Everest Review - Topje van de ijsberg

Het is misschien wel de meest intensieve, lijdzame en ellendige fysieke inspanning die er bestaat: de beklimming van de Mount Everest. In de nieuwe film van Baltasar Kormákur (2 Guns) doen Jason Clarke en Jake Gyllenhaal toch een poging. Of deze survivalfilm ook in de ranglijstjes tot grote hoogten stijgt, lees je in de Everest review.

Het is 1996. Everest-expeditieleider Rob Hall (geweldig acteerwerk van Jason Clarke) van Adventure Consultants organiseert in het voorjaar voor de zoveelste keer een klimtocht naar de hoogste berg ter wereld in het Himalayagebergte in Nepal. Hall is trots op zijn prestaties: de Nieuw-Zeelander heeft gedurende de jaren iedereen levend boven en beneden gekregen. In 1996 was dat ook weer de bedoeling.

Achter hem aan komen onder anderen de arrogante Texaan Beck (een getypecaste Josh Brolin), een nihilistische Doug (John Hawkes) die zijn derde poging onderneemt om het hoogste punt van Mount Everest te bereiken, en Outside Magazine-journalist Jon Krakauer (gespeeld door Michael Kelly, die we verwarrend genoeg kennen als Doug in House of Cards).

Nog een House of Cards-ster vormt de 'achtergebleven' vrouw van Beck: de immer koelbloedig spelende Robin Wright. En tot slot hebben we nog de emotionele Keira Knightley, die als Jan de ongeruste vrouw van Rob Hall speelt.

Waarom nu pas de naam van Jake Gyllenhaal genoemd wordt? Omdat zijn rol als concurrent-Everestgids Scott Fischer in de film nauwelijks wordt uitgediept. In flarden verschijnt de overmoedige en roekeloze bergbeklimmer ineens ten tonele, maar echt van toegevoegde waarde wordt hij nooit. Terwijl we weten dat Gyllenhaal een van de beste acteurs van het moment is (Source Code, End of Watch, Prisoners, Nightcrawler...).

Het reisgenootschap wil tussen eind maart en half mei de bijna negen kilometer hoge berg beklimmen, waarop een kwart van de waaghalzen om het leven komt. Niet alleen die prijs is hoog, ook de expeditie maakt van Rob Hall een rijk man. Dat illustreert een bijna letterlijk aan een zijden draadje hangende Beck: "Heb ik serieus 65.000 dollar betaald om drie kwartier als bij Walmart in de rij te staan voor een ijsravijn?!' Het antwoord is ja.

Gaandeweg vraagt participerend journalist Krakauer - een rol die helaas niet helemaal uit de verf komt - aan de meute waarom zij in godsnaam hun leven in de waagschaal zetten voor zo'n hachelijke onderneming. De respons van de heren en de Japanse dame (die leuk genoeg de grootste bikkel van allemaal is) komt neer op een vorm van prestige, van zelfvertrouwen en van escapisme. Je vraagt je sterk af of ze niet stuk voor stuk depressief zijn.

Alles loopt als een zonnetje, totdat na de helse klim ook de minstens zo verschrikkelijk terugweg naar het basiskamp volgt. Daar wacht manager Helen (geweldige rol van Emily Watson) op hen, terwijl ze continu radiocontact met de klimmers houdt. Maar dan slaat het noodlot toe: als één van Robs klanten koste wat het kost de top wil bereiken.

In die scène komt Everest tot een hoogtepunt (no pun intended). Verschillende filosofische vraagstukken doemen op: wie is schuldig aan dit gevaar? Is het Rob 'de klant is koning' Hall? Of toch degene die de rest van het gezelschap in gevaar brengt? Of, iets meer meta: is het niet sowieso onverstandig en ontieglijk riskant om de Mount Everest te bedwingen? Rob zegt het met verve als Helen het weerbericht doorseint: deze berg trekt zijn eigen plannen.

Everest zet een prachtig doch tragisch verhaal neer van broederschap, wilskracht, escapisme, trots en rivaliteit. Maar misschien nog wel duidelijker laten de prachtige cinematografische shots van de Himalaya, het respect van de sherpa's, het doorzettingsvermogen van de klimmers en de ontberende omstandigheden waarin zij wekenlang verkeren, iets nog veel groters zien: de mens is ondanks alle middelen een nietig wezen.

Een wezen waarvan 19 soortgenoten in een ogenschijnlijk bodemloze greppel vallen, om hun mannelijkheid te tonen of hun problemen voor een flinke smak geld in een lijdensweg te ontvluchten.