Brimstone Review (Blu-ray) - Geen gewone western

Brimstone is geen typische spaghettiwestern, maar bevat genoeg elementen waaruit Martin Koolhovens voorliefde voor het genre blijkt. De Nederlandse regisseur, bekend van films als Oorlogswinter en Het Schnitzelparadijs, heeft met zijn tweeënhalf uur durende film voor het eerst internationale aandacht gekregen. Of het ook jouw aandacht moet krijgen lees je in deze Brimstone review.

Brimstone vertelt het verhaal van Liz Brundy (Dakota Fanning), een jonge vrouw die niet kan praten en probeert te overleven in de pionierstijd van Amerika. Ze is een teruggetrokken vroedvrouw in een calvinistische gemeenschap en woont met haar gezin op een boerderij. Het leven daar lijkt redelijk vredig, ware het niet dat een vreemde dominee (Guy Pearce) op bezoek komt. De reden van zijn komst is Liz.

In vier hoofdstukken legt de film haar leven bloot waarin onderdrukking en geweld centraal staan. De niet-chronologische volgorde van deze hoofdstukken is slim bedacht en zorgt voor een onheilspellende sfeer. Je zit vrijwel meteen met prangende vragen. Want Liz is als de dood voor de dominee, maar waarom? En hoe komt het eigenlijk dat ze niet kan praten?

Langzaam vallen de puzzelstukjes op hun plek. Té langzaam, want door het logge tempo voelt het bij vlagen uitgerekt. Brimstone toont niet veel van het Wilde Westen, maar zoomt in op persoonlijk drama. Het speelt zich voornamelijk af op afgelegen locaties zoals boerderijen en de fraai in beeld gebrachte natuur. De sfeer is daardoor benauwend, maar het lijkt soms het verhaal op te houden.

Zo onontgonnen en kansrijk als het land voor de pioniers is, zo extreem zijn de taferelen binnen de samenleving. Het leven in het Wilde Westen gaat natuurlijk gepaard met de nodige dood en verderf. Koolhoven is voor veel bloedige scènes en een zwaarmoedige toon gegaan. Door al het leed dat je ziet is de kans groot dat je na afloop met een somber gevoel blijft zitten. De actie is expliciet in beeld gebracht en vaak iets te overdreven. Zo wordt iemand vastgebonden aan een hek met behulp van zijn eigen darmen.

Ondanks - of misschien juist vanwege - het extreme geweld zijn er veel verwijzingen naar de Bijbel en de hel te vinden, zoals de titels van de hoofdstukken: Openbaring, Exodus, Genesis en Vergelding. Vrolijk is het echter allemaal niet, aangezien de dominee niet bepaald het rechte pad bewandelt. Met de Bijbel als zijn grootste leidraad blijkt steeds meer
hoe duister zijn motieven wel niet zijn. De grimmige religieuze insteek werkt en geeft de film een eigen feel.

Grappig is dat de gemeenschap waar Liz onderdeel van uitmaakt een Nederlandse achtergrond heeft. Het zijn verse migranten die in Amerika hopen een nieuw bestaan op te bouwen volgens Gods wil. Kijk dus niet raar op als je ineens Nederlands hoort, onder andere uit de mond van Carice van Houten. Zelfs Guy Pearce spreekt met een distinctief accent Engels.

Op een gegeven moment ontfermt Anna zich over haar dochter en begint ze haar in het Nederlands te troosten. In een andere scène vraagt de dominee de bewoners Agatha en Arie of ze willen vertellen hoe ze door God geroepen zijn. Je hoort dan duidelijk een accent, wat normaal gesproken hinderlijk zou zijn. In dit geval maakt het de beleving juist authentieker, omdat het om pas geëmigreerde Nederlanders gaat.

Het is vrij uitzonderlijk dat in een western de hoofdrol aan een vrouw toebehoort. Dakota Fanning speelt een glansrol, terwijl ze wat expressie betreft voornamelijk beperkt is tot gebaren en gelaatsuitdrukkingen. Ze maakt zelfs zonder woorden de indruk een sterke vrouw te zijn en benadrukt daarmee de feministische lading. De film belicht namelijk juist de vrouwelijke kant van de overlevingsstrijd in het patriarchale Wilde Westen.

En zwaar hebben de vrouwen het! Vooral prostituees moeten het ontgelden, maar ook binnen de huiselijke kring komen ze er niet goed vanaf. Liz daarentegen is niet zomaar onder de duim te krijgen en staat haar mannetje in een wereld vol dominante mannen. Toch gaat dat niet zonder letterlijke slag of stoot en er lijkt geen einde aan de deprimerende situatie te komen. Tot aan het vrij verrassende einde toe.

Brimstone is een grimmige thriller die onder je huid weet te kruipen. Het is geen typische western en heeft zelfs wat weg van een horror, dus de setting van de film kan verkeerde verwachtingen scheppen. Tweeënhalf uur is aan de lange kant, maar de beklemmende sfeer zit er van begin tot eind in. Wil je een wrede en rauwe film zien, dan verdient Brimstone zeker je aandacht.