Filmtrivia, bloemenweetjes en kunstgeschiedenis: LEGO heeft het allemaal paraat

LEGO is een speelgoed voor wie graag de handen bezig houdt. Als je plaatjes kan kijken kun je van een LEGO-set genieten. Maar toch kun je ook je kennis verrijken en vaak met hetzelfde boekje als waarin je die instructieplaatjes bekijkt.

LEGO is leuk, maar van zichzelf niet echt heel leerzaam. Ja, misschien dat je je ruimtelijk inzicht kunt ontwikkelen en wat opsteekt over stabiele constructies, maar je hoeft niet eens echt te kunnen lezen om een set te maken. Feitelijke kennis over wat je aan het bouwen bent, zul je dus vast niet verwachten.

Maar daar vergis je je in: er zijn steeds meer sets voor volwassenen. Veel van die sets zijn gericht op mensen die erg fan zijn van bijvoorbeeld een specifieke film en dus waarschijnlijk wel openstaan voor een leuk weetje of twee. Wanneer je het boekje van zo’n set openslaat, zul je dus vaak een klein stukje leesvoer aantreffen.

Als je in een instructieboekje iets aantreft om te lezen, is het meestal in een set die gericht is op volwassenen. Hoeveel er te lezen staat, hangt een beetje af van het formaat van de set. Het boekje van een Star Wars-helm komt bijvoorbeeld met een kleine introductie van de ontwerper, terwijl de instructies van de UCS Millennium Falcon meerdere pagina’s uitwijden over het schip zelf, behind the scenes feiten en het proces om het schip naar LEGO te vertalen.

Dat zijn natuurlijk twee extremen en veel sets gaan voor een middenweg. In een bloemenset kom je bijvoorbeeld tijdens het bouwen te weten welke bloemen er worden uitgebeeld en wat er karakteristiek aan is. Omdat de botanische collectie ook veel steentjes gebruikt in een heel andere context dan waarvoor ze eigenlijk ontworpen zijn, wordt dat ook af en toe uitgelicht in de instructies.

LEGO Art-sets doen vaak een beetje dubbelop met de informatie. Er staat om te beginnen het één en ander in de instructies en daarbovenop is er een soundtrack die je kunt beluisteren door een QR-code te scannen. Daarin kun je nog meer horen over wat je aan het bouwen bent en bovendien kun je het beluisteren terwijl je de set in elkaar zet.

Uiteraard valt veel van wat je leert in de instructieboekjes in het vakje “nutteloze kennis”, voor zover kennis ooit nutteloos kan zijn. In het dagelijks leven heb je er niet bijzonder veel aan om te weten dat Jaws de eerste film was die op open water werd opgenomen. Maar voor de liefhebber is het zonder meer leuk om te weten.

Ook interessant is dat je soms een klein inzicht krijgt in hoe LEGO werkt. Daarvoor zijn bijvoorbeeld de begeleidenden teksten in LEGO Ideas-sets heel interessant. Ten eerste staat er vaak in hoe de fan die het idee indiende te werk is gegaan. Maar ook de professionele ontwerper van de set komt aan het woord over wat er nog voor nodig was om er een officiële set van te maken en wat voor uitdagingen dat met zich meebracht.

Het boekje van de Yellow Submarine-set uit 2016 onthulde bijvoorbeeld dat er twee nieuwe steentjes werden ontworpen voor de uiteindelijke versie van de set: een gladde plaat van 2 bij 3 noppen en een kwartcirkel die precies één nop groot is. Dat zijn onderdelen die je tegenwoordig overal terugvindt, maar eens moest de eerste keer zijn en LEGO-fans vinden het vast interessant om te weten wanneer dat was.

Zoals gezegd vind je dit soort inzichten vooral in sets voor volwassenen en LEGO Ideas-sets. Een bouwwerk van bijvoorbeeld Ninjago komt gewoon ter zake met instructies. Maar wie wat meer wil weten over een filmklassieker, bloemen of de Mona Lisa kan zomaar een leuk weetje tegenkomen in een LEGO-boekje.