval waar, net zoals eigenlijk alle voorgaande delen in de GT-franchise deden. Een bocht kan niet met topsnelheid genomen worden en ook niet door te gaan driften. Er moet echt afgeremd worden wil je geen grote fout maken. Als je dan toch doorschiet tegen de zijkant van het circuit, dan zijn de tegenstanders er als de kippen bij en sta je weer helemaal achteraan.

Schademodel komt laat op gang
Wanneer je de kant raakt, kan je auto in Gran Turismo 5 ook kapot. Iets dat eerdere delen niet deden. In het begin van de game maakt het nog niet zoveel uit als er ergens tegenaan wordt gebotst, wat de auto betreft. Het schademodel is dan nog niet in werking gesteld. Deze doet pas later in de game, bij een hoger level, zijn intrede. Hierdoor kan er in het begin het één en ander uitgeprobeerd worden zonder dat daar nadelige gevolgen voor de auto aan vast zitten. Later, als je jezelf mengt tussen de professionals, heeft het schademodel dus wel gevolgen, waardoor het voornamelijk aankomt op de rijvaardigheid. Het schademodel had naar onze mening echter best ingeburgerd mogen worden in de lagere levels.

Teveel oude auto's
De rijvaardigheid heeft niet alleen te maken met het doen en laten van de bestuurder, ook de auto speelt hier een belangrijke rol in. Zo slipt de ene auto in een bocht veel eerder weg dan de ander en heeft de één simpelweg meer vermogen dan de ander. Veel games beloven dat je het verschil tussen de auto's daadwerkelijk voelt, maar maken dat lang niet altijd waar. Gran Turismo 5 doet dat wel, dus je zult steeds even moeten wennen als je in een nieuwe wagen stapt.

Aangezien er 1031 verschillende auto's in de game zitten is er in ieder geval keuze genoeg. Maar helaas is de meerderheid behoorlijk verouderd en zitten er haast geen nieuwe modellen in de game verwerkt. Zo komen er slechts vijfentwintig uit het jaar 2010. Daarnaast hebben slechts circa 170 auto's een gedetailleerd dashboard, terwijl alle andere auto's het moeten doen met een standaard uitstraling. Deze 170 zijn de zogenaamde premium auto's.

Niet fotorealistisch, wel prachtig
Visueel betreft zijn de premium auto's niet alleen aan de binnenkant mooi vormgegeven, ook de buitenkant ziet er behoorlijk realistisch uit. Wat schademodel betreft kunnen er van premium auto's hele stukken carroseriepanelen de lucht in vliegen na een grote botsing, dit zit niet verwerkt bij de standaard auto's. Daarnaast zitten er ongekend veel details in de premium auto's, net zoals in de realiteit. Op grafisch gebied zit er dus nogal wat verschil tussen de nieuwe en oude wagens.

Grafisch verschil is ook op te merken bij de circuits zelf. Als je door Londen racet ziet alles er bijvoorbeeld prachtig uit en is de stad tot in de details nagemaakt. Maar het kan zomaar gebeuren dat je daarna een circuit voor je kiezen krijgt die er een stuk minder mooi uitziet.

Wel kennen alle circuits wisselende weersomstandigheden. Hierdoor kan het zicht behoorlijk belemmerd worden, in de cockpit view welteverstaan. Als het met bakken uit de lucht komt kan er, sowieso door te weinig zicht maar ook door de gladde baan, niet zo hard geracet worden als wanneer de zon schijnt. De regen ziet er niet superieur uit, maar het komt aardig in de buurt van de werkelijkheid. Een ander puntje kritiek op het visuele gedeelte is dat er geen sporen achterblijven in de sneeuw, erg jammer.

Brullende motoren
Terwijl je over de verschillende circuits raast kun je genieten van relaxte muziekjes in de achtergrond. Maar natuurlijk knalt het geluid van brullende motoren ook uit je speakers. De mate waarin je dit hoort wordt bepaald door het gekozen camerastandpunt tijdens het racen. Aangezien de coureur een helm draagt, wordt het geluid tijdens het racen in de cockpit view gedeeltelijk gedempt. Wordt er echter gekozen voor de camera voor of achter de auto, dan lijkt het net alsof er, in de realiteit, een snelle auto voor de deur stopt.

Online racen voor de plezier
Met Gran Turismo 5 gaat de serie ook online. Dit is dan niet zo groots uitgewerkt als de singleplayer, toch is dit een zeer leuk gedeelte waarin je met maximaal vijftien anderen tegen elkaar kunt racen. Hiervoor moet er een lobby gejoind of gemaakt worden waar de racers zich in verzamelen. Van hieruit kan de juiste auto gekozen worden om vervolgens, als de race nog niet begonnen is, alvast het circuit te betreden. Online racen is tegenwoordig natuurlijk een must voor alle games en bij Gran Turismo 5 werkt het ook prima en zal voor heel wat vermaak zorgen.

Nog langer wachten
Gran Turismo 5 is een enorm uitgebreide game. Daarom neemt het spel ook veel ruimte in en moet er veel ingeladen worden. En dat constante laden is toch wel een kritiekpuntje. Na jaren wachten wil je zo snel mogelijk racen en niet steeds weer een laadscherm voor ogen krijgen. Er is dan wel een optionele installatie van acht gigabyte, maar zelfs daarna duurt het ons wat te lang voordat een race daadwerkelijk begint. Iets wat jammer is, maar hopelijk in de toekomst door enkele handige patches verbeterd kan worden.

Niet superieur, wel fantastisch
Het realistisch racen werkt heerlijk, zowel online als offline. Er is geen tijd om je te vervelen, met bijna ontelbaar veel functies word je helemaal in trans gehouden om de game steeds verder te spelen. Het is visueel niet altijd overal 'je van het' en het verschil in grafische kwaliteit tussen de verschillende auto's en circuits is soms storend. Maar Gran Turismo 5 is zeker een game die het wachten waard was en biedt de ultieme racesimulator van dit moment. Door enkele minpuntjes is de game dan niet zo superieur geworden als gehoopt, toch mogen Polyphony en Sony trots zijn op deze fantastische titel.