Wist je dat Star Wars eigenaar is van een half woord?

Taalgebruik is een belangrijke manier om van een fictieve wereld een samenhangend geheel te maken. Veel verhalen hebben dan ook wel woorden die je daarbuiten niet tegen gaat komen, soms omdat er een trademark op zit. Maar wist je dat Star Wars een handelsmerk heeft op een half woord?

Veel verhalen hebben namen en woorden waaraan je ze onmiddelijk kan herkennen. De fictieve talen van Tolkien zijn bijvoorbeeld goed te spotten dankzij de vele accenten. Een Klingon komt ongetwijfeld uit Star Trek en Hogwarts kan alleen maar Harry Potter betekenen. Vaak zit er op dat soort woorden ook een trademark.

In Star Wars is er geen gebrek aan dat soort termen. Lightsaber, Jedi, Sith, talloze namen van planeten: je kunt ze niet zomaar gebruiken in je eigen verhaal. De meeste zijn dan ook helemaal verzonnen voor Star Wars. Maar er is ook een woord dat eerder bestond, maar wat Lucasfilm toch voor de helft heeft weten te claimen.

De vele robots die in Star Wars rondlopen worden zelden zo genoemd. Wie goed oplet kan Luke Skywalker er in A New Hope op betrappen dat hij een keer “robot” zegt, maar verder zijn het altijd “droids”.

Je hoeft geen taalkundige te zijn om te merken dat dat de achterste helft is van het woord android, dat zoveel betekent als manachtig. Niet alle Star Wars-droids zijn man- of mensachtig, maar dat neemt niet weg dat droid afkomstig is van een normaal woord dat iedereen mag gebruiken. Maar let dan wel goed op dat je voluit android zegt, want wie die eerste twee letters weglaat kan in de problemen komen.

Want het is Lucasfilm gelukt om een geregistreerd handelsmerk te krijgen op het woord droid. Star Wars was niet de eerste keer dat android op die manier was afgekort, maar blijkbaar was dat geen probleem. Het woord droid gebruiken voor commerciële doeleinden mag niet meer zomaar.

Maar Lucasfilm is dat betreft ook de beroerdste niet. Zo heeft het in het vorige decennium toestemming gegeven om een reeks Android-telefoons van de Amerikaanse provider Verizon de naam Droid te geven. Een ander gebruik is Pixar-fans misschien al eens opgevallen.

Want wie de credits van The Incredibles laat spelen ziet op een gegeven moment voorbijkomen dat het woord droid (als in Omnidroid, de moordmachines van Syndrome) is gebruikt met toestemming van Lucasfilm. Het krijgen van die toestemming was waarschijnlijk niet al te lastig: in het prille begin van Pixar was het een bedrijf van George Lucas.