The Mole: Undercover in North Korea Review – Bizarre documentaire over Noord-Korea

Sinds kort heeft streamingdienst MyLum een nieuwe documentaire: The Mole: Undercover. De documentaire bestaat uit twee afleveringen van ongeveer een uur en geven een inkijkje in een Deense man die undercover gaat in Noord-Korea. Lees nu alles over deze documentaire in deze The Mole: Undercover review.

Het is geen geheim: in Noord-Korea heeft een dictatuur. Wat wél geheim is, zijn allerlei praktijken die daar onder de radar worden uitgevoerd. Levert Noord-Korea wel of geen wapens aan bijvoorbeeld Syrië? Is Noord-Korea bezig met het maken van drugs? Bij het zien van The Mole: Undercover in North Korea krijg je in ieder geval antwoord op dit soort vragen.

De film is gemaakt door de Deen Mads Brügger. Hij is een onderzoeksjournalist, een filmmaker en een televisiepersoonlijkheid. Aan het begin van The Mole laat hij weten in 2009 een film gemaakt te hebben, The Red Chapel, dat gaat over Koreanen. Maar omdat dit niet goed in de smaak is gevallen, is hij niet meer welkom in het land. Daarop besluit Ulrich Larsen, een voormalig kok, te infiltreren in een Deense club voor Noord-Korea fans en alles te filmen, zodat Brügger hier een film van kan maken. Een klein puntje van kritiek begint meteen hier: als kijker kom je niet zoveel te weten over Urich en het blijft twee uur lang een raadsel waarom hij deze film in samenwerking met Brügger heeft willen maken.

Je moet je voorstellen: tien jaar lang heeft hij undercover gewerkt. Tien jaar lang heeft hij zijn vrouw en kinderen voorlogen, alsook alle betrokkenen in Noord-Korea zelf. En waarom? Geen idee. Het komt zelf in het begin een beetje vreemd over: Een voormalig kok, in de bijstand, zonder geld, wil tien jaar lang van zijn leven opofferen voor dit project. En toch is het, volgens Brügger waar. Want daarmee begint hij zijn film dat alles wat je gaat zien echt is.

Als kijker zie je daarna zoveel bizarre taferelen dat het bijna moeilijk om te geloven is dat dit daadwerkelijk allemaal echt heeft plaatsgevonden. Zo zie je als kijker dat Ulrich aanmeldt bij de KFA (Korean Friendship of Association). Door deze vriendschap en zijn liefde voor het communisme en Noord-Korea mag hij binnen no time met deze club afreizen naar Noord-Korea. Hij werkt zich snel op in de organisatie en komt daarbij snel in contact met Alejandro Cao de Benós, die de meest belangrijke westerling is voor Noord-Korea. Hij zou de man zijn die regelrecht in contact staat met de regering van Noord-Korea en volgens de documentaire zou hij degene zijn die bemiddelt tussen de regering en eventuele investeerders.

Uiteindelijk willen Brügger en Ulrich allerlei geheimen te weten te komen, waardoor ze een acteur inhuren om als investeerder op te treden. In eerste instantie gaat dit via Aljeando Cao de Benós, maar uiteindelijk staan ze oog in oog met diverse belangrijke personen. Het plan is om een eiland te kopen en daar een ondergrondse drugs- en wapenfabriek te beginnen. Het is te bizar voor woorden, zeker als er een complete menukaart wordt aangeleverd met alle mogelijkheden. Als kijker weet je niet wat je ziet en vraag je je af of dit allemaal wel echt is. Het is bizar om te zien hoeveel Ulrich heeft kunnen filmen onder valse voorwendselen. Spannend is het zeker. En continu vraag je je af of de man in leven blijft.

Hoewel je twee uur lang voor verbazing kijkt naar de mensen die in de documentaire langskomen en de informatie die gepresenteerd wordt, zijn er ook wel wat eigenaardigheden. Naast Ulrich die je dus bijna niet leert te kennen, lijkt het nogal vreemd dat hij overal mee weg lijkt te komen. Hoe kan zo’n simpele man overal filmen zonder dat dit argwaan opwekt? En hoe kan het dat de acteur die ingehuurd wordt bijna niet wordt doorgelicht? Je zou denken als er echt allerlei illegale praktijken zouden plaatsvinden de beveiliging van Noord-Korea wel wat beter zou zijn. Alejandro Cao de Benós lijkt daarnaast ontzettend te pochen met wat voor belangrijke positie hij heeft en dat hij met de belangrijkste figuren kan schakelen. Het gevoel bekruipt je vaak naar een acteur te kijken die het hele spelletje meespeelt. Al is het totaal onduidelijk waarom hij dat zou doen.

Verder krijg je als kijker een eenzijdig beeld. Er komen geen andere mensen aan het woord, geen Noord-Koreanen zelf. Je weet niet hoe Ulrich alles ervaart. Als hij op een gegeven moment getipt wordt om absoluut niet in het geheim te filmen, doet hij dit toch. Het is vaak onduidelijk welke beelden geheim zijn opgenomen en van welke beelden de Noord-Koreanen zelf op de hoogte waren op dat moment. Wat ging er in Ulrich om op al die momenten? We weten het bijna niet. Pas op het einde wordt dit een klein beetje bloot gelegd als hij zijn vrouw gaat vertellen waar hij de afgelopen tien jaar mee bezig is geweest. Een vaag gesprek dat weinig toevoegt aan de gehele documentaire.

Aan het einde van de documentaire denk je allen maar: wat heb ik net gekeken? Dit kan toch niet waar zijn?! Daarmee moet gezegd worden dat de regisseur duidelijk iets voor elkaar heeft gekregen. Hij heeft namelijk voor reuring gezorgd.

Dat Noord-Korea een dictatuur is waar mensen strak gehouden worden, wist iedereen waarschijnlijk al. Deze documentaire schets alleen een heel ander beeld waarbij je vanaf het begin tot het einde met grote ogen kijkt. Wapenhandel, illegale middelen en snode plannen doen Noord-Korea veel boosaardiger overkomen dan het al leek. Toch laat de documentaire ook het gevoel achter dat je misschien naar acteerwerk kijkt of op zijn minst naar iemand die niet weet hoe gevaarlijk zijn missie is. Het zorgt voor een soort ongeloofwaardig gevoel tijdens het kijken. The Mole is desondanks een aanrader op MyLum, als je eens flink verbaasd wil worden.