Column: Stockgeluiden om van te Wilhelm screamen

In mijn vorige baan werkten we vaak met een specifieke stockfoto van een verpleegkundige. In mijn nieuwe baan zie ik haar echter juist regelmatig als stewardess voorbij komen op afbeeldingen. Gezellig!

Mocht je denken, waarom staat een column over fotografie nou onder het kopje film, maak je geen zorgen. XGN gaat er niet ook nog fotografie bij doen. Plus, ik zou daar met al mijn mislukte selfies ook helemaal geen geschikte redacteur voor zijn. Wat je namelijk in films vaak hebt, zijn stockgeluiden. De allerbekendste is de Wilhelm Scream, een gilletje dat klinkt alsof iemand zijn telefoon uit zijn handen laat vallen en met zijn wanhopige schreeuw de boel nog probeert te redden, terwijl hij dondersgoed weet dat zijn hele scherm gewoon aan diggelen is.

De Wilhelm Scream zit in een heleboel grote films. Star Wars, Belle en het Beest en meer dan tweehonderd anderen. Je hebt ook nog het bekende spannende-nacht-want-uilengeluid oehoe-oehoetje en bijvoorbeeld de schreeuwende kat, die vaak voorkomt als iemand buiten beeld een ongeluk maakt of een poes wegschopt. Als de nood echt aan de man is, dan hoor je de zogeheten Castle Thunder die direct doet denken aan Dracula en andere horrorbeelden.

Ik heb er een haat-liefde verhouding mee. Het is heel erg irritant als je steeds hetzelfde geluid overal in terughoort. Zo heb je een geluid dat ik voor het gemak even de kerkerdeursluit noem, die overal langskomt. In Once Upon A Time komt hij regelmatig voorbij (de ideale gevangenisdeur) en ook in menig film ben ik al even uit het verhaal gehaald door dat irritante geluidje. De sound zelf is niet eens irritant hoor, dat is prima, maar het feit dat de makers dan niet eens even moeite doen om zelf zo’n geluid op te nemen en dan zo’n extreem herkenbare kiezen, is een beetje een domper.

Er is ook een specifiek geluid dat ik het allermeeste haat en dat is de paardenhinnik. Mijn zoektocht op internet heeft helaas geen voorbeelden of namen van dit specifieke geluid opgeleverd, maar als je de komende paar keer dat je een film met paarden kijkt even de oren spitst, dan weet je waarschijnlijk vrij snel wat ik bedoel. Sowieso is het heel storend dat paarden in films regelmatig hinniken, want dit doen ze in de praktijk helemaal niet zoveel. Maar ja, ik heb ook regelmatig een wurgslang horen ratelen, dat is helemaal gevaarlijk fout.

Tijd om mezelf tegen te spreken, want het is tegelijkertijd juist ook heel gezellig en herkenbaar. Het voelt een beetje alsof je een bekende van je op televisie ziet. Je hebt de neiging om even op te springen en: “Hey!” te roepen als je iemand dood ziet vallen terwijl de ‘Howie’s Scream’ klinkt. Het geeft aan de wel een stoer gevoel toch, alsof je de creme de la creme van de filmkenners bent omdat je al die geluiden er zo uit weet te pikken. Mijn vriend en ik hebben er inmiddels een sport van gemaakt. Het grappige is dat hem de Wilhelm Scream juist vooral opvalt, terwijl ik hem juist altijd even aanstoot als ik weer dat kerker-deur-geluid voorbij hoor komen.

Stockgeluiden zijn dus niet: je haat ze of je houdt ervan, het zijn dingen die onlosmakelijk met de filmwereld zijn verbonden. Ze nemen een klein plekje binnen je brein en gaan daar rustig zitten, tot je ze weer voorbij hoort komen. Enerzijds herkenbaar dus prettig, anderzijds opvallend en afleidend van de film. Ik ben en blijf erdoor gefascineerd. Op het internet kwam ik een leuk voorbeeldje tegen van een stockgeluid dat mij nog nooit is opgevallen. De volgende keer dat ik naar een ziekenhuisscene kijk, zet ik mijn televisie wat harder. Grote kans dat er in de achtergrond een oproep te horen is die als volgt klinkt: “Dr Davis, telephone please Dr Davis, telephone please Dr Blair, Dr Blair, Dr J Hamilton, Dr J Hamilton.” Zie je, die stockgeluiden zijn hartstikke gezellig!