The Armstrong Lie Review (Blu-ray)

Lance Armstrong was ooit een nobody, toen een wereldster en wat hij nu precies is, is een beetje de vraag. In ieder geval een sportman die kanker overwon én zijn zeven Tour de France overwinningen verloor. The Amstrong Lie vertelt het verhaal van Amstrongs leugen: jarenlang gebruikte hij verboden middelen.

Het staat op ieders netvlies: de dopingschandalen in de wielersport. Ook Lance Armstrong werd al jarenlang beschuldigd, maar jaar op jaar ontkende hij. Hij gebruikte geld en macht om elke keer de dans te ontspringen. Maar iedereen weet dat ene moment toen deze zelfde man met de billen bloot ging bij Oprah.

Regisseur Alex Gibney was jaren geleden al begonnen met The Amstrong Lie, de insteek was weliswaar iets anders. Armstrong had de Tour de France gewonnen, 7 keer.. was eruit en besloot opeens om in 2009 terug te keren. Maar waarom, waarom in hemelsnaam? Die vraag triggerde Gibney énorm en dus moest er een documentaire komen.

Want had de man op twee wielen niet alles al overwonnen? Kanker én zoveel Tour de France overwinningen. Het mooie zou bovendien voor de regisseur zijn als hij live kon vastleggen hoe Armstrong wéér de Tour zou winnen. Maar al snel wordt duidelijk dat hem dat niet gaat lukken, eerder een derde plek is een optie. Hij herschrijft zijn boek net zo makkelijk als dat hij zijn eerste script bedacht had - wéér winnen. Griezelig om te zien hoe snel Armstrong kan schakelen.

Maar ook alles betekenend, want The Armtrong Lie toont het publiek de echte Armstrong. Natuurlijk vroeg Gibney ook aan Amstrong zelf waarom hij terugkeerde in 2009. Amstrong is eerlijk. Hij had zeven jaar lang de Tour gewonnen, dankzij verboden middelen als EPO, bloedtransfusies en meer. Maar hij blijft erop hameren: iedereen deed het. En dus wilde hij in 2009 laten zien dat hij ook kon winnen zonder al die rommel. Missie gefaald.

The Amstrong Lie toont hoe Armstrong jarenlang in een leugen kon leven. De fragmenten waarop hij glashard in de camera liegt, zijn schokkend. Van één gebeurtenis, bekent Armstrong nu jaren later dat hij over de streep ging. Vrienden en vijanden komen aan het woord. Mensen met wie Amstrong ooit close was en die later tien jaar lang door een hel zijn gegaan, omdat Armstrong meer geld en macht had. De wereld geloofde hem in plaats van hen. Dat doet pijn.

Toch zijn niet alleen de leugens opgesomd, The Amstrong Lie toont vele facetten van Armstrong, ook hoe hij ijzersterk vocht tegen kanker, dat hij letterlijk al-les als een wedstrijd ziet, dus ook buiten de fiets om. Hij is liefdadig voor zijn stichting Livestrong, iets wat recht uit het hart komt. En ook is hij gewoon een familieman met kinderen. Dat is allemaal echt.

Sterker nog, niet alles is voor Amstrong een leugen. In zoverre: hij keurt zijn gedrag niet goed, maar zegt wel "Iedereen deed het." Iedereen deed aan epo, bloedtransfusies enzovoort. Een normale manier van winnen was er niet. Maar als er verboden middelen gevonden worden in je bloed, gaat het wel erg ver om die middelen op te zoeken en dan tegen de pers te zeggen: "Oh ja, we hebben een speciale zalf gebruikt tegen zadelpijn." De ene smoes na de andere volgt.

Ook Armstrongs dubieuze vriendschap met Ferrari komt uitgebreid ter sprake. Een journalist stelde scherp de vraag of Armstrong niet beter met hem kon breken, gezien hij een rechtszaak tegen zich had. Natuurlijk niet, Ferrarri hielp Armstrong met zijn leugen. Al geeft Armstrong dat natuurlijk niet toe op camera. Ja, nu. Maar toen niet.

Gibney is erin geslaagd om Armstrong neer te zetten als iemand die niet alleen bedrogen heeft. Hij schept een context waarin dit is gebeurd, namelijk ten tijde van een vieze periode waarin wielersport niet zuiver was. De kijker mag zelf aan het einde bepalen of Armstrong een dopinggebruiker was, of meer. Die Tour de France zeges krijgt hij nooit meer terug, maar wie weet kan zijn naam in de loop der tijd wel (deels) in ere hersteld worden. Dat is uiteindelijk aan het publiek. De tijd is nog altijd een van de beste helers.