All Is Lost (film) Review

Het is misschien geen film voor de hyperactieve iPhone-generatie, maar een bijzonder werkstuk is All Is Lost zeker wel. De ingrediënten zijn op één hand te tellen: een boot, topacteur Robert Redford en de zee.

Heb je Passie in de Polder wel eens gezien? Nee? Dat antwoord hadden we eigenlijk wel verwacht. Welnu, Passie in de Polder was een realityshow op RTL5, waarin amateurs probeerden door te breken in de Nederlandse porno-industrie. Het was ook een goede cursus ‘hoe moet ik niet acteren?’. Zo zagen we kandidaten hele monologen voor de camera houden in de trant van:

Ik weet dat het een flauw voorbeeld is, maar het maakt precies duidelijk waarom All Is Lost zo’n goede film is. Het is een film waarin nauwelijks wordt gesproken, maar die de kijker toch een heel duidelijk beeld geeft van wat er gebeurt.

De hele productie volgen we slechts één personage, maar zonder gebruik te maken van overdreven grimassen of lichaamstaal laat Robert Redford ons door zijn subtiele spel met zijn personage meevoelen. Wie ziet hoe slecht er in Passie in de Polder wordt geacteerd, kan beter beoordelen hoe goed Redfords acteerwerk in All Is Lost is.

Redford speelt een solozeiler van wie we de hele film de naam niet te horen krijgen. De film begint als hij bij het ontwaken ziet hoe het water zijn slaapcabine binnenstroomt. Het jacht blijkt, ergens op de Indische Oceaan, in botsing te zijn gekomen met een drijvende container. De navigatieapparatuur en radio zijn door de waterschade niet meer bruikbaar en daardoor merkt de man niet dat hij een enorme storm inzeilt.

Zijn zinkende schip moet hij in een reddingsbootje verlaten. Vervolgens wordt de situatie steeds zorgwekkender door de meedogenloze zon, een slinkende voorraad voedsel en rondzwemmende haaien. ‘Onze man’, zoals de aftiteling hem noemt, moet al zijn kalmte, ervaring en vindingrijkheid aanspreken om de enorme krachten van de natuur het hoofd te bieden. Zal hij het overleven?

All Is Lost is nog maar de tweede film van de 40-jarige regisseur J.C. Chandor. Zijn eerste werk was Margin Call, met topacteurs als Kevin Spacey en Jeremy Irons, waar hij ook het scenario voor schreef. Hierin wordt de bankencrisis van 2008 in beeld gebracht als een razend spannende thriller. Chandors scenario werd daarna genomineerd voor een Oscar, die hij overigens niet won.

Met All Is Lost zet Chandor zich definitief neer als een eersteklas filmmaker. De spanning die hij weet op te roepen door het uitwerken van een heel simpel gegeven – een man moet overleven op zee – is ongeëvenaard. Uiteraard was deze film nooit zo goed geworden als de hoofdrolspeler geen topper was.

Het is enorm knap hoe Redford met zijn ingetogen spel de kijker 106 minuten lang weet te boeien. Geen geschmier, geen rare monologen, maar subtiele veranderingen in het gezicht, een arm die even twijfelt hoe ver hij een potje met een noodkreet zal werpen en alleen na het doorleven van talloze ontberingen een hartgrondige schreeuw. Tussen haakjes, Redford is 77 jaar en het is inspirerend om te zien hoe hij als acteur (en ook als regisseur en promotor van de onafhankelijke film) nog midden in het leven staat.

Een film als deze zou je eigenlijk in een echte storm op zee moeten opnemen, maar natuurlijk is dat te gevaarlijk en niet erg praktisch. In plaats daarvan is gebruikgemaakt van ’s werelds grootste ‘filmtanks’. Die bevinden zich in de Baja Studios op het Mexicaanse schiereiland Baja.

De studio is oorspronkelijk gebouwd onder leiding van regisseur James Cameron, die een gecontroleerde wateromgeving nodig had voor zijn klassieker Titanic (1997). Diverse medewerkers van die film zijn ook weer ingezet voor All Is Lost. Het ongelooflijke is: de kijker merkt helemaal niet dat het nep is, maar wordt volledig meegenomen in de prachtige en tegelijkertijd levensgevaarlijke wereld der golven.

All Is Lost is niet een productie waarvoor iedereen direct naar de bioscoop snelt. Sommige toeschouwers, zekers lijders aan infobesitas, zullen de film misschien een beetje saai vinden. Ook zullen kijkers die minder kennis van het zeilen of de edele kunst van het overleven hebben, zich soms afvragen waar ‘Onze man’ precies mee bezig is. Op zich wordt alles heel goed uitgebeeld, maar uitleg als “Ik ben nu bezig het zout uit het zeewater te halen” of “Kijk uit, haaien!” ontbreekt.

Kortom, All Is Lost is een bijzonder werkstuk, maar ga er alleen naartoe als je echt bereid bent je in dit wateravontuur te storten. Een popcornfilm waar je met een groep vrienden vooral voor de gezelligheid heen gaat, is het zeker niet.