Wist je dat een heel LEGO bouwsysteem niet meer bestaat?

Als je een beetje bekend bent met LEGO, weet je misschien al dat er in feite twee soorten steentjes zijn. Gewone LEGO (ook wel system genoemd) en Technic. Maar wist je dat er ooit een soort LEGO was, die we waarschijnlijk nooit meer gaan terugzien?

LEGO Technic-onderdelen zijn vaak heel anders dan traditionele LEGO. Maar er zijn steentjes die de beide systemen combineren, waardoor de twee soorten steentjes heel goed met elkaar samen kunnen werken. Dat levert heel wat op, zoals allerlei bewegende delen in LEGO-sets en meer mogelijkheden om een structuur te verstevigen.

Maar er was ooit een derde bouwsysteem, dat juist helemaal niet goed samenwerkte met bestaande LEGO. De kans dat je het hebt liggen is niet bijzonder groot, want het werd maar ongeveer een jaar gemaakt. Maar wie is opgegeroeid in de jaren 90 kent misschien nog wel de naam LEGO Znap.

Znap werkte totaal anders dan andere LEGO en is eigenlijk het beste te vergelijken met K’Nex, een ander constructiespeelgoed dat in de jaren 90 populair was. Znap was dan ook bedoeld als directe concurrent, maar het sloeg helemaal niet aan. Na een introductie in 1998, verdween Znap alweer in 1999.

Znap onderdelen waren vrij complex, vergeleken met normale LEGO of zelfs LEGO Technic. Sommige onderdelen leken op zichzelf al op hele constructies. Het idee was dan ook dat je er complexe dingen van kon maken, bijvoorbeeld bruggen. De onderdelen konden aan elkaar geklikt worden, maar je kon ze ook door elkaar heen steken en eenmaal bevestigd kon je de onderdelen vaak ook draaien.

Dat Znap niet aansloeg was op zich geen probleem geweest, ware het niet dat het bedrijf destijds op alle fronten in de problemen zat. Dat kwam ten dele doordat niemand precies wist wat voor kosten het bedrijf eigenlijk maakte. LEGO had een aantal bijzondere keuzes gemaakt, waardoor de kosten de pan uit rezen.

Een grote beslissing was om een groot deel van de ontwerpers te ontslaan en mensen aan te nemen die vernieuwend te werk zouden gaan. Dat waren vaak mensen met indrukwekkende design-diploma’s. Die hadden alleen niet per se verstand van LEGO of speelgoed, zo legde huidig LEGO-ontwerper Mark Stafford ooit uit op Reddit.

Het gevolg was een reeks van beslissingen die alleen maar veel geld kostten. Er werden Technic motors gemaakt met glasvezel, waarvan de onderdelen duurder waren dan de prijs waarvoor de set waar ze in zaten uiteindelijk werd verkocht. Het aantal onderdelen dat LEGO maakte verdubbelde bijna en niemand wist precies hoeveel het kostte om alles te maken. Er waren meerdere producten die niet echt op LEGO leken. Znap viel in dat opzicht nog mee.

Het ging rond die tijd zo slecht met LEGO dat het bedrijf bijna failliet was. Maar onder nieuw leiderschap ging het roer flink om. Het aantal verschillende steentjes dat gemaakt werd, werd weer teruggebracht naar een redelijk aantal. Producten die niet herkend werden als LEGO werden eruit gegooid. Zo’n 20 jaar later is LEGO één van de rijkste speelgoedfabrikanten ter wereld.

Mocht je trouwens iets van Znap willen zien, dan kan dat. Een aantal instructieboekjes uit het thema is nog terug te vinden via LEGO.com. De onderdelen vinden wordt misschien wat lastiger.